Cảnh báo rét đậm, rét hại ảnh hưởng đến sức khỏe và cây trồng

Thông tin từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho hay, Tết Âm lịch 2025 rơi vào khoảng thời gian từ ngày 25/1 đến 2/2. Thống kê trung bình nhiều năm cho thấy, trong khoảng thời gian này, sẽ có khoảng 3,8 ngày rét đậm, rét hại ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ.

Biến đổi khí hậu khiến các hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng diễn biến phức tạp, đặt ra yêu cầu cấp bách trong công tác dự báo và cảnh báo thiên tai.

Dự báo nền nhiệt độ ở Bắc Bộ, bao gồm Thủ đô Hà Nội, và Bắc Trung Bộ sẽ ở mức thấp, lạnh, có thể có rét đậm, rét hại ngắn ngày. Các tỉnh Trung Bộ có khả năng sẽ có mưa rét do không khí lạnh tương tác với địa hình. Trong khi đó, khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ sẽ có thời tiết tạnh ráo, nhiệt độ cao, không có mưa lớn.

Dự báo chi tiết về thời tiết Tết Âm lịch sẽ được cơ quan khí tượng công bố sau ngày 20/1. Trước đó, từ tháng 12/2024, đã có ba đợt không khí lạnh vào các ngày 6/12, 11/12 và 27/12. Đặc biệt, đợt không khí lạnh vào ngày 11/12 đã gây rét đậm diện rộng ở Bắc Bộ vào ngày 14-15/12.

Đợt không khí lạnh trong 3 tháng đầu năm 2025 có thể xuất hiện nhiều hơn so với mùa Đông 2024. Cần đề phòng các đợt không khí lạnh mạnh gây rét đậm, rét hại kéo dài từ 5 đến 7 ngày ở Bắc Bộ, tập trung vào nửa cuối tháng 1, tháng 2 và nửa đầu tháng 3/2025.

Rét sâu có thể gây băng giá, sương muối, ảnh hưởng xấu đến cây trồng và vật nuôi, đặc biệt là ở vùng núi. Do đó, người dân cần chú ý bảo vệ cây trồng và đàn gia súc, gia cầm, đồng thời có biện pháp bảo vệ sức khỏe cho người già và trẻ nhỏ trong thời tiết khắc nghiệt.

Cơ quan khí tượng thủy văn cũng cho biết, hiện tượng ENSO ở trạng thái trung tính dự báo vẫn tồn tại trong năm 2025. Mùa bão Biển Đông dự kiến sẽ bắt đầu vào tháng 6, với khoảng 11-13 cơn bão và áp thấp nhiệt đới, trong đó 5-6 cơn có thể ảnh hưởng đến đất liền. Số lượng này tương đương với trung bình nhiều năm.

Về nắng nóng, thời gian xuất hiện các đợt nắng nóng sẽ tương đương với trung bình nhiều năm và không gay gắt như năm 2024. Dự báo nắng nóng sẽ bắt đầu xuất hiện tại Nam Bộ và Tây Nguyên vào nửa đầu tháng 3, sau đó lan rộng đến các khu vực khác như Tây Bắc Bắc Bộ và Trung Bộ từ tháng 4 trở đi.

Về mưa lớn, dự báo các đợt mưa diện rộng sẽ bắt đầu từ tháng 6 ở Bắc Bộ, sau đó dần chuyển về phía Nam và kết thúc vào tháng 12/2025 ở các tỉnh từ Trung Bộ.

Biến đổi khí hậu khiến các hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng diễn biến phức tạp, đặt ra yêu cầu cấp bách trong công tác dự báo và cảnh báo thiên tai. Tổng cục Khí tượng Thủy văn đã chủ động thực hiện các dự báo và cảnh báo sớm về các hiện tượng cực đoan như El Nino, bão, lũ, mưa lớn, nắng nóng, lũ quét, sạt lở đất, triều cường và động đất.

Trước đó, trong năm 2024, Tổng cục Khí tượng thủy văn đã phát hành các thông tin dự báo và cảnh báo sớm, giúp công tác phòng chống thiên tai được triển khai hiệu quả. Tuy nhiên, công tác dự báo cần cải tiến mạnh mẽ về công nghệ và quy trình để nâng cao độ chính xác.

Tổng cục Khí tượng Thủy văn đang tích cực ứng dụng các công nghệ hiện đại như Internet of Things (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), và công nghệ vệ tinh vào quá trình quan trắc, giám sát và dự báo. Việc sử dụng các công nghệ này không chỉ giúp phát hiện sớm các hiện tượng thiên tai mà còn hỗ trợ công tác cảnh báo kịp thời, giúp các cơ quan và địa phương chủ động ứng phó.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2025 là xây dựng hệ thống thông tin cảnh báo thiên tai hiện đại, kết nối trực tiếp với Chính phủ, các Bộ, ngành và địa phương. Hệ thống này sẽ giúp thông tin cảnh báo được truyền đạt nhanh chóng và chính xác đến các cơ quan chức năng và người dân, qua đó thực hiện các biện pháp ứng phó kịp thời.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và tần suất thiên tai gia tăng, việc phối hợp giữa chính quyền địa phương, cộng đồng và các tổ chức liên quan là rất quan trọng để giảm thiểu thiệt hại. Các địa phương cần chủ động rà soát các nguy cơ lũ quét, sạt lở đất và cảnh báo kịp thời cho người dân.

Cũng theo ông Hoàng Đức Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thủy văn, việc phối hợp giữa các cơ quan chức năng và cộng đồng trong việc giám sát và ứng phó với các thiên tai là yếu tố quyết định để giảm thiểu tác động của các hiện tượng cực đoan.

Biến đổi khí hậu và các thảm họa thiên tai đang gia tăng tần suất và mức độ, đe dọa phát triển bền vững của các quốc gia. Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành nhấn mạnh, Việt Nam cần đẩy mạnh các nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính và tích cực tham gia vào các sáng kiến toàn cầu nhằm giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Việc ứng dụng khoa học công nghệ phục vụ công tác phòng ngừa và giảm nhẹ tác động của thiên tai, bảo vệ môi trường, cần được đẩy mạnh. Đề án phát triển năng lực ứng phó với sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn đến năm 2030 và định hướng đến năm 2045 là chương trình quan trọng, cần triển khai sớm để bảo vệ cộng đồng và nền kinh tế.

ENSO là chữ viết tắt của các từ ghép El Nino Southern Oscillation (El Nino - Dao động Nam) để chỉ cả 2 hai hiện tượng El Nino và La Nina và có liên quan với dao động của khí áp giữa 2 bờ phía Đông Thái Bình Dương với phía Tây Thái Bình Dương - Đông Ấn Độ Dương (được gọi là dao động Nam) để phân biệt với dao động khí áp ở Bắc Đại Tây Dương). Chu kỳ của ENSO có thể tác động đáng kể đến các kiểu thời tiết và gây biến đổi khí hậu trên toàn thế giới, đặc biệt là các khu vực như châu Á, châu Phi và Bắc Mỹ. Nó gây ảnh hưởng tới khí hậu, nhiệt độ và lượng mưa.

D.Ngân