Canada có tân Thủ tướng
Ngày 9-3, đảng Tự do cầm quyền tại Canada đã bầu ông Mark Carney làm lãnh đạo mới của đảng và sẽ trở thành Thủ tướng tiếp theo của quốc gia Bắc Mỹ.

Ông Mark Carney được bầu làm lãnh đạo đảng Tự do cầm quyền và sẽ trở thành Thủ tướng tiếp theo của Canada. Ảnh: AP
Ông Mark Carney, cựu Thống đốc Ngân hàng Trung ương Canada và Ngân hàng Anh, được bầu với số phiếu áp đảo 85,9%, vượt xa so với các ứng viên còn lại là cựu Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Chrystia Freeland (được 8%), nghị sĩ Karina Gould (3,2%) và nghị sĩ Frank Baylis (3%). Với chiến thắng này, ông Carney sẽ sớm trở thành Thủ tướng thứ 24 của Canada, kế nhiệm ông Justin Trudeau.
Cam kết bảo vệ chủ quyền
Trong bài phát biểu đầu tiên sau chiến thắng, ông nhấn mạnh cam kết bảo vệ chủ quyền Canada trước những thách thức từ chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ông Carney nhậm chức trong bối cảnh chủ quyền của Canada đang đối mặt với mối đe dọa chưa từng có từ Tổng thống Mỹ Trump. Ông Trump đã nhiều lần tuyên bố muốn Canada trở thành tiểu bang thứ 51 của Mỹ, điều mà các quan chức Canada hiện coi là một mối đe dọa nghiêm trọng. Trước thách thức này, ông Carney khẳng định sẽ kiên quyết bảo vệ chủ quyền và quyền lợi của Canada. Ông Carney chỉ trích chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ, gọi đây là một cuộc khủng hoảng kinh tế và chủ quyền. Ông cam kết sẽ có biện pháp đáp trả nếu Washington tiếp tục áp đặt thuế đối với Canada, đồng thời cảnh báo rằng mọi phương án đều đang được xem xét, bao gồm việc hạn chế nguồn cung năng lượng sang Mỹ.
Ông Carney cũng cam kết sẽ thực hiện các biện pháp để xây dựng một nền kinh tế vững mạnh hơn và tạo ra các mối quan hệ thương mại mới với các đối tác đáng tin cậy. Ông cho biết sẽ tập trung vào việc bảo vệ biên giới và mở rộng thị trường quốc tế cho Canada, giảm bớt sự phụ thuộc vào Mỹ.
Con đường chính trị
Sinh ra tại thị trấn nhỏ Fort Smith ở vùng lãnh thổ Tây Bắc, nhưng ông Carney lớn lên tại Edmonton, thủ phủ bang Alberta, trong gia đình có cha mẹ là giáo viên. Giống như nhiều người Canada khác, ông từng đam mê khúc côn cầu khi còn nhỏ. Sau khi học tại Đại học Harvard và Oxford, ông khởi đầu sự nghiệp tại Ngân hàng đầu tư Goldman Sachs, làm việc tại các trung tâm tài chính lớn như New York, London, Tokyo và Toronto.
Ông Carney gia nhập khu vực công Canada và được Thủ tướng Stephen Harper bổ nhiệm làm Thống đốc Ngân hàng Trung ương Canada vào năm 2008. Năm 2013, ông trở thành người đầu tiên không phải người Anh lãnh đạo Ngân hàng Anh, ngân hàng lâu đời với hơn 300 năm lịch sử. Tại đây, ông cũng được đánh giá cao vì đã giảm thiểu tác động tiêu cực của Brexit – dù quan điểm của ông rằng việc rời EU là một rủi ro đối với nền kinh tế Anh đã bị phe bảo thủ ủng hộ Brexit phản đối gay gắt. “Ông ấy là một thống đốc ngân hàng trung ương sáng tạo và có tầm nhìn", ông Will Hutton, tác giả, nhà báo và chủ tịch Viện Khoa học Xã hội Anh nhận xét.
Ông Carney sẽ trở thành Thủ tướng Canada đầu tiên không có kinh nghiệm chính trị, chưa từng giữ chức vụ công hoặc tham gia nội các. Tuy nhiên, ông tự tin rằng các cuộc khủng hoảng tài chính mà ông từng đối phó đã trang bị cho ông một nền tảng chính trị vững chắc.
Ông Carney là một nhân vật có ảnh hưởng lớn trong lĩnh vực tài chính toàn cầu. Ông từng giúp Canada vượt qua cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 và đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định nền kinh tế Anh sau sự kiện Brexit. Với kinh nghiệm quản lý kinh tế trong các giai đoạn khủng hoảng, ông Carney được kỳ vọng sẽ đóng vai trò quan trọng trong các cuộc đàm phán thương mại với Mỹ.
Trong quá khứ, ông Carney từng nhiều lần đối đầu với ông Trump về các vấn đề kinh tế và thương mại. Năm 2018, khi còn giữ chức Thống đốc Ngân hàng Anh, ông đã chỉ trích chính sách thuế quan của Mỹ và cho rằng nó có thể gây tổn hại đến nền kinh tế toàn cầu. Năm 2020, tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới Davos, ông công khai ủng hộ chính sách khí hậu cùng nhà hoạt động Greta Thunberg, trái ngược với quan điểm của ông Trump.