Cần xử lý nghiêm vi phạm về môi trường trong khai thác khoáng sản

Khổ vì tiếng ồn và bụi bẩn

Chiều tối 15/11, tại khu vực mỏ khai thác đất san lấp thuộc tổ dân phố Nội Ninh, phường Ninh Sơn (thị xã Việt Yên) - nơi Công ty TNHH Khoáng sản Trung Bắc được cấp phép khai thác - có nhiều xe ô tô tải ra vào lấy đất. Mỏ này được cấp phép khai thác năm 2023, nằm sát khu dân cư Nội Ninh, đường vào phải đi qua một số nhà dân. Quan sát thấy quá trình khai thác, vận chuyển đất, doanh nghiệp (DN) chưa thực hiện tốt các giải pháp bảo vệ môi trường (chưa che chắn, xử lý bụi, đất đá tại khu vực khai thác). DN chỉ bố trí nước rửa bánh xe và một số vòi nước nhỏ để hạn chế bụi ở phía đầu đường nhánh nối ra đường vành đai 4.

Phương tiện chở đất san lấp tại khu vực núi Nội Ninh, phường Ninh Sơn (thị xã Việt Yên) gây bụi bẩn. Ảnh chụp chiều 15/11/2024.

Thấy có người cầm máy ảnh qua cổng nhà, bà Trần Thị The, tổ dân phố Nội Ninh và một số người dân chạy ra nói: “Mỏ đất này hoạt động gây tiếng ồn, bụi bẩn nhiều tháng nay, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt của khu dân cư chúng tôi”. Theo bà The và một số người dân, các xe ô tô ra, vào mỏ bất kể giờ giấc, từ sớm tinh mơ đến chiều muộn, thậm chí xe chạy cả trưa làm họ không thể nghỉ ngơi. Nhà đóng cửa suốt, không dám mở nhưng bụi vẫn bay vào. Người dân tổ dân phố Nội Ninh đã nhiều lần kiến nghị về tình trạng tiếng ồn, bụi bẩn với ban quản lý khu dân cư, lãnh đạo phường nhưng tình trạng ô nhiễm vẫn không được khắc phục.

Tương tự, thời gian gần đây, người dân một số khu dân cư của xã Trung Sơn, gần sân Golf Việt Yên liên tục phản ánh việc Công ty cổ phần Golf Trường An khai thác, vận chuyển đất san lấp tại dự án này dẫn tới ô nhiễm môi trường. Bà T, chủ cửa hàng tạp hóa ven đường thuộc thôn Tân Sơn, xã Trung Sơn nói: “Nhà tôi bán hàng không thể cửa đóng, then cài. Dù có lau phủi, quét dọn cả chục lần mỗi ngày thì đồ đạc vẫn bị bụi bám dày". Bức xúc vì bụi bẩn, ô nhiễm, một số người dân đã kéo ra chặn xe chở đất của DN…

Không riêng tại thị xã Việt Yên, tình trạng khai thác, vận chuyển khoáng sản đất gây ô nhiễm còn xảy ra tại nhiều địa phương. Mỗi ngày thường có hàng chục lượt xe chở đất cát vào ra các bến bãi giáp sông Thương, di chuyển trên tuyến đường tỉnh 293, đoạn qua xã Tân Tiến (TP Bắc Giang) và xã Hương Gián (Yên Dũng). Những phương tiện này làm rơi vãi đất, vật liệu xây dựng, tiềm ẩn nguy hiểm cho người đi đường. Ông Nguyễn Tr. T, nhân viên cây xăng Đức Anh ở khu vực này cho hay: “Ngày nào chúng tôi cũng quét dọn bụi đất xung quanh khu vực cây xăng nhưng chỉ được 1-2 hôm đâu lại hoàn đấy”.

Tăng cường kiểm tra, giám sát

Theo quy định của pháp luật, trước khi được cấp phép khai thác, vận chuyển khoáng sản, các DN đều phải thực hiện các thủ tục liên quan, trong đó có thiết lập báo cáo đánh giá tác động, phương án bảo vệ môi trường trong quá trình khai thác, vận chuyển. Tuy nhiên, khi đi vào hoạt động, nhiều DN, cá nhân không chấp hành đúng phương án bảo vệ môi trường đã được phê duyệt. Việc giám sát của cơ quan chuyên môn, chính quyền địa phương chưa chặt chẽ sát sao.

Trước phản ánh hoạt động khai thác, vận chuyển đất, đá tại dự án sân golf Việt Yên gây bụi, tiếng ồn, ảnh hưởng đến khu dân cư, nguy cơ mất an toàn đối với người dân, ngày 13/11 vừa qua, đồng chí Phan Thế Tuấn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã yêu cầu Chủ tịch UBND thị xã Việt Yên trực tiếp kiểm tra, chỉ đạo giải quyết kịp thời các kiến nghị, kiên quyết xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm (nếu có). Thực hiện chỉ đạo này, Chủ tịch UBND thị xã Việt Yên đã giao Công an huyện kiểm tra, xem xét xử lý vụ việc theo quy định.

Ví như khi cấp phép khai thác khoáng sản cho dự án sân Golf Việt Yên và mỏ đất Nội Ninh, UBND tỉnh đã giao UBND huyện Việt Yên (nay là thị xã Việt Yên) có trách nhiệm chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường, Công an huyện, cơ quan liên quan, UBND xã Trung Sơn và phường Ninh Sơn thường xuyên giám sát, kiểm tra hoạt động khai thác, vận chuyển đất của các DN, kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các vi phạm (nếu có). Tuy nhiên, công tác này chưa được chính quyền, cơ quan chức năng thực hiện nghiêm túc. Theo những người dân tại tổ dân phố Nội Ninh, họ đã nhiều lần nêu ý kiến về tình trạng tiếng ồn, bụi bẩn song “lãnh đạo địa phương tiếp nhận, hứa sẽ giải quyết mà chờ mãi, tình trạng ô nhiễm vẫn tiếp diễn”- một công dân cho hay.

Trao đổi nội dung trên, lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã Việt Yên cho biết chưa nhận được thông tin từ phường Ninh Sơn và người dân phản ánh về sự việc. Đại diện Công ty TNHH Khoáng sản Trung Bắc thừa nhận, do một số nguyên nhân nên chưa thực hiện nghiêm công tác bảo vệ môi trường trong quá trình khai thác, vận chuyển đất san lấp tại mỏ Nội Ninh. Nhằm khắc phục tình trạng trên, DN đang chuẩn bị khoan giếng, lắp đặt hệ thống vòi tưới tại mỏ để hạn chế phát tán bụi ra xung quanh.

Công tác quản lý, giám sát việc thực hiện các giải pháp bảo vệ môi trường lĩnh vực khai thác, chế biến, vận chuyển khoáng sản chưa chặt chẽ cũng là tình trạng chung ở một số địa phương của tỉnh. Song việc xử lý chủ yếu dừng lại ở nhắc nhở, yêu cầu thực hiện các giải pháp bảo vệ môi trường là chính. Ví dụ như việc vận chuyển đất gây bụi của Công ty cổ phần Đầu tư Golf Trường An và DN liên quan, dù diễn ra trong thời gian dài nhưng đến nay chưa bị cơ quan chuyên môn nào lập biên bản xử lý. 10 tháng năm nay, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường cũng chưa xử lý vi phạm nào trên địa bàn tỉnh liên quan nội dung này.

Việc khai thác, vận chuyển khoáng sản chưa tuân thủ đúng quy định pháp luật đã tác động tiêu cực đến môi trường tự nhiên và xã hội. Nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài tiềm ẩn nguy cơ gây suy thoái môi trường. Mục tiêu của tỉnh là phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường, thiết nghĩ đã đến lúc cơ quan chức năng, chính quyền các địa phương của tỉnh cần xem xét nghiêm túc hơn trách nhiệm của mình trong giám sát, quản lý môi trường lĩnh vực khai thác, vận chuyển, chế biến khoáng sản; kiên quyết xử lý nghiêm DN, cá nhân vi phạm cũng như tập thể, cá nhân có hành vi bao che, tiếp tay cho vi phạm. Qua đó góp phần bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật, không để các vi phạm làm ảnh hưởng đến cuộc sống, sức khỏe, sự an toàn của người dân và môi trường tự nhiên, xã hội.

Nhóm PVKT