Cận Tết Nguyên đán, người dân cần cảnh giác với thực phẩm không rõ nguồn gốc

Mứt, bánh mất vệ sinh

Vào thời điểm cận Tết, tại các gian hàng thực phẩm khô ở một số chợ trên địa bàn Nghệ An, có rất nhiều loại bánh, mứt, và hạt được bày bán phục vụ người dân. Phần lớn các sản phẩm này được bán theo dạng cân ký, không có thông tin về đơn vị sản xuất hay hạn sử dụng, mà chỉ ghi giá tiền. Đặc biệt, nhiều sạp bày bán các loại mứt khô và mứt dẻo ở vị trí thấp, gần ngay lối đi, không hề được che đậy, tiềm ẩn nguy cơ mất vệ sinh.

Rất nhiều bánh, mứt, kẹo... được bày bán trong đình Tây chợ Vinh, chợ lớn nhất tỉnh Nghệ An.

Theo Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Nghệ An, trong năm 2024, tỉnh đã xử lý 1.114 cơ sở vi phạm, chiếm 5,31% tổng số cơ sở được kiểm tra, với tổng số tiền phạt gần 3,5 tỷ đồng.

Các vi phạm chủ yếu liên quan đến an toàn thực phẩm, bao gồm: cơ sở sản xuất, kinh doanh ngành nghề có điều kiện nhưng không có giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm hoặc giấy chứng nhận đã hết hạn; không thực hiện đúng quy định ba bước kiểm soát như lưu mẫu thực phẩm, đảm bảo trang phục bảo hộ lao động cho người trực tiếp chế biến; và không duy trì tiêu chuẩn tại khu vực chứa đựng, kho bảo quản.

Ngoài ra, nhiều cơ sở còn vi phạm các quy định về bảo quản thực phẩm và không đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe người tiêu dùng.

Tiểu thương chợ Vinh dán nhãn mác vào bánh kẹo khi được hỏi về nguồn gốc xuất xứ.

Trong năm 2024, Nghệ An ghi nhận hai vụ ngộ độc thực phẩm tại cấp huyện và xã, với tổng số 77 người mắc nhưng không có trường hợp tử vong.

Bên cạnh đó, ngộ độc rượu chứa Methanol (cồn công nghiệp) vẫn là vấn đề nhức nhối. Tại Khoa Chống độc, Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An, từ đầu năm đến nay, đã tiếp nhận hơn 100 ca ngộ độc Methanol, trong đó có 30-40 trường hợp nặng phải điều trị lọc máu. Một số trường hợp không qua khỏi do tổn thương nặng nề.

Đặc biệt, vào dịp cận Tết, ngộ độc rượu và rối loạn tiêu hóa trở thành hai dạng ngộ độc phổ biến nhất, đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng và kiểm soát an toàn thực phẩm.

Ra quân kiểm tra an toàn thực phẩm Tết

Theo TS.BSCKII Nguyễn Hữu Lê, Phó Giám đốc Sở Y tế Nghệ An, từ ngày 10/1 đến 10/3, đoàn kiểm tra an toàn thực phẩm sẽ triển khai hoạt động tại các địa phương trong toàn tỉnh. Đợt kiểm tra này kéo dài suốt mùa lễ hội xuân, nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm cho người dân trong dịp Tết Nguyên đán và các lễ hội đầu năm.

Đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra công tác đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm tại một lễ hội.

Để đảm bảo thực phẩm an toàn, chất lượng đến tay người tiêu dùng, đại diện Sở Y tế Nghệ An cho biết, đoàn kiểm tra sẽ chủ động triển khai giám sát trước, trong và sau Tết, đặc biệt tại các lễ hội lớn. Các mặt hàng có số lượng sử dụng cao như bánh kẹo, rượu, và thực phẩm tươi sống sẽ được kiểm tra kỹ lưỡng. Đoàn sẽ tập trung vào nguồn gốc xuất xứ, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, bao gồm sử dụng phụ gia trái phép, tẩy xóa và làm giả hạn sử dụng, hay kinh doanh thực phẩm nhập lậu không rõ nguồn gốc.

UBND tỉnh Nghệ An cũng yêu cầu các sở, ngành và chính quyền các cấp tiếp tục tăng cường chỉ đạo, triển khai hiệu quả công tác đảm bảo an toàn thực phẩm, nâng cao hiệu quả công tác chỉ đạo, tăng cường truyền thông về an toàn thực phẩm. Tổ chức các đợt cao điểm, đẩy mạnh thanh, kiểm tra, xử lý vi phạm. Ngoài ra, nâng cao năng lực phòng, chống ngộ độc thực phẩm. Cùng với đó, phát triển mô hình quản lý an toàn thực phẩm và ứng dụng khoa học, công nghệ.

Ngoài ra, UBND tỉnh cũng phân công rõ trách nhiệm cho các sở, ngành, các huyện, thành phố, thị xã và các cơ quan liên quan trong việc tổ chức triển khai các mục tiêu, nhiệm vụ. Tăng cường công tác phối hợp giữa các lực lượng chức năng trong đấu tranh chống buôn bán, vận chuyển hàng nhập lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ, vi phạm an toàn thực phẩm.

Tránh xa thực phẩm bắt mắt, không rõ nguồn gốc

Trong những ngày cao điểm mua sắm Tết Nguyên đán, TS BSCKII Nguyễn Hữu Lê, Phó Giám đốc Sở Y tế Nghệ An khuyến cáo, người dân cần thận trọng trong việc lựa chọn thực phẩm. Ông nhấn mạnh, không nên mua thực phẩm tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, cũng như các sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Ngoài ra, cần tránh những sản phẩm có dấu hiệu ôi thiu, mốc hỏng, hoặc được bày bán ở môi trường không đảm bảo vệ sinh. Đặc biệt, người dân không nên ham rẻ, chọn mua các mặt hàng trôi nổi chỉ vì vẻ bề ngoài bắt mắt, vì rất có thể những sản phẩm này đã được xử lý bằng hóa chất độc hại, gây nguy hiểm cho sức khỏe.

Việc lựa chọn thực phẩm an toàn không chỉ đảm bảo sức khỏe cho gia đình mà còn góp phần nâng cao ý thức cộng đồng trong việc phòng, chống nguy cơ ngộ độc thực phẩm trong dịp Tết.

Đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra hoạt động đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm tại Làng nghề Vĩnh Hòa, xã Hợp Thành, huyện Yên Thành

Trong dịp Tết, người dân cần đặc biệt cảnh giác với rượu pha cồn công nghiệp (Methanol), một trong những nguyên nhân gây ngộ độc nguy hiểm. BS Nguyễn Hữu Lê khuyến cáo, hạn chế sử dụng rượu, đặc biệt không uống rượu có mùi vị lạ hoặc rượu ngâm với lá, rễ cây, phủ tạng động vật, hay theo kinh nghiệm cá nhân. Tuyệt đối không ăn các loại hạt có vị mốc, hôi, lựa chọn thực phẩm có thương hiệu, có tên địa chỉ nhà sản xuất rõ ràng, tươi ngon hoặc có in hạn sử dụng rõ.

Ông Nguyễn Hồng Phong, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Nghệ An cho biết, trong dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán, lượng thực phẩm nhập về tăng mạnh, trong đó có nhiều mặt hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ như nội tạng động vật, trứng, bánh kẹo… Những mặt hàng này đã được lực lượng chức năng kiểm tra và phát hiện vi phạm về an toàn thực phẩm.

Để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, từ nay đến Tết Nguyên đán, Cục Quản lý thị trường Nghệ An sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng đẩy mạnh công tác tuyên truyền pháp luật về an toàn thực phẩm, vận động người dân tích cực tố giác các vi phạm. Cục cũng yêu cầu các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm ký cam kết bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm. Đồng thời, thường xuyên tổ chức kiểm tra và xử lý các vi phạm tại các cơ sở sản xuất, chế biến thực phẩm, quán ăn, chợ và các cơ sở kinh doanh thực phẩm trên địa bàn, nhằm đảm bảo sức khỏe cho người dân trong dịp lễ Tết.

Hoàng Trinh