Cần mở rộng đối tượng tham vấn chính sách

Toàn cảnh Phiên họp

Theo Tờ trình về dự án Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi), dự thảo Luật có bố cục gồm 8 chương, 72 điều (giảm 9 chương tương ứng với 53% số chương, 101 điều tương ứng với 58,4% số điều so với Luật năm 2015). Dự thảo Luật tập trung 07 vấn đề đổi mới quan trọng, mang tính đột phá về quy trình xây dựng pháp luật.

Cụ thể, dự thảo Luật tiếp tục đơn giản hóa hệ thống văn bản quy phạm pháp luật; tăng cường kiểm soát quyền lực; phân định rõ thẩm quyền lập pháp và lập quy; bổ sung quy định Chính phủ ban hành nghị quyết quy phạm tại Điều 14; đổi mới việc xây dựng Chương trình lập pháp của Quốc hội: Theo hướng xây dựng Định hướng lập pháp nhiệm kỳ, chương trình lập pháp hằng năm của Quốc hội với tính chất linh hoạt cao; đổi mới quy trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; dự thảo Luật quy định cơ quan trình chịu trách nhiệm chủ trì, phối hợp với cơ quan thẩm tra và các cơ quan có liên quan trong việc nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội để chỉnh lý dự thảo luật; dự thảo Luật bổ sung các quy định nhằm tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng và trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan trong quá trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; dự thảo Luật bổ sung quy định về các trường hợp, nguyên tắc, tiêu chí, thẩm quyền hướng dẫn áp dụng văn bản quy phạm pháp luật.

Chủ tịch nước Lương Cường

Phát biểu tại Phiên họp, Chủ tịch nước Lương Cường nhấn mạnh, Nghị quyết 18-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả được ban hành đến nay đã được 08 năm và đã có sơ kết, tuy nhiên hiệu quả còn chưa rõ rệt. Thời gian qua, việc triển khai Nghị quyết 18 đã được Bộ Chính trị và Ban Bí thư nghiên cứu kỹ lưỡng. Tuy nhiên, để tháo gỡ vướng mắc trong thực hiện, qua rà soát, cần sửa đổi, bổ sung khoảng hơn 5.000 văn bản pháp luật và dưới luật.

Để đạt được mục tiêu tinh gọn bộ máy nhưng vẫn hoạt động hiệu lực, hiệu quả theo như Nghị quyết 18-NQ/TW, Chủ tịch nước Lương Cường cho rằng, cần có sự nỗ lực của toàn Đảng và hệ thống chính trị. Cải cách thể chế được xác định là một trong 03 đột phá chiến lược bên cạnh đột phá về nguồn nhân lực và hạ tầng để đạt được mục tiêu của Nghị quyết 18. Do đó, đặt ra tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9 lần này cần phải sửa đổi, hoàn thiện 4 dự thảo Luật rất quan trọng, trong đó có dự thảo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi), cùng với 5 nghị quyết liên quan.

Nêu rõ thành phố Hồ Chí Minh có vai trò là một trong những trung tâm kinh tế lớn nhất của cả nước, việc tháo gỡ các vướng mắc về thể chế, cơ chế là rất quan trọng để thúc đẩy thành phố Hồ Chí Minh tăng trưởng và đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước. Do vậy, những đóng góp của các đại biểu cần bám sát thực tiễn, để đảm bảo việc sửa luật đáp ứng nhu cầu tốt hơn, mạnh hơn.

Các đại biểu tại Phiên họp

Qua thảo luận, nhìn chung, các đại biểu đều cơ bản tán thành với sự cần thiết của dự thảo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi), để nhằm kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng về đổi mới, hoàn thiện quy trình xây dựng pháp luật; góp phần đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật, hoàn thiện thể chế đáp ứng yêu cầu xây dựng và phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Phát biểu tại Phiên họp, đại biểu Đỗ Đức Hiển nhất trí và đánh giá cao khi dự thảo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) trình tại Kỳ họp lần này đã có rất nhiều điểm đổi mới căn bản về tư duy xây dựng pháp luật để đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới, với số điều giảm hơn một nửa so với Luật hiện hành và tập trung quy định về những vấn đề chung, mang tính nguyên tắc.

Đại biểu Đỗ Đức Hiển

Quan tâm đến các quy định liên quan đến quy trình làm Luật, đại biểu Đỗ Đức Hiển cho rằng trong quá trình hoàn thiện dự thảo Luật, Cơ quan chủ trì soạn thảo cần có sự lồng ghép chặt chẽ để đảm bảo làm sao bên cạnh việc tập trung thiết kế các quy định nhằm đơn giản hóa, linh hoạt trong quy trình xây dựng luật, nhưng cũng cần đạt được mục tiêu đảm bảo chất lượng của các văn bản quy phạm pháp luật được xây dựng.

Đặc biệt, đại biểu Đỗ Đức Hiển cho rằng, dự thảo Luật cần cân nhắc mở rộng đối tượng tham vấn chính sách, không nên chỉ giới hạn ở các cơ quan quản lý nhà nước là các bộ, ngành và cơ quan thẩm tra của Quốc hội, mà cần bao gồm cả các đối tượng chịu tác động trực tiếp của chính sách, như doanh nghiệp, người dân để đảm bảo được tính toàn diện. "Đây mới là đối tượng cần phải lấy ý kiến nhiều nhất", đại biểu nhấn mạnh.

Đại biểu Nguyễn Minh Đức

Góp ý hoàn thiện dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Minh Đức chỉ ra, dự thảo Luật lần này chưa quy định về trách nhiệm của các Đoàn đại biểu Quốc hội địa phương như thế nào. Do vậy, cần nghiên cứu, bổ sung, làm rõ thêm về nội dung này, bởi phát huy trí tuệ tập thể trong quá trình xây dựng pháp luật là vô cùng quan trọng và cần thiết. “Theo trình tự hiện nay, bao giờ cũng phải xin ý kiến của các Đoàn đại biểu Quốc hội. Trong dự thảo Luật còn thiếu điểm này”, đại biểu nêu rõ.

Cùng với đó, đại biểu cũng đề xuất tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa Cơ quan chủ trì soạn thảo và Cơ quan chủ trì thẩm tra trong quá trình xây dựng và thông qua dự án luật.

Về quy trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật, một số ý kiến đại biểu đề xuất cần nâng cao năng lực của các cơ quan chuyên môn pháp luật trong quá trình này. Theo đó, làm rõ trách nhiệm của các cơ quan như: Bộ Tư pháp, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội trong việc bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp và tính đồng bộ của các văn bản quy phạm pháp luật trong hệ thống pháp luật.

Liên quan đến quy định về hướng dẫn áp dụng pháp luật, một số đại biểu cho rằng, cũng cần cân nhắc kỹ về tính khả thi và quy trình ban hành các văn bản hướng dẫn này, vì nếu không chặt chẽ có thể dẫn đến nhiều vướng mắc mới phát sinh.

Một số hình ảnh tại Phiên họp:

Chủ tịch nước Lương Cường

Đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hạnh

Đại biểu Nguyễn Minh Đức

Đại biểu Đỗ Đức Hiển

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa

Các đại biểu tại Phiên họp

Thu Phương – Phạm Thắng