Cần gỡ vướng cho Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa

Hiện tại thì các doanh nghiệp nhỏ và vừa đang có cơ hội tiếp cận nguồn vốn ưu đãi, với lãi suất thấp hơn thị trường từ 30 đến 40% thông qua Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa thuộc Bộ Tài chính nếu tham gia chuỗi giá trị cụm liên kết ngành hoặc lĩnh vực đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, thực tế triển khai thì vẫn còn những vướng mắc.

Số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa hiện chiếm hơn 98% trong tổng số doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó chủ yếu là doanh nghiệp siêu nhỏ, chiếm tới 69,3%; doanh nghiệp nhỏ chiếm 24,5% và chỉ có khoảng 3,5% là doanh nghiệp vừa. Do đó, phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa đã được xác định là chiến lược lâu dài, nhất quán và xuyên suốt trong chương trình hành động của Chính phủ, là nhiệm vụ trọng tâm trong chính sách phát triển kinh tế của quốc gia.

Thực tế cho thấy, do đặc điểm của doanh nghiệp nhỏ và vừa luôn khó khăn trong việc tiếp cận vốn. Doanh nghiệp nhỏ và vừa thường thiếu tài sản bảo đảm để vay vốn từ các ngân hàng thương mại, nên hỗ trợ tài chính từ Quỹ nhà nước giúp họ có nguồn vốn cần thiết mà không cần phải có tài sản thế chấp vững chắc. Do đó, hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, trong đó có hỗ trợ từ các Quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách là rất cần thiết, không chỉ để giúp các doanh nghiệp duy trì hoạt động và phát triển bền vững mà còn để thúc đẩy sự tăng trưởng của nền kinh tế quốc gia, tạo ra giá trị cho xã hội và cộng đồng.

Số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa hiện chiếm hơn 98% trong tổng số doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó chủ yếu là doanh nghiệp siêu nhỏ, chiếm tới 69,3%. (Ảnh minh họa)

Công ty sản xuất và dịch vụ thương mại Kim Long là mắt xích trong chuỗi sản xuất khuôn thiết bị cao su cho các hãng xe Toyota, Tesla hay Honda. Với khoản đầu tư 46,5 tỷ đồng cho hệ thống máy công nghệ cao, nguồn vốn vay đóng vai trò quyết định. Hiện Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa hỗ trợ các doanh nghiệp được vay tới 70% giá trị của tài sản, với mức lãi suất là 4%/năm, tức là bằng một nửa so với lãi vay thông thường đang có trên thị trường. Quan trọng nhất là mức lãi suất 4% này được duy trì cố định trong suốt thời gian của khoản vay, tối đa lên tới 7 năm. Nguồn vốn ưu đãi đã giúp cho doanh nghiệp tối ưu chi phí sản xuất, nâng cao được năng lực cạnh tranh.

Ông Hà Quyết Thắng- Giám đốc Công ty Sản xuất và dịch vụ thương mại Kim Long đánh giá: “Khấu hao thiết bị vào trong sản phẩm sẽ thấp đi và sản phẩm giá trị thấp thì dễ cạnh tranh hơn. Do vậy, khi mua được máy móc, chúng tôi đã có rất nhiều đơn hàng, sản xuất được sản phẩm linh kiện cho các doanh nghiệp FDI rất khó tính và họ muốn giảm giá thành về Việt Nam sản xuất thì chúng tôi đã đạt được tiêu chí của họ”.

Hiện có rất nhiều doanh nhân, doanh nghiệp đang từng bước hình thành những mô hình kinh doanh có giá trị gia tăng cao, có khả năng tăng trưởng nhanh thông qua ứng dụng những thành tựu khoa học, sáng chế, phát minh để nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doanh, năng suất lao động, giá trị sản phẩm. Các doanh nghiệp đã và đang rất trông chờ vào hoạt động của Quỹ như một “bà đỡ” để phát triển những ý tưởng kinh doanh mới. Tuy nhiên, hiện có 9 ngân hàng liên kết với Quỹ để thẩm định hồ sơ vay vốn, nhưng không ít hồ sơ bị từ chối do vướng mắc trong quy trình.

Ông Phạm Xuân Kiên - Chủ tịch Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, Bộ Tài chính cho biết: “Có những ngân hàng họ còn có cách hiểu khác nhau, trong các ngân hàng thì còn tùy thuộc các chi nhánh, trong chi nhánh để các cán bộ hướng dẫn tín dụng, dẫn đến việc là hồ sơ gửi sang rồi, rà soát nhanh nhưng vẫn phải trả lại. Trả lại thì doanh nghiệp rất thất vọng, bởi vì họ tin, hy vọng rằng là vay được nguồn vốn giá rẻ”.

Hiện có rất nhiều doanh nhân, doanh nghiệp đang từng bước hình thành những mô hình kinh doanh có giá trị gia tăng cao, có khả năng tăng trưởng nhanh thông qua ứng dụng những thành tựu khoa học, sáng chế... (Ảnh minh họa)

Quỹ khi được thành lập được kỳ vọng sẽ tạo thêm kênh huy động tài chính giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa giải quyết bài toán về vốn, hỗ trợ tăng cường năng lực cho doanh nghiệp thông qua tư vấn, đào tạo, kết nối doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp phát huy tối đa hiệu quả các khoản vay từ quỹ. Vì vậy, để tháo gỡ khó khăn, các Hiệp hội đang đẩy mạnh vai trò cầu nối giữa doanh nghiệp và Quỹ thông qua các chương trình đào tạo hoàn toàn miễn phí.

Ông Mạc Quốc Anh- Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Hà nội cho biết: “Rất nhiều các cuộc về đào tạo, huấn luyện, tư vấn, chúng tôi cũng mời Quỹ đến trụ sở của Hiệp hội tư vấn trực tiếp cho các doanh nghiệp, chia thành các nhóm ngành, các nhóm nghề mà Quỹ đang tập trung để giải ngân”.

Tính đến cuối tháng 2/2025, Quỹ đã chấp nhận cho vay hơn 961 tỷ đồng. Con số này dự kiến sẽ tăng mạnh khi thủ tục được đơn giản hóa và các tiêu chí thẩm định được thống nhất giữa Quỹ và các ngân hàng. Số liệu thống kê cho thấy, phần lớn các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay là doanh nghiệp nhỏ và vừa, chiếm hơn 98 % trong tổng số doanh nghiệp đang hoạt động. Do đó, rất cần tháo gỡ các điểm nghẽn về thủ tục để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển, bởi đây được xác định là “chiến lược lâu dài, nhất quán và xuyên suốt trong chương trình hành động của Chính phủ, là nhiệm vụ trọng tâm trong chính sách phát triển kinh tế” của quốc gia.

Xuân Lan/VOV1