Cần đảm bảo kỹ thuật khi xây dựng vật liệu không nung

Vật liệu gạch không nung được sử dụng phổ biến trong các công trình xây dựng vốn Nhà nước

Nhà thầu thận trọng

Theo Sở Xây dựng, việc triển khai sử dụng vật liệu gạch không nung (GKN) trong các công trình xây dựng có sử dụng ngân sách nhà nước (NSNN) trên địa bàn thành phố được thực hiện từ năm 2013. Đến năm 2025, đối với các công trình xây dựng được đầu tư bằng nguồn vốn đầu tư công, vốn Nhà nước ngoài đầu tư công, tỷ lệ sử dụng VLXKN so với tổng lượng vật liệu xây đạt 100%. Các công trình xây dựng từ 9 tầng trở lên thuộc dự án đầu tư sử dụng vốn khác phải sử dụng tối thiểu 80% VLXKN so với tổng lượng vật liệu xây, trong đó ưu tiên sử dụng cấu kiện nhẹ, kích thước lớn. Các công trình có yêu cầu đặc thù không sử dụng VLXKN phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét, chấp thuận không phân biệt nguồn vốn, số tầng…

Khảo sát các công trình xây dựng từ vốn NSNN đang triển khai trên địa bàn cho thấy, đối với vật liệu GKN, các chủ đầu tư, nhà thầu thi công khá thận trọng. Anh P.V.H, cán bộ kỹ thuật Công ty TNHH H.T cho biết, đơn vị trúng thầu thi công nhiều công trình sử dụng vốn từ NSNN trên địa bàn. Kinh nghiệm thi công cho thấy, đối với vật liệu GKN, kể cả khi tuân thủ kỹ thuật cũng có thể xảy ra hiện tượng nứt, thấm tường, đặc biệt ở chỗ tiếp xúc giữa hai loại vật liệu xây dựng.

Thông thường, đối với vật liệu đầu vào, tư vấn giám sát sẽ kiểm tra kỹ về độ nén, chủng loại. Trong quá trình thi công, nhà thầu tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sử dụng, bảo dưỡng kỹ đối với vật liệu GKN bởi nguy cơ xảy ra thấm, nứt tường khá cao. Giải pháp của đơn vị thi công hiện nay là sử dụng lưới mắt cáo, lưới thủy tinh sẽ chống lại sự hình thành các vết nứt trên tường, các điểm tiếp giáp giữa các hạng mục công trình. Đồng thời, bảo dưỡng (tưới nước) vật liệu GKN trước và sau khi xây dựng liên tục nhiều ngày.

“GKN sử dụng nhiều trong các công trình xây dựng vốn Nhà nước, còn đối với các công trình xây dựng dân dụng, nhà ở cá nhân riêng lẻ, người dân hầu như không sử dụng do lo lắng về chất lượng cũng như không đảm bảo yếu tố kỹ thuật để sử dụng và bảo dưỡng vật liệu”, anh P.V.H thông tin.

Cán bộ kỹ thuật của Công ty CP Xây lắp và Thương mại A.B cho rằng, để tránh các rủi ro về thấm, nứt tường đối với công trình sử dụng vật liệu GKN, ngoài đảm bảo yếu tố kỹ thuật, bảo dưỡng cần tăng cường thêm các mối giằng, trụ tường, tuy nhiên cách này làm phát sinh thêm chi phí cho công trình.

Nhiều chính sách hỗ trợ

Theo Sở Xây dựng, hiện nay trên địa bàn thành phố có khoảng 30 cơ sở sản xuất vật liệu GKN, với tổng công suất khoảng 350 triệu viên/năm. Các cơ sở chủ yếu sử dụng dây chuyền công nghệ ép tĩnh và ép rung, cơ bản đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trên thị trường. Đối với các hộ kinh doanh cá thể đúc bờ lô chỉ làm theo đơn đặt hàng của người dân theo kiểu tự phát, số lượng nhỏ lẻ.

Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng nứt, thấm khi sử dụng vật liệu GKN là do gạch không đảm bảo chất lượng về cường độ chịu lực, độ co, ẩm, không ổn định chất lượng. Thiết kế cấu tạo tường không đáp ứng yêu cầu và thi công không đúng theo hướng dẫn kỹ thuật. Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân khác như thời tiết khí hậu ở Huế nóng ẩm, mưa nhiều, hiện tượng gạch co ngót hoặc giãn nở do thay đổi độ ẩm, nhiệt độ. Trong khi đó, cấu tạo của gạch không nung có chỉ số giãn nở do nhiệt cao hơn gạch nung, nên dễ bị nứt hơn.

Sở Xây dựng khẳng định, để từng bước hạn chế, thay thế gạch nung, thời gian qua, thành phố đã có nhiều chính sách ưu đãi, khuyến khích sử dụng các sản phẩm vật liệu GKN. Phát triển vật liệu GKN để thay thế dần gạch đất sét nung là chủ trương đúng của Chính phủ, thành phố để từng bước thay thế gạch đất sét nung, hạn chế sử dụng đất sét và than - nguồn tài nguyên không tái tạo, góp phần bảo vệ môi trường, an ninh lương thực, tiết kiệm năng lượng và giảm lượng khí thải CO2.

Từ năm 2019, Sở Xây dựng cũng đã có văn bản số 3150/HD-SXD về việc quản lý chất lượng sản phẩm gạch block sử dụng trong các công trình xây dựng trên địa bàn. Để thực hiện tốt chủ trương chung của Nhà nước, cần tiếp tục thực hiện một số giải pháp về cơ chế chính sách như cần có những ưu đãi cụ thể, lâu dài về vốn, thuế, tiền thuê đất đối với các nhà sản xuất và từng loại VLXKN, sử dụng công nghệ tiên tiến, đồng bộ.

Hoàn thiện các giải pháp về khoa học kỹ thuật, xây dựng, công bố và ban hành đầy đủ tiêu chuẩn liên quan đến thiết kế, thi công, nghiệm thu. Đề xuất phương án, giải pháp để kêu gọi nhà đầu tư trong lĩnh vực sản xuất VLXKN. Đồng thời, cần tăng mức khung giá tính thuế tài nguyên đối với việc khai thác, sử dụng đất làm gạch, ngói. Về giải pháp kỹ thuật, cần nghiên cứu để xử lý, khắc phục những tồn tại đối với các chủng loại VLXKN hiện tại và nghiên cứu phát triển VLXKN mới chất lượng cao, an toàn và dễ sử dụng.

Bài, ảnh: HÀ NGUYÊN