Cấm học sinh dùng điện thoại trong trường học: Bàn nhiều rồi, giờ là lúc hành động!

Phần lớn các trường hiện nay cơ bản có đủ nguồn học liệu, trang thiết bị hỗ trợ cho giảng dạy, học tập. Nhiều trường học có thư viện, thư viện điện tử, các phòng học bộ môn, phòng thí nghiệm đủ máy tính, được kết nối Internet; đội ngũ giáo viên có kỹ năng, tổ chức hoạt động dạy học, giáo dục hiệu quả, mà trong nhiều tiết giảng chưa cần thiết cho học sinh sử dụng điện thoại như công cụ hỗ trợ.

Đến trường để học thật, sinh hoạt thật, giao tiếp thật với thầy cô thật, bè bạn thật để nuôi dưỡng cảm xúc thật, để tự học thật, để khởi nghiệp thật. Lúc về nhà, các em có thời gian chia sẻ công việc, niềm vui cùng người thân trong gia đình. Điều này còn tác động đến người lớn - khi con trẻ không sa vào điện thoại, người lớn lại “kè kè” điện thoại, nêu gương thế nào được!

UNESCO khuyến nghị cấm điện thoại thông minh trong lớp học trừ khi có mục đích học tập rõ ràng. UNESCO cho rằng, dù học sinh chỉ để điện thoại gần cũng gây gián đoạn tập trung và giảm hiệu quả học tập. Tương tác trực tiếp luôn được ưu tiên! Hiện có khoảng 25% số quốc gia trên thế giới đã cấm sử dụng điện thoại thông minh trong lớp học.

Điều 37 - Thông tư 32/2020/TT-BGDĐT, ban hành ngày 15-9-2020 (điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học) - quy định: “Học sinh không được sử dụng điện thoại di động, các thiết bị khác khi đang học tập trên lớp không phục vụ cho việc học tập và không được giáo viên cho phép”. Thực tế cho thấy, mong manh ranh giới khi thực hiện theo điều 37, và còn bởi, học sinh “lách”, mang điện thoại vào lớp.

Cấm học sinh dùng điện thoại trong trường học, thiết nghĩ, không phải nhà trường quản không được thì cấm, mà đây là giải pháp nhằm xác lập rõ hơn vai trò hướng đạo của giáo viên, qua đó, học sinh - trung tâm của quá trình giáo dục - sự tương tác thật của thầy - trò trong học đường, trong gia đình. Chất thật đó, góp phần quan trọng kết nên con người tử tế, bản lĩnh, sáng tạo, trách nhiệm để vững vàng trong xã hội số.

Đề xuất cấm học sinh không sử dụng điện thoại trong trường học của Sở GD&ĐT TPHCM, để có thể triển khai từ năm học 2025-2026, cần một hệ thống các biện pháp từ sở đến các trường và sự phối hợp của phụ huynh, đoàn thể... Phụ huynh cũng nên nhớ rằng nếu con em mình lạm dụng điện thoại, lệ thuộc vào trí tuệ nhân tạo (AI) thì não bộ sẽ không xử lý thông tin, làm sao phát triển trí tuệ!

Cần nhanh chóng hoàn thiện cơ sở vật chất để việc dạy học thuận lợi khi học sinh không mang điện thoại đến trường. Quản trị trường học cần thay đổi, phải thay đổi toàn diện.

TS. Nguyễn Hoàng Chương