Cái Mép lọt top 7, cảng biển Hải Phòng vươn top 30 cảng container hiệu quả nhất thế giới

Ngân hàng Thế giới (World Bank) và tổ chức S&P Global Market Intelligence vừa công bố Chỉ số Hiệu suất cảng container (CPPI - Container Port Performance Index) giai đoạn 2020 – 2024, đánh giá 403 cảng container trên toàn cầu.

Các cảng biển Việt Nam như Cái Mép, Hải Phòng lọt top 30 cảng container hoạt động hiệu quả nhất thế giới năm 2024. Ảnh: Tạ Hải.

Theo báo cáo, bộ dữ liệu lần này bao gồm hơn 175.000 lượt tàu cập cảng và 247 triệu lượt di chuyển container. Chỉ số CPPI phản ánh thời gian xử lý hàng hóa tại cảng: thứ hạng càng cao cho thấy hiệu quả phục vụ tàu càng tốt. Hầu hết các cảng nằm trong nhóm dẫn đầu đều là trung tâm xuất nhập khẩu và trung chuyển lớn của thế giới.

Trong danh sách 20 cảng container có hiệu suất cao nhất, cụm cảng Cái Mép (TP.HCM) tiếp tục giữ vị trí thứ 7, vượt qua nhiều cảng nổi tiếng như Hong Kong (12), Tanjung Pelepas (13), Yokohama (16). Cái Mép chỉ xếp sau một số cảng lớn như Dương Sơn, Phúc Châu, Đại Liên, Mawan (Trung Quốc), Port Said (Ai Cập) và Tanger-Med (Morocco).

Cảng biển Hải Phòng đạt vị trí 30, tăng 40 bậc so với năm ngoái và lọt vào nhóm 20 cảng có chỉ số CPPI cải thiện mạnh nhất giai đoạn 2020 – 2024. Đây là minh chứng cho sự nâng cấp đáng kể về năng lực khai thác và dịch vụ.

Hiệu suất của các cảng cao không hoàn toàn dựa vào quy mô, mà từ cách quản lý, vận hành hiệu quả, sự phối hợp nhịp nhàng giữa cơ quan quản lý Nhà nước với các doanh nghiệp cảng, logistics...

Ngoài Cái Mép và Hải Phòng, nhiều cảng khác của Việt Nam cũng góp mặt trong bảng xếp hạng: Sài Gòn (116), Cát Lái (122), Đà Nẵng (128), Quy Nhơn (150), Chu Lai (157).

Báo cáo cũng chỉ ra, năm 2024 chỉ số CPPI toàn cầu có xu hướng giảm do tác động từ các yếu tố địa chính trị và biến đổi khí hậu. Khủng hoảng Biển Đỏ buộc tàu vận tải Á – Âu phải đi vòng qua Mũi Hảo Vọng, trong khi tình trạng thiếu nước tại kênh đào Panama làm giảm lưu lượng hàng hóa qua lại, khiến thời gian vận chuyển kéo dài và nhiều cảng biển lớn rơi vào tình trạng tắc nghẽn.

Chỉ số CPPI được tính toán dựa trên các phép đo thực nghiệm về thời gian tàu lưu trú tại cảng, tập trung vào hiệu quả bốc dỡ container từ góc nhìn của hãng tàu và khách hàng. Đây là nguồn tham khảo quan trọng cho chính quyền, nhà điều hành cảng, chính phủ, hãng tàu và các chủ hàng trong việc xây dựng định hướng phát triển và tối ưu hóa chuỗi cung ứng.

Kết quả nghiên cứu cũng nhấn mạnh: hiệu suất cảng không phụ thuộc hoàn toàn vào quy mô. Các cảng nhỏ nhưng có quản lý kho bãi hiệu quả, khai thác thiết bị tối ưu, phối hợp chặt chẽ với cơ quan quản lý Nhà nước vẫn có thể đạt thành tích vượt trội so với những cảng lớn, phức tạp. Bên cạnh đó, những cảng đẩy mạnh số hóa, duy trì hoạt động 24/7 và tăng cường kết nối logistics thường có chỉ số CPPI cải thiện rõ rệt.

Hoàng Anh