Các yếu tố nguy cơ gây bệnh huyết khối tĩnh mạch sâu

Các yếu tố nguy cơ gây bệnh huyết khối tĩnh mạch sâu

Các yếu tố nguy cơ gây bệnh huyết khối tĩnh mạch sâu bao gồm:

Bệnh rối loạn đông máu di truyền: một số gia đình có các gen di truyền khiến máu dễ đông vón hơn so với người bình thường. Những người trong gia đình có bất thường một số chất tham gia vào quá trình đông cầm máu của cơ thể như Protein S, Protein C, thiếu hụt yếu tố V Leiden.
Nằm bất động trên giường kéo dài: chẳng hạn như những bệnh nhân có thời gian nằm viện dài, hoặc những người bị liệt. Khi chân bất động trong thời gian dài, cơ bắp chân của bạn không co bóp khiến lưu thông máu ở chân bị hạn chế, điều này làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông ở chân.
Chấn thương hoặc phẫu thuật: tổn thương tĩnh mạch hoặc phẫu thuật có thể làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông ở chân.
Thai nghén: mang thai làm tăng áp lực trong các tĩnh mạch ở tiểu khung và chân. Phụ nữ mắc rối loạn đông máu di truyền nguy cơ huyết khối tĩnh mạch cao hơn so với người bình thường. Nguy cơ huyết khối trong khi mang thai có thể tiếp tục ảnh hưởng tới thai phụ trong sáu tuần sau khi sinh con.
Thuốc tránh thai hoặc liệu pháp thay thế hormone: có thể làm tăng khả năng tắc tĩnh mạch.
Thừa cân hoặc béo phì. Thừa cân làm tăng áp lực trong các tĩnh mạch ở tiểu khung và chân của bạn. Từ đó, khả năng hình thành cục máu đông trong lòng tĩnh mạch cũng tăng theo.

Thừa cân làm tăng áp lực trong các tĩnh mạch ở tiểu khung và chân khiến khả năng hình thành cục máu đông trong lòng tĩnh mạch cũng tăng theo.

Hút thuốc ảnh hưởng đến quá trình hình thành cục máu đông và tuần hoàn của cơ thể, có thể làm tăng nguy cơ mắc huyết khối tĩnh mạch sâu chi dưới.
Ung thư: một số dạng ung thư làm tăng các chất gây tăng đông máu. Một số loại thuốc điều trị ung thư cũng làm tăng nguy cơ tắc tĩnh mạch.
Suy tim: làm tăng nguy cơ mắc huyết khối tĩnh mạch sâu chi dưới và thuyên tắc phổi. Bởi vì những người bị suy tim có chức năng tim hạn chế nên lưu thông tuần hoàn của cơ thể bị ảnh hưởng, thường gây ứ trệ ở chân, tăng khả năng hình thành cục máu đông trong các tĩnh mạch ở chân.
Bệnh viêm ruột: các bệnh về đường ruột, như bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng, làm tăng nguy cơ mắc huyết khối tĩnh mạch sâu chi dưới.
Tiền sử cá nhân hoặc gia đình mắc huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc thuyên tắc phổi: nếu bạn hoặc ai đó trong gia đình đã mắc huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc thuyên tắc phổi, nguy cơ mắc huyết khối tĩnh mạch sâu của bạn tăng cao hơn.
Độ tuổi: Những người trên 60 tuổi có nguy cơ mắc huyết khối tĩnh mạch sâu cao hơn, mặc dù bệnh lý này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi.
Ngồi trong thời gian dài, chẳng hạn như khi lái xe hoặc đi máy bay. Các cục máu đông dễ hình thành ở bắp chân nếu cơ bắp chân của bạn không co bóp trong thời gian dài.

Các biện pháp ngăn ngừa huyết khối tĩnh mạch sâu

Để ngăn ngừa huyết khối tĩnh mạch sâu, bạn nên:

Tránh bất động. Nếu bạn đã phẫu thuật hoặc nằm trên giường nghỉ dưỡng vì những lý do khác, hãy cố gắng đi lại càng sớm càng tốt. Nếu bạn ngồi lâu, đừng ngồi bắt chéo chân, điều này có thể cản trở lưu thông máu ở chân. Nếu bạn di chuyển một quãng đường dài bằng ô tô, hãy dừng lại nghỉ ngơi và đi bộ xung quanh.
Nếu bạn ở trên máy bay, thỉnh thoảng hãy đứng dậy hoặc đi bộ. Trong trường hợp không thể làm điều đó, hãy gấp duỗi bàn chân và co duỗi chân để bắp chân được vận động. Bạn có thể đi tất áp lực để dự phòng huyết khối tĩnh mạch do bất động.
Thực hiện thay đổi lối sống: giảm cân và bỏ thuốc lá.
Tập thể dục thường xuyên làm giảm nguy cơ hình thành huyết khối, điều này đặc biệt quan trọng đối với những người phải ngồi nhiều hoặc đi ô tô và máy bay đường dài thường xuyên.

BS Anh Tuấn