Các tài liệu rò rỉ tiết lộ những thay đổi hạt nhân bí mật của Nga

Tổ hợp tên lửa hạt nhân RS-24 Yars của Nga trong buổi diễn tập duyệt binh tại Quảng trường Đỏ, Moscow. Ảnh: Getty Images.

Tạp chí Der Spiegel của Đức và nhóm điều tra Danwatch của Đan Mạch cho biết các tập tin bí mật cho thấy các bản thiết kế kiến trúc, bố cục bên trong và hồ sơ mua sắm cho các cơ sở quân sự mới, và các kênh này đã công bố hình ảnh vệ tinh mà họ cho là chứng minh cho tuyên bố của họ.

Cuộc điều tra không làm rõ mức độ hoạt động bên trong của các công trình xây dựng như bản thiết kế chỉ định.

Hans Kristensen, giám đốc dự án thông tin hạt nhân tại Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ (FAS), cho rằng các tài liệu mà các hãng tin này trích dẫn có vẻ là bản thiết kế xây dựng.

Tom Roseth, một chuyên gia quân sự người Na Uy đã xem một số tài liệu, cho biết những tiết lộ của họ là “một sự vi phạm an ninh nghiêm trọng” đối với Nga.

Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố vào năm 2018 về việc phát triển các hệ thống vũ khí hạt nhân mới mà ông cho rằng sẽ đưa đất nước của ông đi trước trong cuộc chạy đua vũ trang với phương Tây.

Một cuộc điều tra cho biết Nga cũng đang tiến hành hiện đại hóa quy mô lớn hệ thống vũ khí hạt nhân của mình. Điều này rất đáng chú ý khi Điện Kremlin khẳng định về khả năng vũ khí nguyên tử.

Cuộc điều tra được công bố hôm 28/4 và được các hãng thông tấn đưa tin cho biết các nhà báo đã thu được hơn hai triệu tài liệu liên quan đến các hợp đồng quân sự của Nga, được phân tích với sự hợp tác của Der Spiegel.

Mặc dù Nga đã thắt chặt luật vào năm 2020 nhằm hạn chế hồ sơ quân sự, các nhà điều tra cho biết họ đã bỏ qua các biện pháp này vào năm 2024 để tìm bản thiết kế tiết lộ cách bố trí các địa điểm quân sự có vũ khí hạt nhân chiến lược.

Các tài liệu này được cho là tiết lộ chương trình hiện đại hóa, bao gồm việc cải tạo các căn cứ cũ thời Liên Xô và xây dựng lại các cơ sở khác từ đầu.

Các nhà báo cho biết hình ảnh cho thấy các doanh trại mới, tháp canh, trung tâm chỉ huy, các tòa nhà kho cũng như đường hầm ngầm.

Các ấn phẩm này cũng tiết lộ cách bố trí bên trong các cơ sở lưu trữ thiết bị bảo vệ, vị trí tủ vũ khí và phòng điều khiển, cũng như các tòa nhà được kết nối bằng đường hầm ngầm.

Các nhà báo cho biết các tài liệu này bao gồm bản thiết kế các địa điểm của Lực lượng Tên lửa Chiến lược Nga tại Yasny thuộc vùng Orenburg và sơ đồ mặt bằng chi tiết cho các cơ sở của trung đoàn tên lửa 621 và 368.

Cơ sở Yasny là một trong 11 địa điểm có thể phóng tên lửa mang đầu đạn hạt nhân. Theo các nhà báo, thị trấn này là nơi đặt tên lửa siêu thanh Avangard của Nga. Các chuyên gia ước tính Nga có khoảng 900 đầu đạn hạt nhân chiến lược trong các hầm ngầm.

Kristensen, từ FAS, cho biết các tài liệu này có vẻ là bản thiết kế xây dựng mở ra lớp thứ hai cho thông tin tình báo nguồn mở và cho phép các chuyên gia kết hợp các quan sát hình ảnh vệ tinh với các cấu trúc đã xác định trong hình ảnh.

Roseth, phó giáo sư chuyên ngành nghiên cứu tình báo tại Đại học Quốc phòng Na Uy, cho biết mặc dù có một khả năng nhỏ là đây có thể là một chiến dịch thông tin sai lệch từ Nga nhưng vụ vi phạm này “có vẻ rất đáng tin cậy và quy mô to lớn của nó thực sự ấn tượng”. “Nó tiết lộ điểm mạnh và điểm yếu của hệ thống”, ông nói, “và cả thông tin chi tiết về các hợp chất và hầm chứa hạt nhân”.

Các tài liệu cho thấy mức độ hiện đại hóa lực lượng vũ khí hạt nhân chiến lược của Nga là có thật và sẽ làm tăng thêm sự cộng hưởng cho bất kỳ mối đe dọa hạt nhân nào trong tương lai mà Moscow đưa ra.

TD