Các nước châu Á tưởng niệm 20 năm thảm họa sóng thần 2004

Tại tỉnh Aceh của Indonesia, nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất với hơn 160.000 người thiệt mạng, đúng vào thời khắc đau thương 20 năm về trước tiếng còi báo động đã vang lên trong ba phút tại Nhà thờ Hồi giáo lớn Baiturrahman mở đầu cho buổi tưởng niệm các nạn nhân. Các gia đình đã đến thăm các ngôi mộ tập thể trên khắp thành phố Banda Aceh, thủ phủ của tỉnh. Quy mô tàn phá của thảm họa khiến nhiều gia đình không bao giờ có thể nhận dạng được hài cốt của người thân. Ông Nurkhalis 52 tuổi, một nạn nhân sống sót chia sẻ: “Mặc dù thời gian đã trôi qua, nhưng cảm giác đó vẫn ám ảnh chúng tôi cho đến ngày nay, đặc biệt là những người đã mất gia đình vào thời điểm đó”.

Hậu quả một trận sóng thần ở Indonesia. Ảnh: Antara.

Tại Sri Lanka, nơi có 35.322 người thiệt mạng, các buổi lễ Phật giáo, Ấn Độ giáo, Thiên chúa giáo và Hồi giáo được tổ chức trên khắp cả nước. Trong đó, những người sống sót và người thân đã tập trung để tưởng nhớ khoảng 1 nghìn nạn nhân trên một đoàn tàu bị trật bánh do sóng thần. Những người này sẽ ngồi trên đoàn tàu Ocean Queen Express và đi tới Peraliya - nơi tàu bị sóng thần kéo khỏi đường ray để tham gia vào một buổi lễ tôn giáo.

Trong khi tại Thái Lan, các buổi cầu nguyện không chính thức sẽ được tổ chức cùng với lễ tưởng niệm của chính phủ. Sóng thần đã tàn phá các khu vực ở miền Nam Thái Lan, bao gồm cả các điểm du lịch nổi tiếng nhất. Theo số liệu của chính phủ Thái Lan một nửa trong số hơn 5 nghìn người chết là khách du lịch nước ngoài.

Bà Rattana một người mẹ mất đi đưa con 4 tuổi trong thảm họa chia sẻ: "Tôi cảm nhận rằng những con sóng đã mang con gái tôi đi mất, tôi rất tức giận với biển. Tôi không thể đến gần nó, và thậm chí không được đặt chân lên cát. Tôi sẽ không đến đây nếu cần thiết, không bao giờ. Biển đã mang con gái tôi đi".

Ngày này cách đây 20 năm (26/12/2004), một trận động đất mạnh 9,1 độ đã tấn công đảo Sumatra của Indonesia, gây ra những con sóng lớn ập vào các cộng đồng ven biển trên khắp Ấn Độ Dương. Những con sóng cao tới 30m đã giết chết tổng cộng 227.899 người của 15 quốc gia.

Hiện nay, chính phủ các nước và các tổ chức quốc tế, bao gồm cả Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc (UNESCO), cũng đã nỗ lực thiết lập các hệ thống cảnh báo sóng thần sớm tốt hơn. Hiện có ba hệ thống cảnh báo sớm bao phủ Ấn Độ Dương, bao gồm một hệ thống ở thủ đô Jakarta của Indonesia, một hệ thống đặt tại Melbourne và Canberra, Australia và một hệ thống ở Hyderabad, Ấn Độ.

Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo vẫn còn đó những “lỗ hổng” có thể xảy ra trong hệ thống, bao gồm việc thiếu các hệ thống giám sát sóng thần do các yếu tố không phải địa chấn gây ra, chẳng hạn như lở đất dưới biển. Các chuyên gia cho biết cần có các chương trình giáo dục liên tục trong các cộng đồng có nguy cơ chịu ảnh hưởng, để chuẩn bị ứng phó cho các thảm họa trong tương lai.

Hoàng Nguyễn/VOV1 tổng hợp