Các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đang chịu lỗ hàng tỷ USD

Triển vọng thu nhập của các nhà sản xuất xe điện (EV) Trung Quốc vẫn rất ảm đạm mặc dù xe điện hiện chiếm hơn một nửa doanh số bán ô tô mới tại thị trường đại lục, khi cuộc cạnh tranh về giá khốc liệt vẫn đang diễn ra.

Chỉ có hai công ty trong nước - BYD và Li Auto - có lãi, khiến khoảng 30 đối thủ phải chịu áp lực phải ngăn chặn thua lỗ mặc dù dự báo doanh số lạc quan tại thị trường ô tô lớn nhất thế giới. Ba nhà sản xuất xe điện đã công bố thu nhập quý 2 cho đến nay - Xpeng, Zeekr Intelligent Technology và Leapmotor - đã báo cáo khoản lỗ chung là 42,9 tỷ nhân dân tệ (6 tỷ USD).

Mặc dù khoản lỗ đã thu hẹp 20% so với mức 53,5 tỷ nhân dân tệ của một năm trước, nhưng nó đã làm dấy lên những lo ngại mới rằng việc giảm giá thêm có thể làm tê liệt ngành công nghiệp xe điện nước này.

"Thời gian đang chống lại nhiều công ty vì họ cần phải tồn tại trong cuộc chiến giá cả khốc liệt", David Zhang, tổng thư ký của Hiệp hội Kỹ thuật Xe thông minh Quốc tế cho biết. "Khi họ hết tiền mặt trong bối cảnh thua lỗ nặng nề, các nhà sản xuất ô tô sẽ phải đóng cửa doanh nghiệp của mình".

Tỷ lệ thâm nhập EV ở Trung Quốc đại lục đã vượt quá 50% lần đầu tiên vào tháng 7, được thúc đẩy bởi các ưu đãi của chính phủ và cơ sở hạ tầng sạc đang mở rộng nhanh chóng.

Theo Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc, 878.400 xe điện hoàn toàn và xe hybrid cắm điện đã được giao cho khách hàng đại lục vào tháng trước, tăng 36,9% so với cùng kỳ năm 2023. Chúng chiếm 51,1% tổng số xe được bán ra. Trung Quốc chiếm hơn 60% doanh số bán EV toàn cầu.

Nhà cung cấp điện thoại thông minh Xiaomi, đã có màn ra mắt thành công trên thị trường xe điện vào tháng 3, cho biết hôm thứ Tư rằng sẽ mất một thời gian trước khi liên doanh mới của họ tạo ra lợi nhuận vì chi phí khổng lồ cho nghiên cứu và phát triển cũng như tiếp thị. Mẫu sản xuất đầu tiên của công ty, SU7 là một trong những sản phẩm ăn khách nhất trong năm.

Xiaomi đã giao 27.307 chiếc SU7 cho người mua ở đại lục vào quý trước, theo báo cáo thu nhập mới nhất của công ty. Công ty đã bắt đầu giao xe, với giá khởi điểm là 215.900 nhân dân tệ vào giữa tháng 4.

Các khoản lỗ trên SU7 có thể rất lớn. Vào tháng 4, Citigroup ước tính trong một báo cáo nghiên cứu rằng nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn thứ ba của quốc gia này có thể báo cáo khoản lỗ ròng là 4,1 tỷ nhân dân tệ trong đơn vị EV của mình, dựa trên khối lượng dự kiến là 60.000 chiếc vào năm 2024. Điều đó tương đương với khoản lỗ 68.000 nhân dân tệ cho mỗi chiếc xe.

Xiaomi cho biết vào thứ Tư trong báo cáo thu nhập rằng họ đặt mục tiêu giao 120.000 xe EV trong cả năm.

Xpeng có trụ sở tại Quảng Châu đã báo cáo khoản lỗ ròng là 1,28 tỷ nhân dân tệ trong quý thứ hai, thu hẹp 6,6% so với khoản lỗ 1,37 tỷ nhân dân tệ trong quý đầu tiên. Doanh thu tăng vọt 23,8% theo quý lên 8,1 tỷ nhân dân tệ.

Zeekr, nhà sản xuất xe điện cao cấp do Geely Auto kiểm soát, đã ghi nhận khoản lỗ ròng 1,81 tỷ nhân dân tệ trong ba tháng kết thúc vào tháng 6 mặc dù doanh thu quý kỷ lục là 20 tỷ nhân dân tệ.

Hầu hết các nhà sản xuất xe điện tại Trung Quốc đại lục, bao gồm cả Zeekr, đều đã đưa ra các mức giảm giá để thu hút thêm người mua tại thị trường khổng lồ này.

Theo Deutsche Bank, các công ty sẵn sàng giảm giá để đạt được mục tiêu về khối lượng của mình.

Chen Jinzhu, Tổng giám đốc điều hành của công ty tư vấn Shanghai Mingliang Auto Service nhận định: "Họ phải đối mặt với một tình thế tiến thoái lưỡng nan: hoặc mất thị phần bằng cách tránh xa đối thủ cạnh tranh về giá, hoặc vật lộn với nhiệm vụ khó khăn là cải thiện hiệu suất khi việc giảm giá làm giảm biên lợi nhuận của họ. Cuộc chiến giá cả dường như gây bất lợi cho tất cả các nhà sản xuất ô tô".

Vào tháng 2, BYD, nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới, đã khai hỏa loạt đạn đầu tiên trong cuộc chiến giá cả tại Trung Quốc đại lục, giảm giá gần như tất cả các loại xe của mình từ 5 đến 20%. Sau đó, giá của 50 mẫu xe thuộc nhiều thương hiệu khác nhau đã giảm trung bình 10%, Goldman Sachs cho biết trong một báo cáo vào tháng 4.

Theo Ngân hàng Mỹ ước tính, lợi nhuận của toàn bộ ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc có thể chuyển sang âm trong năm nay nếu BYD cắt giảm thêm 7%, hoặc 10.300 nhân dân tệ cho giá xe của mình.

Các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc, được cho là những người dẫn đầu về năng lực sản xuất và phát triển trên toàn thế giới, cũng thấy khó khăn trong việc thúc đẩy doanh số bán hàng ở nước ngoài.

Vào tháng 5, Nhà Trắng đã công bố tăng gấp 4 lần thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc. Tháng trước, thuế bổ sung từ 17,4 đến 37,6% đã có hiệu lực tạm thời tại Liên minh châu Âu.

Vào cuối tháng 7, Bắc Kinh tuyên bố sẽ tăng gấp đôi trợ cấp cho người mua EV, chỉ ba tháng sau khi triển khai các ưu đãi để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi của ngành công nghiệp ô tô trong nước.

Những người tiêu dùng thay thế một chiếc ô tô thông thường bằng một chiếc EV sẽ nhận được khoản trợ cấp 20.000 nhân dân tệ cho mỗi xe, gấp đôi mức 10.000 nhân dân tệ được công bố vào tháng 4.

Các nhà phân tích cho rằng mức tăng doanh số dự kiến từ ưu đãi này sẽ không đủ để hỗ trợ lợi nhuận của các nhà lắp ráp EV vì cuộc chiến giảm giá.

Nick Lai, nhà phân tích của JPMorgan, chia sẻ vào tháng 6 rằng các công ty xe điện hoạt động kém hiệu quả sẽ buộc phải đóng cửa khi cuộc cạnh tranh ngày càng leo thang.

Nam Nguyễn