Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản chịu thiệt hại đáng kể do ảnh hưởng của thuế quan

Các thương hiệu hàng đầu của ngành ô tô Nhật Bản đã cảnh báo về hiệu suất tài chính yếu hơn trong năm nay hoặc hoàn toàn không đưa ra dự báo khi họ tính toán chi phí tiềm ẩn của các chính sách liên tục thay đổi của Tổng thống Trump đối với ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu. Tác động này có thể kéo dài trong nhiều năm vì sự không chắc chắn thúc đẩy các nhà sản xuất ô tô phải xem xét lại hoạt động đầu tư và sản xuất tại Bắc Mỹ.

Toyota - nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới - có khả năng sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Tuần trước, hãng dự kiến lợi nhuận hoạt động sẽ bị ảnh hưởng 180 tỷ yên (1,2 tỷ USD) chỉ riêng trong tháng 4 và tháng 5. Theo Bloomberg Intelligence, con số này có thể lên tới 10,7 tỷ USD cho toàn bộ năm tài chính 2025. Nhà phân tích Julie Boote của Pelham Smithers dự báo con số này từ 5,4 tỷ đến 6,8 tỷ USD.

Trong khi Nissan và Honda đều ước tính tác động của thuế quan là 3 tỷ USD, Mazda đã không đưa ra ước tính trong năm nay.

Bloomberg ước tính thiệt hại từ thuế quan đối với các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản

Hầu hết các loại xe nhập khẩu vào Mỹ đều bị đánh thuế 25% vào ngày 3/4, trong khi hầu hết các linh kiện ô tô phải chịu mức thuế đó kể từ ngày 3/5. Có một số lệnh hành pháp ngăn chặn việc tăng gấp đôi thuế quan, nhưng các chính sách này dự kiến sẽ làm tăng giá ô tô tại Mỹ thêm hàng nghìn đô la.

Mỹ là thị trường lớn nhất đối với các nhà sản xuất ô tô hàng đầu của Nhật Bản, những công ty sử dụng các nhà máy ở Mexico hoặc Canada để chế tạo xe sau đó được vận chuyển sang Mỹ. Nhưng thuế nhập khẩu của Tổng thống Trump hiện khiến việc này trở nên tốn kém, nếu không muốn nói là không khả thi, và khiến các công ty phải đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan về cách cải tổ chuỗi cung ứng để thoát khỏi ảnh hưởng của thuế quan.

Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản hiện đang kỳ vọng rằng các cuộc đàm phán thương mại sẽ mang lại kết quả hoãn thuế khi các cuộc đàm phán với Mỹ có khả năng sẽ được đẩy nhanh vào cuối tháng này. Thủ tướng Shigeru Ishiba đã tuyên bố không chấp nhận bất kỳ thỏa thuận nào nếu như không giải quyết vấn đề thuế quan đối với ô tô, vì tầm quan trọng của ngành này đối với nền kinh tế Nhật Bản.

Trong khi đó, các nhà sản xuất ô tô đã và đang xem xét lại hoạt động của mình.

Tuần này, Honda cho biết đã hoãn kế hoạch chi 11 tỷ USD để xây dựng chuỗi cung ứng xe điện tại Canada trong vòng hai năm, bao gồm một nhà máy có thể sản xuất 240.000 xe mỗi năm. Honda cũng đã chuyển hoạt động sản xuất phiên bản hybrid của dòng xe Civic từ Nhật Bản sang Mỹ. Theo Bloomberg Intelligence, gần 40% trong số khoảng 1,4 triệu xe mà Honda bán ra tại Mỹ vào năm 2024 là xe nhập khẩu.

Trong khi đó, Subaru cho biết đang xem xét lại tất cả các khoản đầu tư, bao gồm cả việc phát triển xe điện. Nissan đã dừng các đơn đặt hàng xe SUV tại Mỹ được sản xuất tại Mexico và Mazda đang ngừng xuất khẩu sang Canada một mẫu xe được sản xuất tại một nhà máy ở Alabama - liên doanh với Toyota.

Hiện tại, Toyota dường như đang có góc nhìn dài hạn hơn. Toyota đã không chuyển bất kỳ hoạt động sản xuất nào kể từ khi thuế quan có hiệu lực và Tổng giám đốc điều hành Koji Sato cho biết vào tuần trước rằng, họ sẽ cân nhắc việc mở rộng sản xuất tại Mỹ trong trung hạn đến dài hạn.

Trong khi đó, thuế quan là một đòn giáng đặc biệt nặng nề đối với Nissan, vốn đang phải chật vật với cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất trong 25 năm. Nhà sản xuất ô tô này đã tuyên bố sẽ cắt giảm 20.000 việc làm và đóng cửa 7 cơ sở sản xuất.

Ngay cả với quá trình tái cấu trúc sâu rộng, Nissan vẫn cần một phao cứu sinh tài chính sau khi các cuộc đàm phán sáp nhập với Honda đổ vỡ vào đầu năm nay.

"Hoàn cảnh khó khăn của Nissan có thể đã được giảm thiểu nếu họ thực hiện các bước tái cấu trúc sớm hơn… Tác động của các biện pháp này, so với những gì các nhà sản xuất ô tô khác đang làm hoặc thậm chí những gì Nissan đã làm trong quá khứ, vẫn chưa rõ ràng", Tatsuo Yoshida, nhà phân tích ô tô cấp cao của Bloomberg Intelligence cho biết.

Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài