Các loại thuốc lá đều nguy hại tới sức khỏe

Theo các chuyên gia về bệnh phổi, trong số 250 hóa chất độc hại có trong khói thuốc lá, có ít nhất 69 chất gây ra ung thư. Thời gian hút thuốc lá càng lâu nguy cơ mắc bệnh càng cao.

Thuốc lá điện tử cũng nguy hại như thuốc lá điếu thông thường.

Theo cấu tạo của cơ thể con người, ngoài hệ thống miễn dịch bảo vệ chung, phổi còn tự bảo vệ bằng phản xạ ho, khạc và hệ thống biểu mô niêm mạc của chính mình. Các biểu mô niêm mạc có lông chuyển, cùng các tuyến tiết nhầy dày đặc phủ gần toàn bộ niêm mạc đường thở giúp làm ẩm đường hô hấp, cố định các hạt bụi, tác nhân có hại (vi khuẩn, vi rút) từ không khí hít vào, sau đó được hệ thống lông chuyển vận chuyển theo hướng từ trong ra ngoài, nhịp nhàng, đồng bộ từ phế quản nhỏ đến phế quản lớn và nhờ động tác ho, khạc để tống ra ngoài.

Khói thuốc lá có hơn 7.000 chất hóa học, biểu mô niêm mạc đường thở và các thành phần trong phế nang là hai cơ quan đích mà khói thuốc lá tác động đến. Các chất độc hại trong khói thuốc lá sẽ phá hủy biểu mô phế quản, làm rối loạn vận động lông chuyển, tăng tiết dịch nhầy, kích thích bạch cầu đa nhân giải phóng men tiêu protein, gây viêm mãn tính phế quản. Các thành phần hóa học của chất nhầy phế quản bị biến đổi, làm thay đổi độ dính nhớt làm đờm nhiều nhưng khó khạc. Các tổn thương làm dày thành phế quản, làm lòng phế quản hẹp lại… những rối loạn đó là cơ sở cho hàng loạt rối loạn bệnh lý có thể xảy ra với bộ máy hô hấp.

Theo các chuyên gia về bệnh phổi, trong số 250 hóa chất độc hại trong khói thuốc lá, có ít nhất 69 chất gây ra ung thư, như: Acetaldehyde, Aromatic amines, Arsemic, Benzeue, Beryllium, Ethylene oxide, Formaldehyde. Thời gian hút thuốc lá càng lâu nguy cơ mắc bệnh càng cao.

Hút thuốc lá là nguyên nhân gây ra bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Hút thuốc lá làm viêm mạn tính, phá hủy, biến đổi cấu trúc phế quản - phổi. Triệu chứng của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là ho khạc kéo dài, khó thở tăng dần, nặng ngực, thở ra bị hạn chế, nặng dần theo thời gian và không hồi phục. Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là bệnh hệ hô hấp nhưng ảnh hưởng nhiều cơ quan khác do tình trạng thiếu ôxy mạn tính dẫn đến rối loạn chuyển hóa toàn thân. Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính thường xuyên có những đợt bùng phát làm cho bệnh nặng dần lên, chức năng phổi ngày càng suy giảm, cuối cùng là suy hô hấp mạn tính, suy tim và tử vong. Trẻ sơ sinh tiếp xúc với khói thuốc lá khi còn trong bụng mẹ sẽ chậm phát triển chức năng phổi. Trẻ nhỏ tiếp xúc với khói thuốc lá có nguy cơ bị phát bệnh hen phế quản, làm bệnh hen trầm trọng hơn, tăng nguy cơ mắc bệnh viêm phổi, viêm phế quản, thường xuyên bị nhiễm trùng đường hô hấp. Nếu tiếp xúc với khói thuốc lá từ nhỏ thì khi các em trưởng thành sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Những người hút mỗi ngày 20 điếu thuốc lá trong 20 năm là nhóm có nguy cơ mắc ung thư phổi cao nhất. Triệu chứng sớm của ung thư phổi là ho, đau ngực, sụt cân, đôi khi ho ra máu. Có những bệnh nhân có di căn mà không có biểu hiện triệu chứng hô hấp, khi có triệu chứng lâm sàng tại phổi đã ở giai đoạn muộn. Các nghiên cứu cho thấy, người hút trung bình 50 điếu thuốc lá/ngày sẽ gây một đột biến DNA ở tế bào phổi. Những đột biến này là nguy cơ tiềm ẩn của ung thư phổi.

Hiện nay, trên thế giới, mỗi năm có khoảng 40.000 người chết vì thuốc lá các loại. Nhiều tổ chức trên thế giới đã phân tích tác hại của thuốc lá điện tử cũng tương tự như thuốc lá điếu. Thuốc lá điện tử cũng làm suy yếu sự phát triển não bộ của trẻ em, thanh thiếu niên, gây nghiện, rối loạn nhận thức và cảm xúc, giảm khả năng học tập, rối loạn tâm thần; ảnh hưởng đến sức khỏe bà mẹ, bào thai; tác động tiêu cực đến chất lượng nguồn nhân lực; ảnh hưởng đến an ninh trật tự và phát triển kinh tế - xã hội… Theo thông tin từ Bộ Công an, hiện nay, tại Việt Nam, thanh niên sử dụng thuốc lá điện tử khá phổ biến, đặc biệt là ở các quán bar, quán nước, khu vui chơi giải trí. Vì thế, mới đây, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã đề xuất cấm bán thuốc lá điện tử tại Việt Nam; Bộ Công Thương đang tập trung vào công tác ngăn chặn hành vi buôn bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép các sản phẩm thuốc lá, thuốc lá điện tử… Qua đó, góp phần bảo vệ sức khỏe của người dân

NGUYỄN THỊ QUẾ LÂM (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh)