Các hãng ô tô 'lao' vào cuộc đua làm chủ công nghệ chip

Để cạnh tranh kiểm soát công nghệ lõi, hàng loạt hãng xe lớn trên thế giới đang tự thành lập đội ngũ thiết kế chip bán dẫn. Một số thậm chí còn thành lập liên doanh với các ông lớn trong ngành bán dẫn, điển hình như hợp tác giữa Stellantis và Foxconn (Đài Loan) để cùng nghiên cứu và sản xuất chip ô tô.

NGUỒN CUNG CHIP Ô TÔ KHAN HIẾM

Nếu như Tesla và BYD – những “tay chơi” mới trong ngành đã sớm tự phát triển và làm chủ công nghệ chip ngay từ những ngày đầu, thì nay các hãng xe truyền thống như Toyota, Hyundai Motor Group, Stellantis và General Motors (GM) cũng không đứng ngoài cuộc đua. Việc sở hữu công nghệ chip không còn là một lựa chọn mà đang trở thành yếu tố sống còn để duy trì lợi thế cạnh tranh trong kỷ nguyên xe điện và xe tự hành.

Trước đây, chip ô tô chỉ được xem là một thị trường ngách, là một công đoạn nhỏ trong quá trình sản xuất xe. Tuy nhiên, với sự phát triển nhanh chóng của các công nghệ tiên tiến như hệ thống lái tự động, kết nối thông minh và động cơ điện, tầm quan trọng của chip bán dẫn đã tăng lên đáng kể. Không giống như các bộ vi xử lý cao cấp trong điện thoại thông minh hay trung tâm dữ liệu, chip ô tô có thiết kế đơn giản hơn, giúp các hãng xe có thể chủ động phát triển theo nhu cầu riêng.

Nhu cầu chip ô tô không ngừng gia tăng, trong khi nguồn cung còn hạn chế.

Dù vậy, nguồn cung chip ô tô vẫn còn hạn chế. Trong nhiều năm, các nhà sản xuất bán dẫn tập trung ưu tiên cho thiết bị điện tử tiêu dùng, khiến ngành ô tô luôn ở thế bị động, đặc biệt trong thời kỳ đại dịch Covid-19. Sự gián đoạn chuỗi cung ứng đã làm lộ rõ lỗ hổng của ngành công nghiệp ô tô khi hàng loạt nhà máy buộc phải ngừng hoạt động do thiếu linh kiện.

Trong khi đó, nhu cầu chip ô tô không ngừng gia tăng. Theo Viện Nghiên cứu Điện tử và Viễn thông (ETRI) Hàn Quốc, một chiếc ô tô sử dụng động cơ đốt trong thông thường cần khoảng 200 con chip, trong khi xe điện (EV) cần đến 1.000 con chip và xe tự hành có thể sử dụng hơn 2.000 con chip. Sự bùng nổ của xe điện và công nghệ tự lái đang tạo ra một cuộc đua khốc liệt nhằm giành quyền kiểm soát nguồn cung chip trên toàn cầu.

Dự báo của Verified Market Research cho thấy thị trường chip bán dẫn ô tô toàn cầu sẽ tăng trưởng trung bình 5,83% mỗi năm, từ 54,8 tỷ USD vào năm 2024 lên 82,8 tỷ USD vào năm 2031. Đứng trước xu hướng này, các hãng xe không thể tiếp tục phụ thuộc vào các nhà cung cấp bên ngoài mà buộc phải tự chủ công nghệ để giảm rủi ro và tối ưu chi phí.

CÁC HÃNG XE ĐANG LÀM CHỦ CÔNG NGHỆ CHIP NHƯ THẾ NÀO?

Hyundai, vốn lâu nay phụ thuộc vào nhà cung cấp Đức Infineon Technologies, đang từng bước dịch chuyển chiến lược. Năm 2020, Hyundai Mobis, đơn vị chuyên về phụ tùng ô tô, đã thâu tóm Hyundai Autron, một công ty trước đây chỉ tập trung vào chip cho động cơ đốt trong.

Kể từ đó, Hyundai Autron chuyển hướng phát triển chip cho xe điện, trong khi Hyundai Mobis lên kế hoạch bắt đầu sản xuất hợp đồng chip ô tô ngay trong năm nay. Đồng thời, Hyundai cũng tăng cường hợp tác với Infineon để phát triển chip bán dẫn công suất dành cho xe điện và xe hybrid từ năm 2023.

Một ông lớn khác là Toyota lại chọn hướng đi khác, là thành lập liên doanh với Denso – công ty con chuyên sản xuất phụ tùng để nghiên cứu và phát triển chip ô tô.

Trong khi đó, Volkswagen cũng không đứng ngoài cuộc, khi rót vốn mạnh vào đơn vị phần mềm Cariad để thiết kế các con chip tùy chỉnh phù hợp với hệ thống xe của hãng.

General Motors (GM) lựa chọn chiến lược hợp tác với NXP Semiconductors (Hà Lan) để cùng phát triển chip cho thế hệ xe điện tiếp theo.

Trong khi đó, Tesla từ lâu đã thiết kế chip riêng và thuê ngoài sản xuất, còn BYD không chỉ phát triển mà còn trực tiếp sản xuất chip bán dẫn, thể hiện tham vọng thống lĩnh chuỗi cung ứng trong lĩnh vực này. Năm 2023, BYD công bố kế hoạch đầu tư 100 tỷ nhân dân tệ (13,8 tỷ USD) vào công nghệ bán dẫn và xe tự lái, khẳng định quyết tâm làm chủ thị trường.

Bên cạnh việc phát triển chip mới, các hãng xe cũng đang tìm cách đơn giản hóa chuỗi cung ứng bằng cách tích hợp nhiều chức năng vào ít chip hơn. Điều này giúp giảm độ phức tạp, tối ưu hóa quy trình sản xuất và hạn chế rủi ro thiếu hụt linh kiện.

Chẳng hạn, Stellantis đang hợp tác với Foxconn để phát triển dòng chip có thể thay thế tới 80% số chip hiện có trên các mẫu xe của hãng – một động thái nhằm cắt giảm chi phí và đảm bảo nguồn cung ổn định hơn.

Chip bán dẫn không còn là một linh kiện phụ trợ mà đã trở thành “trái tim” của mọi công nghệ ô tô hiện đại. Việc các hãng xe truyền thống mạnh tay đầu tư vào lĩnh vực này không chỉ là chiến lược ngắn hạn để đảm bảo nguồn cung, mà còn phản ánh sự dịch chuyển sâu rộng của toàn bộ ngành công nghiệp ô tô.

Cuộc đua làm chủ công nghệ chip không chỉ quyết định vị thế của các hãng xe trong tương lai, mà còn có thể tái định hình chuỗi cung ứng toàn cầu, mở ra một kỷ nguyên mới cho ngành công nghiệp ô tô thế giới.

Hạ Chi