Các hãng bay Việt Nam nguy cơ bị 'bào mòn' lợi nhuận

Theo Cục Hàng không Việt Nam (HKVN), thời gian qua cơ quan này và Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) đã tích cực triển khai thực hiện các nhiệm vụ, yêu cầu theo CORSIA như: Xây dựng và ban hành Thông tư quy định quản lý nhiên liệu tiêu thụ và phát thải khí CO2 từ tàu bay trong hoạt động hàng không dân dụng; thực hiện giám sát, báo cáo, thẩm tra (MRV) phát thải CO2 với các chuyến bay quốc tế, báo cáo ICAO dữ liệu phát thải các năm 2019-2024.

Cục HKVN đã chủ động nghiên cứu, nắm tình hình về chính sách liên quan tới phát triển bền vững trên thế giới nói chung và của EU nói riêng; Nhiều lần trao đổi, họp bàn với các cơ quan, đơn vị liên quan về những khó khăn khi tham gia giai đoạn tự nguyện của cơ chế giảm và bù đắp carbon đối với các chuyến bay quốc tế (CORSIA) từ ngày 1/1/2026, việc EU ban hành các chính sách mới về phát triển bền vững để thống nhất đề xuất, kiến nghị các giải pháp cụ thể với Nhà nước và các bộ, ngành liên quan.

Cục Hàng không Việt Nam dự kiến tham gia CORSIA giai đoạn tự nguyện từ ngày 1/1/2026. Ảnh: CAA.

Trước đó, kỳ họp lần thứ 39 của Đại hội đồng ICAO tổ chức vào đầu tháng 10/2016 đã thông qua CORSIA. Việc thực hiện CORSIA chia thành các giai đoạn gồm: Giai đoạn khởi động từ năm 2021-2023 đối với các quốc gia tự nguyện tham gia.

Giai đoạn 1 từ năm 2024-2026 đối với các quốc gia tự nguyện tham gia trong giai đoạn khởi động và các quốc gia tự nguyện tham gia mới.

Giai đoạn 2 từ năm 2027-2035 đối với tất cả các quốc gia có hoạt động hàng không dân dụng quốc tế tính theo RTK (RTK hoạt động bằng cách so sánh tín hiệu GPS từ máy bay với tín hiệu từ một trạm gốc cố định, từ đó tính toán hiệu chỉnh độ chính xác vị trí theo thời gian thực) vượt mức 0,5% của năm 2018, trên tổng cộng RTK toàn cầu; hoặc theo danh sách các quốc gia có tổng lượng RTK cộng dồn đạt trên 90% tổng cộng RTK toàn cầu, miễn trừ các quốc gia chậm phát triển nhất, các đảo quốc nhỏ đang phát triển và các quốc gia không có đảo đang phát triển trừ khi họ muốn tham gia một cách tự nguyện.

Tại Nghị quyết lần thứ 41 năm 2022, Đại hội đồng ICAO khuyến khích tất cả các quốc gia tham gia tự nguyện vào giai đoạn thí điểm và giai đoạn đầu tiên. Các quốc gia quyết định tham gia giai đoạn tự nguyện của CORSIA cho năm tiếp theo, sẽ gửi thư thông báo cho ICAO tham gia theo mẫu của ICAO trước ngày 30/6 hàng năm.

Việc tham gia CORSIA khiến các hãng bay nước ta đứng trước nhiều thách thức, khó khăn và nguy cơ bị "bào mòn" lợi nhuận. Ảnh minh họa: VNA.

Cơ quan quản lý ngành hàng không đánh giá, các hãng hàng không Việt Nam là đối tượng chịu tác động trực tiếp từ việc tham gia CORSIA, bao gồm cả giai đoạn tự nguyện và bắt buộc. việc này sẽ khiến các hãng bay nước ta đứng trước nhiều thách thức, khó khăn và nguy cơ bị "bào mòn" lợi nhuận.

Theo tính toán sơ bộ, khi tham gia giai đoạn tự nguyện từ 2024 tới hết năm 2026, Hãng hàng không quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines) sẽ phải bỏ ra từ 13 triệu USD đến hơn 2 triệu USD (tương ứng với mức giá 6-40 USD/1 tín chỉ) để mua tín chỉ carbon.

Nếu tham gia giai đoạn tự nguyện từ năm nay, Vietnam Airlines phải bỏ ra mức phí từ 4,6 triệu USD đến 31 triệu USD cho việc mua tín chỉ carbon. Trong năm 2026, các con số tương ứng sẽ là 5,6 triệu USD và 37,5 triệu USD...

Lộc Liên