Các địa phương chủ động ứng phó với xâm nhập mặn diễn biến phức tạp

Cống Tân Phú tại xã Tân Phú (huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre) tranh thủ trữ nước ngọt. Ảnh: Công Trí/TTXVN

Độ mặn cao nhất tại các trạm ở mức xấp xỉ và thấp hơn độ mặn cao nhất tháng 4/2024, riêng một số trạm ở Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng có độ mặn cao hơn.

Trữ nước phục vụ nông nghiệp và dân sinh

Theo Trưởng phòng Phùng Tiến Dũng, chiều sâu ranh mặn 4‰ thời kỳ này trên các sông Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây từ 45 - 55 km; sông Cửa Tiểu, Cửa Đại là 40 - 48 km; sông Hàm Luông là 50 - 58 km; sông Cổ Chiên là 45 - 50 km; sông Hậu là 40 - 45 km; sông Cái Lớn là 30 - 35 km.

Xâm nhập mặn tại Đồng bằng sông Cửu Long mùa khô năm 2024 - 2025 ở mức cao hơn trung bình nhiều năm, nhưng không gay gắt như mùa khô năm 2015 - 2016 và năm 2019 - 2020. Xâm nhập mặn ở các cửa sông Cửu Long có xu thế giảm dần; các sông Vàm Cỏ, Cái Lớn còn tăng cao từ ngày 27/4 - 1/5, từ giữa tháng 5 xâm nhập mặn giảm dần.

Tình hình xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long phụ thuộc vào nguồn nước từ thượng nguồn sông Mê Công, triều cường và còn biến động trong thời gian tới. Các địa phương ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long cần cập nhật kịp thời thông tin dự báo khí tượng thủy văn và có các biện pháp chủ động phòng, chống xâm nhập mặn. Cảnh báo độ rủi ro thiên tai do xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long cấp 2.

Chuyên gia thủy văn lưu ý, độ mặn xâm nhập sâu trong sông, kênh rạch sẽ ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt và sản xuất của người dân trong khu vực. Các địa phương cần tranh thủ tích trữ nước ngọt khi triều thấp phục vụ nông nghiệp và dân sinh, đồng thời cần hạn chế tưới nhằm giảm thiểu thiệt hại sản xuất.

Các chuyên gia khuyến cáo người dân nên trồng các loại cây thời vụ có thể chịu được độ mặn cao, chuyển đổi cơ cấu con giống phù hợp, đồng thời có những biện pháp chăm sóc chu đáo để hạn chế những thiệt hại do hạn hán, xâm nhập mặn gây ra.

Đối với diện tích trồng cây ăn trái có giá trị kinh tế cao, chịu mặn kém, trước khi tưới nước người dân cần kiểm tra nồng độ mặn. Bên cạnh việc lưu trữ và tiết kiệm, người dân cần lắp đặt các hệ thống lọc nước mặn để đảm bảo tốt nhất lượng nước sử dụng cho sinh hoạt và tưới tiêu. Hệ thống lọc nước mặn được xem là biện pháp sử dụng trực tiếp nguồn nước mặn hiện tại. Hệ thống lọc nước mặn giúp xử lý các thành phần muối hòa tan trong nước, mang lại nguồn nước có độ ngọt hợp lý.

Đặc biệt, nước sau lọc có thể sử dụng để uống trực tiếp hoặc tưới tiêu cho các loại cây có khả năng chịu mặn thấp. Đối với các hộ nuôi thủy sản, cần thực hiện quan trắc theo dõi độ mặn môi trường nuôi; từ đó xác định khoảng thời gian bắt đầu nuôi và thời điểm kết thúc phù hợp với hiện trạng xâm nhập mặn.

Triều cường ở mức cao

Thông tin về tình hình triều cường, chiều 31/3, Phó Trưởng phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia Vũ Anh Tuấn cho hay, ven biển phía Đông của Nam Bộ mực nước triều đang ở mức cao. Mực nước cao nhất quan trắc tại trạm Vũng Tàu là 4,2m vào lúc 2 giờ 30 ngày 31/3.

Dự báo từ chiều tối 31/3 đến ngày 1/4, khu vực ven biển các tỉnh, thành phố từ VũngTàu đến Cà Mau mực nước cao nhất tại trạm Vũng Tàu là 4,15 - 4,25m. Thời gian xuất hiện nước lớn khoảng từ 00 - 4 giờ và 13 - 19 giờ hàng ngày. Khu vực có nguy cơ ngập do triều cường là vùng trũng thấp và vùng ngoài đê bao.

Cảnh báo trong 24 - 48 giờ tới, mực nước tại ven biển phía Đông Nam Bộ có xu hướng tăng dần. Dự báo mực nước cao nhất tại trạm Vũng Tàu có thể đạt 4,15 - 4,2m. Các khu vực trũng, thấp ở ven biển, ven sông, vùng ngoài đê bao phía Đông Nam Bộ có khả năng ngập úng trong khoảng thời gian chiều tối và đêm.

Ngoài ra, theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, từ cuối tháng 3 - 5/2025, khu vực ven biển Đông Nam Bộ có khả năng xuất hiện 4 đợt triều cường. Đợt 1 từ ngày 11/4 - 17/4, đợt 2 từ ngày 27 - 30/4, đợt 3 từ ngày 12 - 15/5, đợt 4 từ ngày 26 - 29/5.

Các chuyên gia về thủy văn lưu ý, triều cường cao sẽ làm chậm quá trình thoát lũ trên các sông phía Đông Nam Bộ. Các khu vực trũng, thấp ở ven biển, ven sông, vùng ngoài đê bao phía Đông Nam Bộ có khả năng ngập úng trong khoảng thời gian sáng sớm và đầu giờ chiều. Ngoài ra, triều cường cao trong giai đoạn này còn làm gia tăng xâm nhập mặn trong nội đồng.

Để chủ động ứng phó, giảm thiểu thiệt hại do triều cường lớn gây ngập úng trong thời gian tới, Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đề nghị các tỉnh, thành phố chịu ảnh hưởng, triển khai việc theo dõi chặt chẽ các bản tin dự báo, cảnh báo, thông tin kịp thời cho các cấp chính quyền, nhân dân để chủ động phòng tránh.

Lực lượng chức năng kiểm tra, rà soát các khu dân cư ven biển, đê điều, hồ đập, khu vực thấp trũng, có nguy cơ cao xảy ra ngập lụt để chủ động tổ chức di dời, sơ tán người dân khi có tình huống xảy ra; khơi thông dòng chảy, xử lý kịp thời các sự cố công trình ngay từ giờ đầu...

Thắng Trung (TTXVN)