Cá ngừ Việt sang Mỹ gặp khó vì quy định lạ
Đối với ngành cá ngừ Việt Nam, Mỹ là đối tác nhập khẩu hàng đầu, luôn chiếm trên 35% tổng kim ngạch xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam trong 10 năm qua.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), việc Cục Quản lý đại dương và khí quyển (NOAA), Bộ Thương mại Hoa kỳ, gửi thông báo về phán quyết sơ bộ không công nhận tương đồng các biện pháp quản lý và bảo tồn thú biển của Việt Nam đối với 12 nghề khai thác hải sản đang tạo ra thách thức lớn cho ngành cá ngừ Việt.
VASEP thông tin, ngày 1-1-2017, Hoa kỳ áp dụng quy định nhập khẩu (NK) thủy sản liên quan tới Luật Bảo vệ thú biển (MMPA), áp dụng cho tất cả các nước đang xuất khẩu sản phẩm hải sản khai thác biển vào Hoa Kỳ.
Luật MMPA bao gồm các quy định về NK các sản phẩm hải sản vào Hoa Kỳ phải quản lý, kiểm soát việc đánh bắt ngẫu nhiên (không chủ ý) các loài thú biển của một số nghề cá được nêu tại danh sách nghề cá nước ngoài (LOFF).
Lý do NOAA đưa ra phán quyết sơ bộ này đối với Việt Nam là vì chưa có sự đảm bảo chắc chắn về việc triển khai các biện pháp quản lý, giám sát để hạn chế gây sát thương, đánh bắt không chủ ý đối với thú biển, đồng thời đảm bảo tương thích với quy định của Hoa Kỳ. NOAA đánh giá Việt Nam mới chỉ dự kiến một số hoạt động giám sát thú biển bị đánh bắt không chủ ý mà chưa ban hành thành quy định cụ thể.
NOAA yêu cầu Việt Nam khẩn trương bổ sung bằng chứng và tiến độ thực hiện kế hoạch quản lý đối với các nghề khai thác, đảm bảo tương thích với quy định của Hoa Kỳ trước ngày 1-4. NOAA sẽ công bố kết luận cuối cùng trước ngày 30-11. Nếu sản phẩm hải sản, trong đó có cá ngừ, có nguồn gốc từ các nghề khai thác không được công nhận tương đồng với quy định của Hoa Kỳ sẽ bị cấm nhập khẩu vào Hoa Kỳ kể từ ngày 1-1-2026.
Hiện tại thời gian cho Việt Nam bổ sung hồ sơ chỉ còn vài ngày (trước 1-4). VASEP cũng đã có văn bản báo cáo kiến nghị một số biện pháp khẩn cấp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các bộ, ban ngành liên quan.
Trên thế giới, hiện Mỹ đã vượt qua Nhật Bản trở thành thị trường NK cá ngừ lớn nhất trên thế giới. Còn đối với ngành cá ngừ Việt Nam, Mỹ là đối tác nhập khẩu hàng đầu, luôn chiếm trên 35% tổng kim ngạch XK cá ngừ của Việt Nam trong 10 năm qua.