Ca mắc đậu mùa khỉ đầu tiên tại Việt Nam được phát hiện như thế nào?

Chiều 3-10, Bộ Y tế cho biết đã nhận được báo cáo của Sở Y tế TP HCM về bệnh nhân đầu tiên mắc bệnh đậu mùa khỉ tại Việt Nam.

Bệnh nhân là nữ 35 tuổi, thường trú tại TP HCM khởi phát bệnh ngày 18-9 khi đang du lịch tại Dubai (đi từ tháng 7-2022 đến 22-9-2022, bệnh nhân về Việt Nam) với triệu chứng sốt kèm mệt mỏi, ớn lạnh, đau cơ, đau đầu và ho, xuất hiện các nốt đỏ, ngứa trên cánh tay, thân mình và mặt.

Việt Nam ghi nhận ca bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên. Ảnh minh họa

Ngay sau khi về Việt Nam, ngày 23-9, bệnh nhân đã đến khám tại Bệnh viện Từ Dũ và nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm, được chuyển sang Bệnh viện Da liễu TP HCM. Tại đây, bác sĩ khám, nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ, bệnh nhân được cách ly, lấy mẫu xét nghiệm chẩn đoán (xét nghiệm Real time PCR tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới và Viện Pasteur TP HCM).

Ngày 25-9, bệnh nhân có kết quả ban đầu dương tính với bệnh đậu mùa khỉ và được chuyển sang Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP HCM để tiếp tục cách ly, điều trị và lấy mẫu giải trình tự gen tại Đơn vị nghiên cứu lâm sàng của Trường đại học Oxford hợp tác với Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP HCM.

Kết quả xét nghiệm giải trình tự gen khẳng định bệnh nhân mắc bệnh đậu mùa khỉ chủng Monkeypox virus thuộc clade IIb. Đây là bệnh nhân mắc bệnh đậu mùa khỉ được ghi nhận đầu tiên tại Việt Nam.

Hiện tại, bệnh nhân sức khỏe ổn định, không sốt, đang được tiếp tục cách ly, điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

Ngay khi nhận được thông tin bệnh nhân nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ, Bộ Y tế đã đề nghị UBND TP HCM chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tiếp tục đẩy mạnh triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, khẩn trương làm xét nghiệm giải trình tự gen và tiếp tục điều tra dịch tễ, xử lý ổ dịch, cách ly, điều trị bệnh nhân theo hướng dẫn chuyên môn của Bộ Y tế. Đồng thời Bộ Y tế đã đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh đậu mùa khỉ.

Với những thông tin khai thác được qua điều tra dịch tễ, cùng với kết quả xét nghiệm Real time PCR, giải trình tự gen, Bộ Y tế nhận định đây là trường hợp mắc bệnh Đậu mùa khỉ, có nguồn lây từ nước ngoài; các trường hợp tiếp xúc gần với bệnh nhân tại Việt Nam (kể từ khi về nước) đều được giám sát, theo dõi theo quy định và hiện chưa phát hiện trường hợp nghi nhiễm.

Cũng trong ngày 3-10, Bộ Y tế đã gửi công văn khẩn số 5470/BYT-DP đến UBND các tỉnh, thành phố về việc tăng cường phòng chống bệnh đậu mùa khỉ.

Tại công văn, Bộ Y tế cho biết từ tháng 5-2022 đến nay, dịch bệnh đậu mùa khỉ đã gia tăng liên tục cả về số ca mắc và số quốc gia, vùng lãnh thổ ghi nhận ca bệnh. Ngày 23-7, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã công bố dịch bệnh này là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng quốc tế.

Số ca mắc đậu mùa khỉ đang tăng nhanh ở nhiều quốc gia

Đến ngày 26-9, thế giới nghi nhận 64.561 trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ tại 105 nước thế giới. Trong đó, khu vực Tây Thái Bình Dương có một số nước ghi nhận ca bệnh gồm: Úc (132), Singapore (19), Trung Quốc (5), New Zealand (5), Nhật Bản (4), Philippines (4), Hàn Quốc (2), Guam (1), New Caledonia (1).

Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh đậu mùa khỉ trên thế giới và tại một số nước khu vực Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam, để chủ động giám sát, phát hiện sớm các trường hợp bệnh, kiểm soát dịch kịp thời không để bùng phát dịch bệnh đậu mùa khỉ, dịch chồng dịch, hạn chế tối đa số mắc và tử vong, Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh, thành phố quan tâm chỉ đạo triển khai ngay một số hoạt động, cụ thể:

Chỉ đạo các sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị trên địa bàn thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 680/CĐ-TTg ngày 1-8-2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường công tác phòng chống bệnh đậu mùa khỉ và các hướng dẫn của Bộ Y tế: Giám sát và phòng, chống bệnh đậu mùa khỉ; chẩn đoán, điều trị và phòng bệnh đậu mùa khỉ ở người; phòng ngừa lây nhiễm bệnh đậu mùa khỉ trong cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bệnh đậu mùa khỉ.

Chuẩn bị sẵn sàng công tác phòng, chống dịch tại địa phương như:

Đẩy mạnh việc thực hiện nghiêm giám sát dịch bệnh tại các cửa khẩu, giám sát tại các cơ sở khám chữa bệnh và giám sát dựa vào sự kiện tại cộng đồng để phát hiện sớm, ngăn chặn dịch bệnh kịp thời. Tổ chức tập huấn cho cán bộ y tế các tuyến; Đảm bảo việc thu dung, phân luồng, điều trị người bệnh tại các cơ sở khám, chữa bệnh và phòng chống lây nhiễm tại các cơ sở xét nghiệm, y tế. Rà soát cập nhật kế hoạch, kịch bản đáp ứng, diễn tập theo các tình huống để sẵn sàng đáp ứng trong trường hợp dịch bệnh xảy. Sẵn sàng thuốc, trang thiết bị, nhân lực, kinh phí.

Hướng dẫn của WHO về bệnh đậu mùa khỉ

Bộ Y tế cũng nêu rõ khi ghi nhận trường hợp bệnh, cần khẩn trương thực hiện điều tra kỹ tất cả các trường hợp tiếp xúc với trường hợp dương tính với đậu mùa khỉ để xác định nguồn lây nhiễm; quản lý, xử lý kịp thời ổ dịch không để dịch lây lan rộng ra cộng đồng.

Tổ chức cách ly, điều trị trường hợp dương tính, tránh tử vong, lưu ý không để xảy ra lây nhiễm chéo, lây nhiễm đối với nhân viên y tế trong quá trình chăm sóc, điều trị.

Bộ Y tế cũng đề nghị các địa phương đẩy mạnh truyền thông minh bạch, bằng nhiều hình thức cho người dân về các biện pháp dự phòng dịch bệnh tại các cửa khẩu, cộng đồng về dịch bệnh dậu mùa khỉ theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Đồng thời, nghiêm túc thực hiện công tác thông tin, báo cáo theo quy định.

Trước đó, tại buổi giao ban của Sở Y tế TP HCM về tình hình dịch bệnh và hoạt động trọng tâm quý 4, diễn ra sáng 3-10, ông Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP HCM, cho biết qua công tác kiểm soát và sàng lọc giám sát, địa phương này phát hiện một ca bệnh đậu mùa khỉ.

N.Dung