Bùng nổ dịch vụ kinh doanh 'ăn theo' các vụ ly hôn gia tăng ở Trung Quốc

Nhưng tỷ lệ kết hôn của Trung Quốc đã giảm đều và cô gái 28 tuổi, người điều hành một studio chụp ảnh ở tỉnh Hà Nam, miền trung Trung Quốc thấy thôi thúc phải mở rộng nguồn thu nhập của mình để tận dụng xu hướng đang phát triển: ly hôn.

Ngoài việc chụp khoảnh khắc những người yêu nhau trao lời thề hẹn, giờ đây cô chụp ảnh những cặp đôi muốn kỷ niệm và trong nhiều trường hợp là ăn mừng khi cuộc hôn nhân của họ kết thúc.

Các số liệu chính thức cho thấy tỷ lệ kết hôn ở Trung Quốc đang giảm mạnh từ khoảng 13 triệu vào năm 2013 xuống dưới 7 triệu vào năm 2022, mức thấp nhất kể từ khi tỷ lệ kết hôn bắt đầu được ghi chép thống kê vào năm 1985, theo dữ liệu từ Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc.

Năm ngoái, đất nước này đã chứng kiến một sự gia tăng nhẹ, lên tới 8 triệu trường hợp kết hôn nhưng các nhà chức trách vẫn lo ngại về xu hướng này.

Trong khi đó, số vụ ly hôn đã tăng vọt, đạt mức cao kỷ lục là 4,7 triệu vụ vào năm 2019, cao hơn bốn lần so với hai thập kỷ trước.

Chính phủ đã cố gắng đảo ngược sự gia tăng này, áp dụng luật mới vào năm 2021 yêu cầu các cặp đôi phải trải qua thời gian "hạ nhiệt" 30 ngày trước khi chia tay.

Dữ liệu cho thấy điều này đã dẫn đến sự suy giảm tạm thời, nhưng số vụ ly hôn đã tăng trở lại kể từ đó, tăng 25% vào năm 2023 so với năm trước đó.

Tỷ lệ ly hôn ở Trung Quốc những năm qua tăng mạnh

Hai sự thay đổi này đã góp phần vào cuộc khủng hoảng nhân khẩu học ngày càng sâu sắc mà nền kinh tế lớn thứ hai thế giới phải đối mặt. Nó càng trầm trọng hơn do nền kinh tế tăng trưởng chậm lại, dân số già hóa nhanh chóng và thực tế là ngày càng ít phụ nữ sinh con sau nhiều thập kỷ áp dụng chính sách một con.

Tan cho biết cô đã chuyển hướng dịch vụ chụp ảnh của mình sang những người đã ly hôn sau khi chứng kiến cảnh xếp hàng dài bên ngoài các văn phòng chính phủ xử lý ly thân.

Kể từ năm ngoái, Tan đã chụp ảnh khoảng 30 cặp đôi, ghi lại những khoảnh khắc đau lòng và vui mừng khi họ cắt đứt quan hệ hôn nhân.

“Đây là một công việc kinh doanh tốt. Rốt cuộc, cả niềm vui và nỗi buồn đều đáng để ghi lại” - Tan nói với CNN.

Thay đổi thái độ đối với ly hôn

Quyết định của Tan dựa vào xu hướng ly hôn đang phát triển của Trung Quốc cho thấy rất nhiều điều về thái độ thay đổi của đất nước này đối với hôn nhân.

Trong khi ly hôn từng bị kỳ thị trong xã hội Trung Quốc, nơi luôn coi trọng sự đoàn kết và ổn định của gia đình, thì hiện nay nhiều người trẻ chọn không kết hôn. Đối với những người chọn kết hôn, sẽ có sự chấp nhận lớn hơn nếu cuộc hôn nhân không thành.

Sự thay đổi văn hóa đã tạo ra một ngành kinh doanh bùng nổ trong lĩnh vực chụp ảnh ly hôn không chỉ đối với Tan mà còn đối với các nhiếp ảnh gia khác hy vọng sẽ kiếm được lợi nhuận.

Những bức ảnh được chia sẻ trên mạng xã hội Trung Quốc Xiaohongshu cho thấy một số cặp đôi đang ký giấy ly hôn, trong khi những người khác tạo dáng với giấy chứng nhận ly hôn của họ.

"29 tuổi. Chúc ly hôn vui vẻ" - một người dùng đã viết bên cạnh bức ảnh chụp cuộc hôn nhân và giấy chứng nhận ly hôn của cô đặt cạnh nhau.

Một cặp vợ chồng trong ngày ly hôn ở Trung Quốc

Các công ty hiện cũng cung cấp dịch vụ loại bỏ kỷ vật cưới cũ của người đã ly hôn và bất kỳ kỷ vật không mong muốn nào khác theo cách trang trọng.

Peng Xiujian, nghiên cứu viên cao cấp tại Đại học Victoria ở Úc cho hay, thời thế thay đổi phản ánh thế hệ trẻ ưu tiên tự do cá nhân và phát triển sự nghiệp.

"Ý tưởng duy trì một cuộc hôn nhân không hạnh phúc 'vì vẻ bề ngoài' hoặc vì nghĩa vụ đang mất dần sức hấp dẫn" - bà nói.

Peng, người nghiên cứu xu hướng nhân khẩu học ở Trung Quốc cũng cho rằng sự suy giảm trong các cuộc hôn nhân là do cả các yếu tố kinh tế và xã hội, bao gồm môi trường làm việc áp lực cao, thị trường lao động cạnh tranh và chi phí sinh hoạt cao.

Đối với những người chọn ly hôn, điều đó không còn bị coi là đáng xấu hổ nữa - Tan nói.

"Không đáng xấu hổ khi đủ can đảm để ly hôn" - Tan cho biết. "Cả hai bên vẫn còn tình cảm... và muốn kỷ niệm mối quan hệ".

Một cặp đôi đã thuê Tan chụp khoảnh khắc họ ly hôn tại một nhà hàng nơi họ có buổi hẹn hò đầu tiên. Cặp đôi đã gọi một vài món ăn hoài niệm, ngồi đối diện nhau bất động. "Kết thúc buổi chụp ảnh, cả hai đều khóc" - Tan kể.

Trong khi còn ở với nhau, người vợ không thể chịu đựng được những cuộc cãi vã với gia đình chồng và chồng cô ấy quá bận rộn với công việc để giúp giải quyết xung đột, Tan cho biết.

Tất nhiên, một số cuộc chia tay không có sự hỗ trợ từ cả hai phía. Có trường hợp một người đàn ông đã từng dành toàn bộ buổi chụp ảnh để nghịch điện thoại. Người phụ nữ bắt đầu khóc.

Khi người phụ nữ nhận lại ảnh, cô ấy nhận thấy không có nhiều ảnh có chồng cũ của mình. "Tôi không dám nói với cô ấy rằng chính người đàn ông đó đã yêu cầu tôi cố gắng không chụp ảnh khuôn mặt của anh ta" - Tan cho biết.

Ngay sau đó, Tan phát hiện ra người đàn ông đó đã đặt một nhiếp ảnh gia khác để chụp ảnh cưới với người bạn đời mới của mình.

Trong khi khách hàng nữ chiếm phần lớn các yêu cầu mà cô nhận được, Tan đảm bảo rằng đàn ông cũng chia sẻ chi phí.

Dịch vụ xử lý hậu ly hôn

Trong một nhà máy cách thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc 60 dặm, Liu Wei và nhóm của anh điều hành một doanh nghiệp giúp các cặp đôi đã ly hôn tiêu hủy bằng chứng về cuộc hôn nhân của họ.

Những khuôn mặt trên ảnh cưới cũ được phun sơn để đảm bảo sự riêng tư được tôn trọng, trước khi bị ném vào máy nghiền cùng với các vật kỷ niệm khác.

Đối với những người tuyệt vọng muốn khép lại và bước tiếp, toàn bộ quá trình này được quay phim. Liu nói, đôi khi anh cảm thấy mình giống như một bác sĩ, phải vượt qua những cuộc chia ly mà không quá xúc động.

Dich vụ xử lý những đồ đạc cũ từ cuộc hôn nhân phát triển mạnh ở Trung Quốc

"Ly hôn không nhất thiết là điều tồi tệ. Nó có thể là điều tốt. Vì vậy, không cần phải cảm thấy buồn về điều đó" - Liu nói với CNN.

Anh cho biết dịch vụ của anh, có giá từ 8 đến 28 USD có nhu cầu cao đến mức doanh nghiệp đang phát triển mạnh. Kể từ khi doanh nghiệp của anh mở cửa vào năm 2021, anh đã tiêu hủy ảnh cưới của khoảng 2.500 cặp đôi.

Gary Ng, một nhà kinh tế học tại ngân hàng đầu tư Natixis của Pháp thông tin, mặc dù khó có thể dự đoán được quy mô thị trường và không gian tăng trưởng, nhưng tỷ lệ ly hôn tăng cao ở Trung Quốc có nghĩa là "chắc chắn sẽ có nhiều hoạt động kinh tế hơn xung quanh thị trường này".

Tan đã suy nghĩ trước về cách phát triển doanh nghiệp của mình. Kế hoạch mới nhất của cô liên quan đến việc thu hút khách hàng quay lại trong trường hợp số phận đưa các cặp đôi ly hôn trở lại với nhau.

"Tôi sẽ giảm giá 18% cho họ nếu hai người tái hôn và nhờ tôi chụp ảnh" - cô nói.

Anh Duy (Theo CNN)