Bức tranh thuế quan của Mỹ dần lộ diện
Tổng thống Mỹ Donald Trump lần lượt công bố mức thuế quan mới với hàng hóa nhập khẩu từ nhiều đối tác thương mại quan trọng, qua đó từng bước làm rõ chính sách thương mại của Washington trong thời gian tới, vốn được dự báo sẽ có tác động đáng kể đến dòng chảy thương mại toàn cầu.
Sau nhiều tuần đàm phán giữa các quan chức cấp cao Mỹ và Hàn Quốc, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 31/7 (giờ Việt Nam) thông báo Washington và Seoul đã đạt một thỏa thuận thương mại đầy đủ và toàn diện, theo đó, Mỹ sẽ áp thuế 15% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Hàn Quốc, còn Hàn Quốc áp dụng mức thuế 0% đối với hàng hóa Mỹ.
Trong bài đăng trên mạng Truth, Tổng thống Trump cho biết thêm, thỏa thuận Mỹ-Hàn cũng bao gồm việc Seoul sẽ rót 350 tỷ USD vào các hạng mục đầu tư do Mỹ kiểm soát, được ông Trump trực tiếp lựa chọn. “Ngoài ra, Hàn Quốc sẽ mua thêm 100 tỷ USD khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) và các sản phẩm năng lượng khác”, ông Trump nhấn mạnh.

Tổng thống Trump đã công bố thỏa thuận thuế quan với nhiều đối tác chính. Ảnh: GettyImages.
Sau tuyên bố trên, Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung cho biết, thỏa thuận thuế quan của họ với Mỹ sẽ đưa quốc gia vào vị thế cạnh tranh tương đối tốt. Ông cũng xác nhận, hai nước đã đồng ý thành lập một quỹ đầu tư trị giá 350 tỷ USD, trong đó 150 tỷ USD dành cho việc xây dựng quan hệ đối tác trong lĩnh vực đóng tàu, nhằm phục hồi ngành công nghiệp này của Mỹ với sự hợp tác của các tập đoàn Hàn Quốc.
Hiện chưa rõ chi tiết về các giao dịch đầu tư, nguồn vốn, lộ trình thực hiện và các điều khoản ràng buộc. Ông Trump nói các khoản đầu tư bổ sung của Hàn Quốc sẽ được công bố sau. Hai nước cùng thông báo, các thỏa thuận chính thức sẽ được công bố khi Tổng thống Hàn Quốc đến thăm Nhà Trắng và hội đàm với Tổng thống Trump trong tháng 8/2025.
Trước thỏa thuận với Hàn Quốc, Tổng thống Trump thông báo mức thuế nhập khẩu áp dụng với hàng hóa Ấn Độ là 25% từ ngày 1/8. “Dù Ấn Độ là bạn chúng ta, nhiều năm qua, Mỹ giao thương với Ấn Độ tương đối ít”, ông Trump nêu và phàn nàn về các rào cản thương mại của New Delhi. Tổng thống Mỹ cũng bày tỏ không hài lòng trước việc Ấn Độ mua sắm nhiều thiết bị quốc phòng và năng lượng của Nga.
Theo công bố của ông Trump ngày 2/4, Ấn Độ bị áp thuế đối ứng ở mức 26%. Năm ngoái, tổng kim ngạch thương mại hàng hóa hai nước đạt khoảng 129 tỷ USD, trong đó Ấn Độ xuất siêu gần 46 tỷ USD. Reuters ngày 31/7 dẫn lời các chuyên gia kinh tế Ấn Độ bày tỏ lo ngại về mức thuế mới. Tuy nhiên, theo CNN, các quan chức Ấn Độ đang tích cực khôi phục đàm phán với Mỹ nhằm đạt được một thỏa thuận thương mại song phương trong vòng 2-3 tháng tới. Phái đoàn hai nước dự kiến sẽ gặp gỡ trong tháng 8/2025.
Trong ngày 30/7, Tổng thống Mỹ Trump kí sắc lệnh hành pháp áp thuế 50% đối với hầu hết hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ từ Brazil, ngoại trừ các mặt hàng liên quan đến năng lượng, máy bay dân dụng cùng linh kiện, phân bón và một số mặt hàng khác. Chính sách thuế mới có hiệu lực từ ngày 6/8. Theo New York Times, Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva cảnh báo nước này đang nghiên cứu các mức thuế trả đũa nhắm vào hàng hóa Mỹ khi thuế quan mới của Mỹ có hiệu lực.
Ngoài ra, Tổng thống Trump ngày 30/7 còn ban hành một sắc lệnh khác áp thuế 50% đối với một số mặt hàng nhập khẩu được làm từ đồng như ống đồng, dây điện và linh kiện điện khác, động thái được Nhà Trắng mô tả là nhằm đảm bảo an ninh quốc gia.
Gần 4 tháng kể từ thời điểm Tổng thống Trump công bố chính sách thuế đối ứng, sau đó tạm hoãn áp thuế để đàm phán, Washington đã công bố các thỏa thuận thương mại/thuế quan mới với hầu hết các đối tác thương mại then chốt, ngoại trừ Trung Quốc. Mỹ và Trung Quốc đặt hạn chót thỏa thuận vào ngày 12/8 tới, nhưng không loại trừ khả năng gia hạn. Giới quan sát tin rằng, cách tiếp cận của Mỹ về vấn đề thuế quan sẽ tác động mạnh mẽ đến dòng chảy thương mại toàn cầu.
Theo New York Times, khi thuế nhập khẩu tăng, giá cả hàng hóa nói chung ở Mỹ có thể tăng trong thời gian tới. Tuy nhiên, Tổng thống Trump lập luận rằng, các nhà sản xuất nước ngoài sẽ phải gánh chịu các chi phí đó nếu muốn cạnh tranh tại thị trường Mỹ. Ông cũng tin tưởng thuế quan sẽ khuyến khích người tiêu dùng tại Mỹ mua nhiều hàng hóa nội địa hơn, từ đó tăng thu nhập từ thuế nội địa và thúc đẩy đầu tư.
Cách đây vài tuần, Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO) ước tính thuế quan của Tổng thống Trump sẽ cắt giảm thâm hụt ngân sách của Mỹ khoảng 2.800 tỷ USD trong 10 năm tới, nhưng có thể gây tăng lạm phát và giảm sức mua các hộ gia đình. Trong khi đó, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) đều đã hạ dự đoán về tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2025.