Bóng đá Malaysia đã sai

Dàn cầu thủ nhập tịch của Malaysia đang vướng rắc rối.

Sau khi FIFA công bố án phạt nặng vì bê bối nhập tịch, bóng đá Malaysia chính thức đối diện khủng hoảng niềm tin. Bảy cầu thủ bị phát hiện dùng giấy tờ giả, Liên đoàn Bóng đá Malaysia (FAM) bị nêu đích danh, và danh dự của cả nền bóng đá đang lung lay hơn bao giờ hết. Không còn chỗ cho lời bào chữa nào: Malaysia đã sai, và sai nghiêm trọng.

Không thể ngụy biện bằng “lỗi kỹ thuật”

Thông cáo của FIFA đã nói rõ: đây là hành vi “xâm phạm nghiêm trọng tính liêm chính của bóng đá”. Cụm từ này hiếm khi xuất hiện trong ngôn ngữ hành chính của FIFA, trừ khi sự việc chạm đến ranh giới của gian lận có hệ thống.

Theo kết luận điều tra, FAM gửi lên FIFA các giấy khai sinh giả, khẳng định “ông bà” của bảy cầu thủ có nguồn gốc Malaysia - trong khi hồ sơ gốc chứng minh họ sinh ra ở Argentina, Brazil, Tây Ban Nha và Hà Lan. Cục Đăng ký Quốc gia (NRD) bị nêu đích danh, cho thấy vụ việc không chỉ sai phạm trong thể thao mà còn phản ánh sự móc nối giữa bộ máy hành chính và liên đoàn bóng đá.

Những người bênh vực FAM cho rằng “các nước khác cũng nhập tịch cầu thủ” đã hiểu sai hoàn toàn. Nhập tịch là quyền hợp pháp, nhưng làm giả giấy tờ là tội lỗi. Một đội tuyển có thể mở cửa cho tài năng ngoại quốc - nhưng không thể đánh đổi danh dự bằng dối trá.

FIFA đã áp dụng nguyên tắc “trách nhiệm tuyệt đối”: liên đoàn chịu hoàn toàn trách nhiệm với tính hợp lệ của cầu thủ mà họ đăng ký. Tài liệu mang dấu xác nhận của FAM - chứ không phải của môi giới hay cầu thủ - đồng nghĩa Liên đoàn Bóng đá Malaysia đặt bút ký vào sự giả dối, hoặc ít nhất là nhắm mắt làm ngơ.

FIFA vừa phạt nặng FAM và 7 cầu thủ nhập tịch Malaysia thi đấu trận gặp Việt Nam tại vòng loại Asian Cup 2027 vì giả mạo giấy tờ.

Phản ứng sau án phạt lại càng đáng thất vọng. Thay vì thừa nhận sai phạm, FAM chỉ tuyên bố “đang xem xét và sẽ kháng cáo”. Không lời xin lỗi, không hành động minh bạch. Nhà báo T. Avineshwaran của The Star nói thẳng: “Đã đến lúc Liên đoàn và chính phủ phải thành thật”. Quả đúng vậy. Nếu không, bóng đá Malaysia sẽ tiếp tục bị nhấn chìm trong văn hóa trốn tránh và giả tạo.

Khi danh dự quan trọng hơn bàn thắng

Bóng đá là trò chơi của niềm tin. Một đội có thể thua, nhưng vẫn ngẩng cao đầu nếu giữ được sự trung thực. Còn khi niềm tin bị phản bội, mọi chiến thắng đều trở thành vô nghĩa. Malaysia từng có những năm tháng tự hào - từ thế hệ Mokhtar Dahari huyền thoại đến chức vô địch SEA Games 2009 - nhưng giờ, tất cả chỉ còn là ký ức bị phủ bóng bởi tai tiếng.

Trên mạng xã hội, người hâm mộ Malaysia viết: “Chúng ta không thua vì kém, mà vì dối trá”. Đó là câu nói xứng đáng được khắc vào lịch sử, như lời cảnh tỉnh cho bất kỳ nền bóng đá nào muốn chạy theo thành tích bằng mọi giá.

FIFA đã xong phần việc của họ – xử lý hành vi giả mạo. Nhưng vụ việc chưa khép lại. Theo thông báo, thẩm quyền xem xét hệ quả thể thao, đặc biệt là trận Malaysia-Việt Nam hồi tháng 6, thuộc vòng loại Asian Cup 2027, sẽ do Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC) đảm nhiệm.

Nếu AFC xác định các cầu thủ nhập tịch không đủ tư cách thi đấu, Malaysia có thể bị xử thua hoặc trừ điểm, làm đảo lộn cục diện bảng đấu. Người hâm mộ bình luận: “FIFA trừng phạt hành vi, còn AFC sẽ trừng phạt hậu quả”. Và hậu quả đó, lần này, có thể là đòn giáng chí tử vào hy vọng Asian Cup của Malaysia.

Bóng đá Malaysia từng có cơ hội cải tổ, nhưng họ chọn tô vẽ thay vì xây nền. Cú sập lần này là kết quả của một tư duy quản trị xem nhẹ đạo đức và luật lệ. Giờ đây, điều cần nhất không phải là biện minh, mà là lời xin lỗi và hành động trung thực.

Nếu FAM thật sự muốn cứu lấy nền bóng đá của mình, họ phải bắt đầu từ hai chữ “thành thật”. Bởi không một chiến lược phát triển nào có thể tồn tại trên nền móng của dối trá.

Không thể gọi đây là “lỗi hành chính”. Đây là một vụ phản bội giá trị của bóng đá, nơi danh dự bị đem ra đổi lấy lợi ích ngắn hạn. Và khi FIFA phải lên tiếng, thế giới đã hiểu rằng: Malaysia không chỉ thua trên sân, mà còn thua trong chính lòng tin của người hâm mộ.

Hà Trang