Bon Tơr Nun giữ gìn văn hóa truyền thống

Đội cồng chiêng có những thành viên của bon Tơr Nun

Bà Liêng Hót Hồng Thắm - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Cam Ly - Đà Lạt chia sẻ rất tự hào, bon Tơr Nun ngày xưa giờ là thôn 3, phường Cam Ly - Đà Lạt, là 1 trong 6 thôn có đa số dân là đồng bào dân tộc bản địa cư trú. “Vùng đất này được đặt tên là Tà Nung, chính là cách gọi trại từ tên của bon Tơr Nun, bon người K’ho Srê bản địa. Bon ở trên đất Tà Nung từ nhiều đời, là những người định cư sớm nhất dưới chân đèo Tà Nung. Bản thân tôi là người K’ho Cil, cũng là người nhập cư từ nơi khác tới đây”, bà Thắm chia sẻ.

Người K’ho Srê là người K’ho trồng lúa nước (Srê: ruộng nước). Bởi vậy, người bon Tơr Nun từ nhiều đời nay vẫn trồng cây lúa. Và học theo các dân tộc khác, người Tơr Nun cũng trồng cà phê, rau màu và trồng cả hoa trong nhà kính. “Cả bon Tơr Nun có 177 hộ đều là người K’ho Srê, nhà nào cũng canh tác lúa nước chất lượng cao. Trồng lúa, cà phê, rau màu nên người Tơr Nun khá giả, là thôn giàu nhất, kinh tế ổn định nhất trong các thôn dân tộc của phường Cam Ly - Đà Lạt”, bà Liêng Hót Hồng Thắm thông tin. Bà cũng cho biết thêm, người bon Tơr Nun có tinh thần cộng đồng rất mạnh mẽ, các đợt sinh hoạt văn hóa, thể thao hay hoạt động xã hội, bà con đều tham gia nhiệt tình.

Bên cạnh làm kinh tế, người K’ho bon Tơr Nun cũng giữ gìn truyền thống dân tộc, truyền lưu mạch nguồn văn hóa ông bà để lại cho đời sau. Già làng Rơ Ông K’Ngai của bon là một dấu ấn đặc biệt. Già K’Ngai có hẳn một bộ sưu tập các vật dụng cổ truyền của người K’ho Srê: bộ chiêng, chóe rượu cổ, gùi mây, cối giã, cây chỉa cá…, già K’Ngai đều có đủ trong nhà. Già cũng là người đánh chiêng giỏi, lưu giữ các làn điệu chiêng của người K’ho Srê. Những đêm hội, bàn tay gân guốc của già K’Ngai vẫn vung lên, tạo ra những âm thanh vang vọng của núi rừng. Già còn là người sẵn sàng tham gia các lớp dạy cồng chiêng cho thanh thiếu niên, người trẻ trong thôn. “Mình già nhưng tấm lòng lúc nào cũng băn khoăn về văn hóa của người K’ho, muốn con cháu biết đến tiếng nói, đến âm nhạc của ông bà”, già K’Ngai tâm sự. Từ già K’Ngai cũng như những người lớn tuổi khác, các bài cồng chiêng, zanzao (dân ca), những hoa văn mang dáng hình núi rừng của người K’ho Srê được truyền lại cho thế hệ tiếp nối.

Cô giáo trẻ bên những cô bé, cậu bé K’ho tại Tà Nung

Bạn Da Gout Bel - Bí thư Chi đoàn thôn 3 cũng cho biết, người trẻ dù đã quen với văn hóa đại chúng nhưng cũng không quên học hỏi, lưu giữ truyền thống của ông bà. Những lớp học tiếng dân tộc, học cồng chiêng, may thổ cẩm đều có đông đảo bạn trẻ tham gia. “Người K’ho bon Tơr Nun có nhiều món ăn đặc sắc, trong đó có một món mà bản thân em cũng chưa thấy ở đâu giống với bon, đó là món bánh bắp. Người bon Tơr Nun làm bánh bắp bằng bắp tươi, giã trong cối gỗ, gói bằng lá dầu và hấp, dùng trong những ngày lễ hội, tết. Người trẻ học văn hóa văn nghệ, cồng chiêng và học cả những món ăn của ông bà để lại”, bạn Da Gout Bel thông tin thêm.

Những thửa ruộng nước xanh ngắt màu lúa của người bon Tơr Nun, vườn cà phê đang chuẩn bị chín đỏ, ngôi nhà lưới, nhà màng trồng rau, hoa… đã mang lại trù phú cho bon cổ kính này. Hòa lẫn trong dòng chảy thời gian, người bon Tơr Nun vẫn duy trì được văn hóa truyền thống, lưu lại cho đời sau.

Diệp Quỳnh .