Bỏ xe khi vi phạm pháp luật về giao thông: Quyết liệt xử lý, tăng tính răn đe
Thời gian qua, nhiều trường hợp khi tham gia giao thông có lỗi vi phạm bị tạm giữ phương tiện đã cố tình bỏ xe, không đến cơ quan chức năng nộp phạt. Từ ngày 1/1/2025, khi Nghị định số 168/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông (ATGT) trong lĩnh vực giao thông đường bộ chính thức có hiệu lực, nhiều quy định mới sẽ giúp xử lý triệt để vấn đề trên.
Thanh lý gần 6 nghìn phương tiện vi phạm
Thực hiện chuyên đề về nồng độ cồn, ngày 5/10/2020, Đội tuần tra, kiểm soát của Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT), Công an tỉnh phát hiện ông Đỗ Văn B ở xã Quang Thịnh (Lạng Giang) điều khiển xe mô tô biển số 98M3-9211 mà trong hơi thở có nồng độ cồn vượt quá 0,4 miligam/lít khí thở. Ông B đã bị lập biên bản xử phạt 7 triệu đồng và tạm giữ phương tiện. Trong vòng 7 ngày làm việc, ông B phải đến cơ quan công an làm các thủ tục nộp phạt, nhận lại xe. Tuy nhiên, quá thời gian trên, ông B vẫn không đến, Phòng CSGT gửi 2 thông báo về nơi cư trú đôn đốc đến nộp phạt. Dù vậy, ông B vẫn “bặt vô âm tín” nên Phòng CSGT đã ra quyết định tịch thu phương tiện và làm các bước thanh lý chiếc mô tô của ông B.
Tương tự, ngày 25/4/2022, Đội tuần tra, kiểm soát của Phòng CSGT đã kiểm tra, phát hiện ông Nguyễn Văn Đ ở xã Thái Sơn (Hiệp Hòa) điều khiển xe mô tô biển số 98L1-4490 không có giấy phép lái xe; điều khiển xe trên đường mà trong hơi thở có nồng độ cồn nhưng chưa vượt quá 0,25 miligam/lít khí thở. Tổ công tác đã lập biên bản vi phạm hành chính, xử phạt 4 triệu đồng và tạm giữ phương tiện; hẹn trong vòng 7 ngày làm việc, ông Đ phải đến cơ quan công an để nộp phạt và giải quyết vụ việc. Tuy nhiên, cũng giống như ông B, ông Đ đã cố tình không đến nộp phạt. Vì thế, Phòng CSGT đã làm các bước để bán thanh lý chiếc xe của ông Đ.
Trên đây chỉ là 2 trong tổng số hơn 2 nghìn phương tiện vi phạm giao thông được Phòng CSGT và công an các huyện, thị xã, TP trên địa bàn tỉnh đưa ra đấu giá bán thanh lý tài sản trong năm 2024, thu về ngân sách nhà nước hơn 5,3 tỷ đồng (trong đó, Phòng CSGT đã thanh lý hơn 1 nghìn phương tiện). Hiện nay, Phòng CSGT và công an các huyện, thị xã, TP trên địa bàn tỉnh đang tiếp tục làm thủ tục thanh lý hơn 3,7 nghìn phương tiện vi phạm ATGT đã quá hạn nộp phạt (trong đó có 22 xe ô tô, hơn 3,5 nghìn xe mô tô, còn lại là các phương tiện khác).
Nguyên nhân chủ yếu khiến các trường hợp vi phạm ATGT không đến nộp phạt để nhận lại xe là do giá trị của phương tiện vi phạm thường thấp hơn hoặc tương đương mức nộp phạt. Bởi vậy, người vi phạm đã cố tình không chấp hành nộp phạt mà chấp nhận “mất xe”. Điều này vừa gây khó khăn cho cơ quan chức năng trong quá trình trông giữ phương tiện và làm các thủ tục thanh lý xe, vừa tạo ra tiền lệ xấu trong việc chấp hành các quy định, pháp luật của Nhà nước.
Chế tài nghiêm khắc
Nhằm khắc phục tình trạng trên, ngày 26/12/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 168/2024/NĐ-CP quy định “xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, ATGT trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe”. Theo đó, trong trường hợp quá thời hạn hẹn đến giải quyết vụ việc vi phạm được ghi trong biên bản vi phạm hành chính hoặc trong thông báo của người có thẩm quyền xử phạt hoặc thời hạn thi hành quyết định xử phạt mà chủ phương tiện vi phạm, người vi phạm ATGT chưa thực hiện giải quyết vụ việc vi phạm theo quy định hoặc chưa chấp hành quyết định xử phạt thì người có thẩm quyền xử phạt gửi thông báo cho cơ quan đăng kiểm (đối với phương tiện có quy định phải kiểm định), cơ quan đăng ký xe, cơ quan cấp giấy phép lái xe (nếu đã xác định được người vi phạm).
Thượng tá Đào Xuân Hưởng, Phó trưởng Phòng CSGT cho biết, thời gian tới, lực lượng CSGT sẽ tăng cường phương tiện ghi hình các trường hợp vi phạm ATGT, đồng thời kết hợp với các biện pháp nghiệp vụ khác để xác minh chính xác về danh tính người vi phạm, làm cơ sở xử lý triệt để, đồng bộ những trường hợp cố tình gian dối khai báo tên, địa chỉ cũng như không đến cơ quan chức năng nộp phạt và giải quyết vụ việc theo quy định.
Theo Nghị định 168, cơ quan đăng kiểm, đăng ký xe, cấp giấy phép lái xe trước khi thực hiện đăng kiểm, đăng ký xe, cấp, đổi, cấp lại giấy phép lái xe có trách nhiệm tra cứu dữ liệu phương tiện vi phạm, người vi phạm được cơ quan CSGT gửi thông báo đến. Trong trường hợp khi tra cứu dữ liệu có thông tin về phương tiện vi phạm, người vi phạm thì chưa giải quyết việc đăng kiểm, đăng ký phương tiện vi phạm, chưa cấp, đổi, cấp lại giấy phép lái xe đối với người vi phạm. Điều này đồng nghĩa với việc, người vi phạm không đến nộp phạt sẽ không có giấy phép lái xe, không có quyền điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
Ông Vũ Xuân Thành, Phó trưởng Phòng Quản lý vận tải phương tiện và người lái (Sở Giao thông - Vận tải) cho biết, với những quy định mới này sẽ không chỉ xử lý triệt để những phương tiện đến đăng kiểm mà còn cả trường hợp xin đổi, cấp lại giấy phép lái xe, đăng ký xe có vi phạm ATGT song chưa đến cơ quan chức năng nộp phạt.
Theo quy định, thời hiệu thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính là 1 năm, kể từ ngày ra quyết định. Trường hợp hết thời hạn trên mà cá nhân vẫn không thực hiện nghĩa vụ của mình thì có thể bị cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt bằng một số hình thức như: Khấu trừ một phần lương hoặc một phần thu nhập, khấu trừ tiền từ tài khoản của người vi phạm, kê biên tài sản có giá trị tương ứng với số tiền phạt để bán đấu giá. Thu tiền, tài sản khác của người bị cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính do người khác đang giữ, trong trường hợp người vi phạm cố tình tẩu tán tài sản.
Các cơ quan chức năng khuyến cáo, người dân cần nêu cao ý thức chấp hành luật lệ khi tham gia giao thông; đồng thời khi bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực này, cần thực hiện nghiêm theo quy định, tránh tình trạng không hợp tác với cơ quan chức năng để rồi “lỗi chồng lỗi”, mức phạt lại càng tăng cao.
Bài, ảnh: Đỗ Thành Nam