Bộ Xây dựng: Mỗi tháng cần phải giải ngân bình quân khoảng 9.800 tỷ đồng

Nhà thầu thi công một hạng mục cầu bắc qua thung lũng tại một đoạn tuyến của Dự án cao tốc Bắc-Nam phía Đông. (Ảnh: Quốc Khánh/Vietnam+)

Với số vốn đầu tư công đã giải ngân trong 7 tháng của năm 2025 đạt 32,55%, trong những tháng còn lại của năm nay, Bộ Xây dựng còn phải giải ngân khoảng 58.816 tỷ đồng, bình quân mỗi tháng phải giải ngân khoảng 9.800 tỷ đồng.

Báo cáo của Vụ Kế hoạch-Tài chính (Bộ Xây dựng) cho thấy tổng kế hoạch đầu tư công vốn ngân sách Trung ương năm 2025 của Bộ Xây dựng dự kiến được giao khoảng 90.636 tỷ đồng.

Theo báo cáo của các chủ đầu tư, tới hết tháng 7/2025, Bộ Xây dựng đã giải ngân khoảng 28.382 tỷ đồng, đạt 32,55% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.

Như vậy, trong các tháng còn lại năm 2025, Bộ Xây dựng còn phải giải ngân khoảng 58.816 tỷ đồng (chưa gồm số vốn dự kiến được giao bổ sung từ nguồn tăng thu các năm 2022, 2023 và 2024); bình quân mỗi tháng phải giải ngân khoảng 9.800 tỷ đồng. Đây là thách thức rất lớn đối với các chủ đầu tư cũng như cả Bộ, trong khi mùa mưa bão miền Trung đang tới gần.

Qua kết quả kiểm tra công tác giải ngân tại 16 dự án quan trọng, trọng điểm của 6 Ban quản lý dự án thuộc Bộ, kết hợp theo dõi kết quả giải ngân hằng tháng do các chủ đầu tư báo cáo, Vụ Kế hoạch-Tài chính đã nhận diện các khó khăn, thách thức ảnh hưởng tới kết quả giải ngân chung.

Cụ thể, nhu cầu vốn của nhiều dự án giảm so với kế hoạch đã xây dựng từ năm 2024 và đã được Thủ tướng Chính phủ giao do các nguyên nhân khách quan như giảm giá nhiều khi đấu thầu dẫn tới giảm nhiệm vụ chi; trượt giá âm hoặc chưa xác định được chỉ số trượt giá dẫn tới dư nhu cầu do không sử dụng đến dự phòng; tiếp tục được giảm 2% VAT; giảm chi phí giải phóng mặt bằng so với phương án dự kiến ban đầu; một số dự án giảm nhu cầu kế hoạch sau khi quyết toán, xử lý hết công nợ.

Ngoài ra, một số nguyên nhân chủ quan từ các chủ đầu tư từ việc kiểm soát tổng mức đầu tư, quản lý các hợp đồng, dự toán chi phí không sát sao dẫn tới xác định thiếu chính xác nhu cầu vốn để hoàn thành dự án và nhu cầu kế hoạch năm; duyệt điều chỉnh lại dự toán, giảm trừ thanh toán theo kết luận của thanh tra kiểm toán; tiến độ triển khai một số dự án chậm so với yêu cầu dẫn tới không thể giải ngân hết kế hoạch đã giao.

Một số dự án/hạng mục được bố trí đủ kế hoạch để hoàn thành trong năm 2025 nhưng tiềm ẩn nguy cơ cao không hoàn thành hoặc không giải ngân hết kế hoạch đã bố trí, khả năng phải kéo dài thực hiện, giải ngân kế hoạch sang năm 2026.

Để đáp ứng yêu cầu trong công tác giải ngân, Bộ Xây dựng đã chỉ đạo các chủ đầu tư phải tiếp tục đẩy nhanh tiến độ để bù lại các khối lượng thi công bị chậm trong các tháng trước đây và để bảo đảm hoàn thành các dự án theo đúng tiến độ chỉ đạo; sớm triển khai ngay công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư của các Dự án đường sắt Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng và đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc-Nam để giải ngân bù cho các dự án dư vốn; rà soát lại tiến độ thực hiện của các dự án nguy cơ không hoàn thành được trong năm 2025, cân nhắc báo cáo Bộ quyết định điều chỉnh thời gian thực hiện dự án và có giải pháp xử lý đối với số vốn không giải ngân được.

Ngoài ra, Vụ Kế hoạch-Tài chính kiến nghị Bộ Xây dựng chỉ đạo các chủ đầu tư cần tận dụng thời tiết thuận lợi, tăng ca, tăng kíp, thi công cuốn chiếu… đẩy nhanh tiến độ thực hiện để hoàn thành các dự án theo yêu cầu; phối hợp chặt chẽ với các địa phương để xử lý dứt điểm các vướng mắc kéo dài công tác giải phóng mặt bằng, nguồn cung ứng vật liệu.

Đặc biệt là đẩy mạnh việc hoàn thiện các thủ tục nghiệm thu thanh toán cho các khối lượng đã hoàn thành, hạng mục chi phí giải phóng mặt bằng để giải ngân bù đắp đủ số vốn chậm giải ngân trong các tháng còn lại và giải ngân toàn bộ số vốn được phép kéo dài trước 31/12/2025./.

(Vietnam+)