Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà: 'Chưa dám đề xuất tăng lương cơ sở năm 2026'

Ngày 17-4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận báo cáo của Chính phủ về thực hiện cải cách tiền lương, điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội.

Sau khi Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trình bày báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh trình bày thẩm tra sơ bộ, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến.

Tăng lương là thành tựu lớn nhưng phải “tính toán thận trọng”

Cơ bản thống nhất với báo cáo, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đánh giá trong điều kiện đất nước ta còn nghèo và nhiều khó khăn nhưng đợt tăng lương, điều chỉnh lương năm 2024 vừa rồi là một thành tựu rất đáng ghi nhận.

Tuy vậy, ông Định cho rằng nhiệm vụ tới đây là “rất nặng nề” vì trong bối cảnh hiện nay, tăng trưởng GDP 8% là rất khó khăn. “Cũng có người hỏi 'sắp tăng lương, vừa mới tăng năm ngoái, năm nay lấy đâu mà tăng nữa?'" - ông Định nói và cho rằng đừng để người dân kỳ vọng sẽ điều chỉnh tăng lương trong thời gian tới.

Theo ông Định, trong quá trình sắp xếp, tinh gọn bộ máy, sáp nhập các đơn vị hành chính hiện nay thì vấn đề này cần được thảo luận thấu đáo.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng phải tính toán thận trọng nếu không người dân sẽ hiểu tới đây sẽ tăng lương nữa. Ảnh: QH

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng cho rằng phải “tính toán thật thận trọng” vì nếu không khéo thì người dân sẽ hiểu tới đây sẽ điều chỉnh tăng lương nữa. Ông đề nghị báo chí tuyên truyền rõ là “báo cáo của Chính phủ về thực hiện một số nội dung cải cách chính sách tiền lương, đã quyết tăng lương từ ngày 1-7-2024, năm 2025 không còn nguồn ngân sách để bố trí tiếp tục tăng như 2024”.

Theo Chủ tịch Quốc hội, việc sắp xếp tổ chức bộ máy hiện nay còn nhiều vấn đề, từ giảm biên chế đén bố trí kinh phí theo các Nghị định 177, 178. Những số liệu này cần được làm rõ và báo cáo rõ cho Quốc hội.

“Tôi thấy cải cách tiền lương là một vấn đề phức tạp và mới chỉ có báo cáo nhưng đòi hỏi phải cân nhắc nhiều yếu tố kinh tế - xã hội, chính trị” - Chủ tịch Quốc hội nói.

Ông đề nghị khuyến khích trả lương theo hiệu suất công việc, áp dụng chỉ tiêu đánh giá hiệu suất rõ ràng để thưởng. Bởi các khoản thưởng sẽ làm cho người được thưởng rất phấn khởi vì mang tính động viên.

“Giấy khen kèm theo bánh mì, khen thưởng thì khen phải có thưởng” - Chủ tịch Quốc hội nói và đề nghị giảm phụ thuộc vào phụ cấp, tăng cường quyền lợi của người lao động để hài hòa lợi ích.

“Tôi đi Singapore tôi hỏi bây giờ tinh gọn bộ máy Singapore dựa vào gì. Người ta nói dựa vào công nghệ số và trả lương cao. Tinh gọn thì mới có tiền để trả lương cao, còn công nghệ số để không phụ thuộc vào con người nhiều” - ông Mẫn kể.

Nêu cụ thể hơn, Chủ tịch Quốc hội cho hay đường sắt đô thị Hà Nội, TP.HCM hết khoảng 130 tỉ USD, đường sắt tốc độ cao là 67 tỉ USD, điện hạt nhân… là những công trình phải nguy động nhiều nguồn lực. Quy mô GDP nước ta mới 470 tỉ USD, dự trữ ngoại tệ thì hơn 100 tỉ USD, thu nhập bình quân đầu người là 4.700 USD.

“Còn rất thấp! Không phải như vậy là đã phát triển đâu” - ông Mẫn nói.

Lùi một bước và tính toán, báo cáo sau

Giải trình, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết Bộ Nội vụ đang hướng dẫn các địa phương thực hiện theo tinh thần Nghị định 178 (sửa đổi, bổ sung Nghị định 67), Nghị định 117. Cơ quan này cũng đang tham mưu để có thêm chính sách đối với đối tượng người hoạt động không chuyên trách nghỉ theo tinh thần chỉ đạo chung của cấp có thẩm quyền.

“Gói ghém toàn bộ các chính sách này tác động phải nói cũng tương đối lớn” - bà Trà thừa nhận.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nói việc điều chỉnh tăng lương hay không còn phụ thuộc vào tình hình kinh tế đất nước năm 2025. Ảnh: QH

Theo Bộ trưởng, năm 2026 cả nước sẽ phải tập trung hoàn thiện lại toàn bộ hệ thống thể chế tác động trực tiếp đến việc xây dựng chính quyền địa phương hai cấp và đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.

“Nguồn kinh phí để chi trả cho đối tượng bị tác động trực tiếp này cũng rất lớn nên chúng tôi chưa dám đề xuất điều chỉnh mức lương cơ sở và các đối tượng liên quan vào năm 2026. Việc đó chúng tôi sẽ báo cáo sau. Đến thời điểm này thì chưa có căn cứ, chưa có cơ sở vì còn thuộc vào tình hình kinh tế năm 2025” - Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nói và cho rằng phải lùi sau một bước và tính toán.

Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho rằng cần rà soát, cập nhật thông tin, số liệu để đảm bảo tính chính xác và thống nhất. Tiếp tục rà soát, bổ sung những kết quả, bất cập, hạn chế trong quá trình tổ chức thực hiện, làm rõ nguyên nhân và có những đề xuất, kiến nghị, giải pháp khắc phục trong thời gian tới.

Bà yêu cầu cần có dự báo những khó khăn, thách thức trong thực hiện lộ trình cải cách chính sách tiền lương theo Nghị quyết 27, nhất là trong bối cảnh sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế và thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

CHÂN LUẬN