Bộ trưởng Nội vụ: Tái cấu trúc hệ thống hành chính, hướng tới kỷ nguyên mới
Bộ Trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết việc sắp xếp bộ máy hệ thống chính trị và xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là cuộc cách mạng hành chính lớn nhất từ khi thành lập nước.
Thảo luận tổ về dự thảo Nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025 ngày 11/6, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy là cuộc tái cấu trúc toàn diện, không những về không gian tổ chức lãnh thổ mà còn về không gian thể chế, văn hóa, kinh tế…
Theo Bộ trưởng Nội vụ, ở giai đoạn nước rút, Bộ trưởng nhận thấy sự thống nhất, đồng thuận rất cao của hệ thống chính trị, tất cả tầng lớp nhân dân, xã hội là điều đáng trân quý nhất. Dù thực hiện với tốc độ khẩn trương, yêu cầu thần tốc, nhưng công việc triển khai vẫn rất thận trọng, kỹ lưỡng, bài bản, khoa học, chặt chẽ, nghiêm túc và chắc chắn.
Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh tinh thần quyết tâm của hệ thống chính trị trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh. Bà cho biết, dù khối lượng công việc lớn và áp lực cao, nhưng các cơ quan chức năng đã vượt qua nhờ niềm tin, kỳ vọng và quyết tâm chính trị rất cao, đặc biệt từ Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương
Bà Trà nhận định, việc sắp xếp bộ máy hệ thống chính trị và xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là cuộc cách mạng hành chính lớn nhất từ khi thành lập nước.

Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà. Ảnh: Phạm Nghĩa.
Bà nhấn mạnh, đây là nhiệm vụ mới nhưng phù hợp với xu thế phát triển chung của thế giới. Việc tái cấu trúc hệ thống hành chính sẽ tạo nền tảng vững chắc, giúp đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới.
Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương đã xem xét kỹ lưỡng, đa chiều trong việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, không chỉ dựa trên diện tích, dân số mà còn cân nhắc các yếu tố lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, tư tưởng và tâm lý xã hội.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết sự thay đổi lớn về tư duy, khi việc sắp xếp không chỉ dựa trên địa giới hành chính liền kề mà còn tính toán theo hình thái lãnh thổ tự nhiên, đặc biệt là hướng ra biển lớn.
Từ đó, sắp xếp theo hướng tận dụng tối đa lợi thế kinh tế biển, lợi thế hội nhập, lợi thế thúc đẩy kinh tế xã hội của các vùng như Duyên hải Nam Trung Bộ gắn kết với vùng Tây Nguyên hay tính toán phương án đủ mạnh để địa phương trở thành trung tâm kinh tế lớn không chỉ ở Việt Nam mà còn hướng tới khu vực, quốc tế.
Vì vậy, Bộ Chính trị nghiên cứu kỹ lưỡng, chặt chẽ, bài bản và đi đến việc sắp xếp 52 tỉnh, thành còn 23 tỉnh và giữ nguyên 11 tỉnh đủ các tiêu chuẩn để còn 34 tỉnh thành. Trong 34 tỉnh thành mới, có 28 tỉnh, 6 thành phố trực thuộc Trung ương.
Từ ngày 1/7, hệ thống chính trị sẽ chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, sau khi Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương và Chính phủ hoàn tất công tác chuẩn bị.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết những địa phương hội tụ đầy đủ điều kiện sẽ triển khai ngay, đồng thời công bố các nghị quyết, quyết định liên quan, bao gồm Nghị quyết của Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh 2025 và các quyết định về tổ chức đảng, chính quyền, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức tại 34 tỉnh, thành.
Bộ trưởng nhấn mạnh, thời gian còn lại rất ngắn, nhưng với sự đồng thuận cao, việc vận hành mô hình mới sẽ được thực hiện đồng bộ. Sau khi hoàn tất sắp xếp cấp tỉnh, nhiệm vụ tiếp theo là tái cơ cấu đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, đảm bảo hoạt động hiệu quả.
Bộ trưởng cũng tiếp thu ý kiến của các đại biểu và cho biết dự thảo nghị quyết sẽ được hoàn thiện để trình thông qua vào ngày mai.
Về đề xuất của đại biểu nêu ra có thể nghiên cứu không chỉ chủ tịch, phó chủ tịch HĐND mà trưởng các ban của HĐND có thể không nhất thiết phải là đại biểu HĐND để đảm bảo được việc sắp xếp đội ngũ cán bộ với trường hợp đặc biệt. Bộ sẽ trao đổi với Ủy ban Pháp luật và Tư pháp để bổ sung phù hợp.
Liên quan đến kiện toàn chức danh trong đơn vị sự nghiệp công lập, Bộ trưởng nhấn mạnh cần đảm bảo vận hành thông suốt, đặc biệt trong lĩnh vực y tế, giáo dục. Nếu cần thiết, Bộ sẽ ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể.
Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ đang sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 29 về tinh giản biên chế, đề xuất mở rộng đối tượng tinh giản, bao gồm cán bộ không chuyên trách cấp xã, thôn, tổ dân phố và hợp đồng lao động theo Nghị định 111, Nghị định 161. Bộ sẽ tiếp tục rà soát các trường hợp hợp đồng lao động trong biên chế.
Bộ trưởng cũng thông tin, các vấn đề liên quan đến sắp xếp tài sản, tài chính, tổ chức bộ máy sẽ được làm rõ tại Tập huấn toàn quốc về vận hành chính quyền địa phương 2 cấp sắp tới.