Bộ trưởng Lương Tam Quang: Điều chỉnh bỏ tử hình với tội tham ô, nhận hối lộ

Sáng ngày 20/5, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự (BLHS).

Điều chỉnh bỏ hình phạt tử hình 8/18 tội danh

Bộ trưởng Lương Tam Quang cho biết, phạm vi sửa đổi, bổ sung BLHS tập trung vào 4 vấn đề.

Thứ nhất, bỏ hình phạt tử hình tại một số tội danh, bổ sung một số trường hợp không thi hành án tử hình; bổ sung hình phạt tù chung thân không xét giảm án;

Thứ hai, sửa đổi, bổ sung một số tội danh về tham nhũng, môi trường, hàng giả, an toàn thực phẩm, ma túy có vướng mắc, bất cập thực sự cấp bách, phải sửa đổi ngay để đáp ứng yêu cầu của thực tiễn đấu tranh phòng, chống tội phạm;

Thứ ba, sửa đổi, bổ sung một số quy định của 04 luật: Luật Đặc xá, Luật Thi hành án hình sự, Luật Phòng, chống mua bán người, Luật Công an nhân dân để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về trình tự, thủ tục và tổ chức thi hành án tử hình, đồng bộ với nội dung sửa đổi, bổ sung của BLHS; phục vụ yêu cầu sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy; đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật;

Thứ tư, quy định về điều khoản chuyển tiếp.

Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an. (Ảnh: Media Quốc hội)

Đáng chú ý, Dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung để thu hẹp hình phạt tử hình. Theo đó, dự kiến bỏ hình phạt tử hình và thay thế bằng hình phạt tù chung thân không xét giảm án (vẫn bảo đảm cách ly người phạm tội ra khỏi đời sống xã hội) tại 8/18 tội danh (44,44%) có khung hình phạt tử hình ở BLHS hiện hành.

Các tội danh này gồm: Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (Điều 109); Tội gián điệp (Điều 110); Tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Điều 114); Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh (Điều 194); Tội vận chuyển trái phép chất ma túy (Điều 250); Tội tham ô tài sản (Điều 353); Tội nhận hối lộ (Điều 354); Tội phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (Điều 421).

Luật dự kiến bổ sung hình phạt tù chung thân không xét giảm án đối với 10/18 tội danh còn duy trì hình phạt tử hình.

Sửa đổi một số quy định khác liên quan đến hình phạt tử hình: Bổ sung trường hợp không thi hành án tử hình đối với người mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối, người nhiễm HIV đã chuyển giai đoạn AIDS, đang có nhiễm trùng cơ hội.

Dự luật cũng quy định nâng mức hình phạt tù, hình phạt tiền đối với một số tội danh để đảm bảo tính răn đe để nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạm, kịp thời bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nước, công dân, phù hợp với các quy định pháp luật quốc tế như tội phạm về môi trường, hàng giả, an toàn thực phẩm, ma túy.

Trong đó, với tội phạm về sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm, thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh, an toàn thực phẩm, Chính phủ đề xuất nâng mức phạt tiền lên gấp 2 lần so với quy định hiện hành đối với Tội sản xuất, buôn bán hàng giả (Điều 192), Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm (Điều 193), Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh (Điều 194), Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi (Điều 195), Tội vi phạm quy định về an toàn thực phẩm (Điều 317).

Đối với tội vi phạm quy định về an toàn thực phẩm (Điều 317), Chính phủ đề xuất tăng mức khởi điểm hình phạt tù tại khoản 1 từ 1 năm thành 2 năm.

Đề nghị cân nhắc bỏ hình phạt tử hình với tội tham ô, nhận hối lộ

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, cơ quan thẩm tra đánh giá cao Cơ quan chủ trì soạn thảo đã tích cực, nỗ lực nghiên cứu, xây dựng hồ sơ dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội bảo đảm nội dung, tiến độ theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền, nhất là các nội dung liên quan đến thu hẹp phạm vi áp dụng hình phạt tử hình

Về dự kiến bỏ hình phạt tử hình tại một số tội danh, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp có 2 loại ý kiến.

Loại ý kiến thứ nhất tán thành việc bỏ hình phạt tử hình và thay thế bằng hình phạt tù chung thân không xét giảm án tại 8 tội danh có khung hình phạt tử hình như đề xuất của Chính phủ.

Loại ý kiến thứ hai tán thành chủ trương tiếp tục xem xét bỏ hình phạt tử hình ở các tội danh còn hình phạt này trong BLHS. Tuy nhiên, việc xem xét bỏ hình phạt này ở tội danh nào trong lần sửa đổi, bổ sung này cần cân nhắc kỹ, tránh tác động tới hiệu quả răn đe, phòng ngừa và xử lý tội phạm.

"Theo đó, đề nghị cân nhắc thận trọng việc bỏ hình phạt tử hình đối với Tội tham ô, Tội nhận hối lộ, Tội vận chuyển trái phép chất ma túy. Đa số ý kiến trong Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành với loại ý kiến thứ hai", ông Hoàng Thanh Tùng cho hay.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng cho biết, Ủy ban cơ bản tán thành việc nâng mức hình phạt tù đối với một số tội phạm về môi trường, về ma túy và vi phạm quy định về an toàn thực phẩm nhằm nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạm, kịp thời bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân.

Cơ quan thẩm tra đề nghị cơ quan soạn thảo thuyết minh, làm rõ hơn căn cứ để tăng mức hình phạt tù của các tội danh này để tăng tính thuyết phục; đồng thời, rà soát để bảo đảm hình phạt tù tương xứng với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội tại từng điều luật.

Lê Hoàng/VOV.VN