Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo: Việc dạy thêm, học thêm trang bị kiến thức theo lối cũ sẽ cản trở sự đổi mới

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo trả lời chất vấn trước Quốc hội chiều 19/6. (Nguồn: Quốc hội)

Chiều 19/6, Quốc hội chất vấn các vấn đề thuộc lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trả lời các đại biểu Quốc hội.

Nhóm vấn đề chất vấn với Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn tập trung các nội dung về thực trạng và giải pháp phát triển, nâng cao chất lượng giáo dục đại học gắn với yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội.

Việc thực hiện quy định của pháp luật về dạy thêm, học thêm, công tác bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện; phòng, chống bạo lực học đường; bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm trong trường học.

Cần phải quyết liệt với dạy thêm, học thêm

Về vấn đề dạy thêm, học thêm, Bộ trưởng cho rằng, từ góc độ chuyên môn, việc dạy thêm, học thêm là một khâu, một phần trong hệ thống mang tính tổng thể của giáo dục tiếp cận trang bị kiến thức.

Đó là sách giáo khoa đóng gói kiến thức để chuyển giao, thầy cô truyền thụ kiến thực, thi cử kiểm tra kiến thức; dạy thêm học thêm là một khâu trong chuỗi kiến thức như vậy.

Vì vậy, nếu tiếp tục kéo dài dạy học theo kiểu trang bị kiến thức, trong thời đại kiến thức bùng nổ, giáo dục sẽ không đổi mới được và đứng trước sự thất bại. Việc dạy thêm, học thêm trang bị kiến thức theo lối cũ sẽ cản trở sự đổi mới.

Việc đưa ra Thông tư 29 về dạy thêm, học thêm, không chỉ để giải quyết vấn đề xã hội mà là mở đường cho hệ thống mới phát triển năng lực của trẻ em.

Theo đó, sách giáo khoa là tài liệu, thầy là người chỉ hướng, hỗ trợ và lớp học thầy cô là người dẫn đường, chỉ lối, làm hết trách nhiệm của mình. Tức là giải quyết vấn đề mà trẻ em đối mặt là năng lực tự học, tự mở rộng kiến thức để ứng phó trong thời đại bùng nổ trí thức.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo nêu rõ: "Việc dạy học thêm không phải không có ý nghĩa nhưng rất ít mang lại giá trị cho sự phát triển con người. Nếu nhìn dạy thêm học thêm từ góc độ hệ lụy một cách sâu xa, thì thấy cần phải quyết liệt với việc này.

Đó là giáo viên giữ thói quen cũ, không có thời gian củng cố kiến thức. Chương trình giáo dục mới cần giáo viên chấm bài, nhận xét học sinh, đánh giá, cập nhật phương pháp mới. Nếu cứ mải miết dạy thêm sẽ ra sao đây?

Vì vậy, giải pháp tổng thể là cần hoàn thành thật tốt chương trình chính khóa, giáo viên phải hoàn thành hết trách nhiệm công vụ, là vấn đề quan trọng của đổi mới giáo dục".

Bàn thêm về Thông tư 29, Bộ trưởng Sơn cho rằng, việc ban hành không chỉ câu chuyện câu chữ trong văn bản mà cần thực hiện từ trung ương đến địa phương các cấp. Nếu văn bản tốt mà các cấp không thực hiện đủ chức trách của mình thì sẽ không đảm bảo hiệu quả như mong muốn.

Thông tư 29 đề cập trách nhiệm ngành giáo dục đào tạo cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã, trường học và giáo viên cùng các đối tượng liên quan. Quá trình thực hiện, nhiều địa phương tích cực vào cuộc, tổ chức triển khai, kiểm tra và Bộ Giáo dục và Đào tạo đi kiểm tra cho thấy nhiều nơi thực hiện tốt. Vì vậy, nếu như nói phổ quát thông tư đó thực hiện không tốt trên cả nước là oan cho một số địa phương.

Để thực hiện thông tư hiệu quả, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn mong muốn, các cấp chính quyền cùng vào cuộc với ngành để hiệu quả.

Cần thêm trường Đại học cho khu vực Đồng bằng sông Cửu Long

Trả lời đại biểu Quốc hội về vấn đề số lượng gần 250 trường đại học trên hơn 100 triệu dân của Việt Nam, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng, số lượng các trường đại học nếu nói nhiều hay ít cần so sánh.

Nhìn ra Hàn Quốc, với dân số 50 triệu dân, số trường đại học của nước này là hơn 800. Trong khi Mỹ, một quốc gia trên 300 triệu dân, với hơn 3.000 trường đại học.

Bộ trưởng nhấn mạnh: “Con số đó chưa nói lên gì nhiều. Tuy nhiên, có một thực tế, trong số 243 trường đại học của chúng ta, nhiều trường quy mô nhỏ, thậm chí có trường quy mô rất nhỏ, nhiều trường manh mún, phân tán”.

Theo Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, với bất kỳ quốc gia nào, không bao giờ số trường đại học chia đều trên toàn lãnh thổ. Việc các trường tập trung ở các thành phố lớn, các vùng kinh tế, thủ đô là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, ở các khu vực khác thiếu trường cũng là điều cần nhìn nhận.

Riêng đối với vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Bộ trưởng Sơn cho biết, mật độ các trường đại học thấp hơn các khu vực khác. Trong các nghị quyết của Trung ương cũng đã định hướng tăng cường về tiềm lực, quy mô đào tạo tại khu vực này.

“Từ năm ngoái đến năm nay, Đại học Cần Thơ đã mở hai phân hiệu tại 2 tỉnh. Việc chú ý các trường đại học cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long là cần thiết", Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo nhấn mạnh.

Gia Thành