Bộ Tài chính thống nhất với đề xuất giảm gánh nặng cho người nộp thuế thu nhập cá nhân

Bộ Tài chính vừa đề nghị Bộ Tư pháp thẩm định Tờ trình Chính phủ xây dựng Luật Thuế TNCN thay thế.

Một nội dung quan trọng được Bộ Tài chính định hướng sửa đổi, bổ sung là biểu thuế lũy tiến từng phần đối với thu nhập từ tiền công, tiền lương sau 15 năm áp dụng.

Trong báo cáo đánh giá tác động, Bộ Tài chính cho biết có quan điểm cho rằng biểu thuế hiện hành chưa hợp lý, 7 bậc thuế là quá nhiều, việc giãn cách giữa các bậc quá hẹp dẫn đến nhảy bậc thuế khi tổng hợp thu nhập vào năm, làm tăng số thuế phải nộp.

Bộ Tài chính đề xuất tính giảm bậc thuế để bớt gánh nặng cho người nộp thuế thu nhập cá nhân.

Mặt khác, số lượng phải quyết toán thuế tăng một cách không cần thiết, trong khi số thuế phải nộp thêm không nhiều.

Theo Bộ Tài chính, việc áp dụng thu thuế TNCN theo các mức thuế lũy tiến từng phần được thực hiện phổ biến trên thế giới. Cụ thể, biểu thuế của Indonesia bao gồm 5 bậc thuế với các mức thuế suất 5%, 15%, 25%, 30% và 35%; của Philippines bao gồm 5 bậc thuế với các mức thuế suất 15%, 20%, 25%, 30%, 35%; một số quốc gia như Malaysia cũng đã giảm số bậc thuế từ 11 bậc (năm 2021) xuống 9 bậc (2024).

"Việt Nam có thể giảm số bậc thuế xuống dưới 7 bậc. Cùng với đó xem xét nới rộng khoảng cách thu nhập trong các bậc thuế đảm bảo điều tiết ở mức cao hơn vào những người có thu nhập ở bậc thuế cao. Việc giảm số bậc thuế sẽ tạo thuận lợi cho công tác kê khai, nộp thuế", Bộ Tài chính cho hay.

Trước đó, góp ý cho biểu thuế lũy tiến từng phần, Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên đề nghị giảm thuế suất đối với nhóm đối tượng nộp thuế ở 3 bậc đầu tiên, để giảm gánh nặng cho người nộp thuế. Vì thực tế, những người nộp thuế ở bậc thuế 1, 2 và 3 có thu nhập chỉ ở mức đủ để trang trải cuộc sống.

Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên đề nghị thuế suất bậc 1 giảm một nửa còn 2,5% thay cho 5% như hiện nay, áp dụng cho phần thu nhập tính thuế 0 - 5 triệu đồng/tháng. Còn bậc 2, thuế suất 5% thay vì 10%, áp dụng thu nhập tính thuế từ 5 - 10 triệu đồng/tháng. Bậc 3 có thuế suất cũng giảm 5%, còn 10% áp dụng cho thu nhập tính thuế từ 10 - 18 triệu đồng/tháng.

Còn UBND tỉnh Ninh Thuận đề nghị giảm mức chênh lệch giữa các bậc thuế, nhằm tránh gánh nặng cho người có thu nhập trung bình khá.

Bộ Tài chính vừa công bố bản tổng hợp, giải trình, tiếp thu góp ý của các địa phương, bộ ngành. Trong đó, hàng loạt bộ ngành, địa phương cùng kiến nghị nâng mức giảm trừ gia cảnh (GTGC). Cụ thể, các Bộ Quốc phòng, GTVT, Y tế, NN&PTNT, Thông tin & Truyền thông… đều cho rằng mức GTGC áp dụng với người nộp thuế 11 triệu đồng/tháng và 4,4 triệu đồng/tháng với người phụ thuộc không còn phù hợp với điều kiện kinh tế và mức sống của người dân hiện nay. Theo đó, mức cao nhất được kiến nghị lên tới 18 triệu đồng/tháng.

Chẳng hạn, Bộ Quốc phòng đề xuất tăng mức GTGC cho người nộp thuế lên 17,3 triệu đồng/tháng và cho người phụ thuộc lên 6,9 triệu đồng/tháng. Bộ Thông tin & Truyền thông cũng đề nghị nâng mức GTGT so với hiện nay để phù hợp với việc tăng chỉ số giá tiêu dùng, tốc độ tăng trưởng kinh tế và mức tăng lương cơ sở từ ngày 1/7/2024; xây dựng mức giảm trừ gia cảnh theo vùng để phù hợp với chính sách tiền lương hiện nay (Nghị định số 74/2024 quy định mức lương tối thiểu theo 4 vùng).

Tỉnh Hà Tĩnh đề nghị nâng mức GTGC với người nộp thuế có thu nhập từ tiền công, tiền lương lên 18 triệu đồng/tháng, với người phụ thuộc ở mức 8 triệu đồng/tháng.

Đồng thời, hàng loạt cử tri các tỉnh, thành và chuyên gia về thuế, kinh tế cũng đã góp ý, đề xuất nâng mức GTGC bởi quy định hiện hành quá lạc hậu, không đảm bảo đời sống ở mức trung bình cho nhiều gia đình. Như UBND tỉnh Bắc Giang đề nghị nâng mức GTGC hiện hành theo hướng phù hợp với điều kiện sinh hoạt thực tiễn từng vùng, miền vì lương tối thiểu được chia theo 4 vùng. Còn tỉnh Sơn La đề xuất tăng lên 16 triệu đồng với người nộp thuế, 5 triệu đồng với người phụ thuộc. Tỉnh Ninh Thuận đề nghị lần lượt là 14 triệu đồng và 6 triệu đồng.

Đặc biệt, hầu hết các ý kiến cho rằng việc áp dụng mốc khi CPI tăng 20% mới thay đổi mức GTGC là không phù hợp. Vì vậy, cần phải cấp bách sửa đổi thuế TNCN để không gây thiệt thòi cho người lao động.

Tiếp thu ý kiến của các bộ, ngành, địa phương, trong Tờ trình Chính phủ đề nghị xây dựng dự án Luật thuế TNCN mới đây, Bộ Tài chính nhìn nhận “mức GTGT hiện hành được áp dụng từ năm 2020 đến nay cần phải rà soát, đánh giá lại để đề xuất phương án sửa đổi, bổ sung phù hợp với các điều kiện mới”.

Bộ Tài chính đề xuất nghiên cứu điều chỉnh tăng mức GTGT cho cá nhân người nộp thuế và người phụ thuộc nhằm phù hợp với diễn biến chỉ số CPI và các chỉ số kinh tế vĩ mô, xu hướng phát triển cũng như thông lệ quốc tế, góp phần giảm gánh nặng thuế cho người nộp thuế.

Tuy nhiên, cần tính toán kỹ lưỡng, tránh trường hợp mức giảm trừ “quá cao” sẽ đưa chính sách thuế TNCN trở lại “chính sách thuế đối với người có thu nhập cao” như giai đoạn trước đây...

Dự án Luật thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) sẽ được đăng ký vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025 và dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến vào tháng 10/2025, thông qua vào tháng 5/2026.

Thanh Hoa