Bộ Công thương: Biểu giá điện sinh hoạt mới giúp 98% khách hàng trả ít tiền điện hơn

Giá bán lẻ điện sinh hoạt theo bậc là hợp lý

Tại họp báo Chính phủ nói trên, báo chí đặt câu hỏi với Bộ Công thương về biểu giá bán lẻ điện bậc thang mới (rút ngắn từ 6 bậc xuống 5 bậc) mà Bộ này đang đề xuất.

"Qua thực hiện biểu giá bậc thang 6 bậc đã bộc lộ bất cập, dùng nhiều trả nhiều cũng chưa phản ánh hết chi phí của người sử dụng và có ý kiến cho rằng nên xây dựng giá hai thành phần. Xin cho biết biểu giá 5 bậc thang này có ưu, nhược điểm gì? Vì sao tiếp tục sử dụng biểu giá bậc thang mà chưa xây dựng biểu giá hai thành phần?", báo chí nêu câu hỏi.

Trả lời, Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho biết, điện năng là một hàng hóa đặc biệt, việc sản xuất và tiêu dùng diễn ra đồng thời, việc lưu trữ điện năng rất đắt và tốn kém.

Về nguyên tắc, ngành điện sẽ huy động điện từ các nhà máy phát điện có giá rẻ trước, nhà máy điện có giá đắt phát điện sau, cho đến khi đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng điện của khách hàng.

Hiện nay, nhằm khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả, rất nhiều nước trên thế giới, trong đó có các nước phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc hay các nước trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Philippines… đều áp dụng giá điện sinh hoạt theo bậc thang lũy tiến như Việt Nam đang tiến hành.

"Việc thiết kế giá bán lẻ điện sinh hoạt theo các bậc phù hợp với các mức sử dụng điện khác nhau của các hộ dân với giá điện tăng dần theo bậc tăng dần nhằm khuyến khích sử dụng điện hiệu quả, tiết kiệm", Thứ trưởng Bộ Công thương nhấn mạnh.

Theo Thứ trưởng, thực tế áp dụng trong những năm gần đây cho thấy, việc áp dụng giá bán điện sinh hoạt theo bậc khá đơn giản trong áp dụng, nhưng vẫn đạt được mục tiêu khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm hiệu quả và tương đối phù hợp với điều kiện thực tiễn hiện nay ở nước ta.

Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải trình bày về biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt mới tại Họp báo Chính phủ chiều 6/12 - Ảnh: M.Minh

Nói thêm về giá bán điện hai thành phần (gồm giá công suất, tính theo kW và giá điện năng, tính theo kWh), Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, kinh nghiệm của các nước trên thế giới cho thấy chỉ áp dụng phương pháp này cho các khách hàng sử dụng điện cho mục đích sản xuất và kinh doanh. Cơ chế giá này không áp dụng cho các khách hàng sử dụng điện cho mục đích sinh hoạt.

Trong thời gian tới, căn cứ đặc điểm sử dụng điện của khách hàng tại Việt Nam và trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm áp dụng tại các nước trên thế giới, Bộ Công thương sẽ nghiên cứu và đề xuất áp dụng thử nghiệm giá bán điện hai thành phần đối với một số nhóm khách hàng sử dụng điện cho mục đích sản xuất để có cơ sở đánh giá tác động đến giá bán lẻ điện bình quân cũng như đến chi phí sản xuất của khách hàng sử dụng điện.

"Do đây là cơ chế mới nên cần có nghiên cứu, thử nghiệm kỹ lưỡng, tránh tác động quá lớn tới các nhóm khách hàng sử dụng điện", ông Hải nói.

Tiền điện của các hộ sử dụng điện từ 710 kWh/tháng trở xuống sẽ giảm đi

Phân tích ưu - nhược điểm của đề xuất biểu giá điện mới, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nêu rõ, cách tính này đơn giản, người dân dễ hiểu do giảm từ 6 bậc (cơ cấu biểu giá bán lẻ điện hiện nay) xuống còn 5 bậc giá điện.

Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải tại Họp báo Chính phủ chiều 6/12 - Ảnh: M.Minh

Việc ghép các bậc lại với nhau để tăng khoảng cách mức tiêu thụ tiêu thụ điện giữa các bậc và nới rộng khoảng cách mức tiêu thụ của bậc cao hơn nhằm phản ánh tình hình thực tế tiêu thụ điện và khuyến khích việc sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả hơn; đồng thời hạn chế được một phần việc tiền điện phải trả tăng cao trong những tháng đổi mùa.

Bên cạnh đó, số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội không thay đổi so với khi áp dụng cơ cấu biểu giá điện hiện hành là 6 bậc.

Mức tăng giá giữa các bậc là tương đối hợp lý, chênh lệch giữa bậc đầu và bậc cuối là 2 lần, phù hợp khi so sánh với xu thế chung của các nước trên thế giới, như tại Nam California (Mỹ) mức chênh lệch giữa bậc đầu và bậc cuối cùng là 2,2 lần; Hàn Quốc là 3 lần; Lào là 2,88 lần; Thái Lan là 1,65 lần...

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cũng cho hay, với biểu giá điện mới, các hộ có mức sử dụng điện từ 710 kWh/tháng trở xuống (chiếm khoảng 98% số hộ) sẽ có tiền điện phải trả giảm đi so với cách tính 6 bậc cũ.

Về nhược điểm, Thứ trưởng cho biết, tiền điện của các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện cao từ 711 kWh/tháng trở lên (chiếm khoảng 2% số hộ) phải trả sẽ tăng thêm.

"Như vậy, tổng thể của phương pháp tính vẫn giữ nguyên, chỉ là có sự tăng lên giảm xuống tương ứng giữa các thành phần khách hàng sử dụng điện", Thứ trưởng đánh giá.

Minh Minh