Bluesky trở thành nền tảng yêu thích mới của giới khoa học
Ngày 24/1, theo tạp chí Nature, nền tảng truyền thông xã hội Bluesky - với cách thức hoạt động tương tự X (trước đây là Twitter) - đang trở thành sự lựa chọn ngày càng phổ biến trong cộng đồng khoa học.
Một cuộc khảo sát trực tuyến do Nature thực hiện trong tháng 1/2025, với gần 6.000 người tham gia, cho thấy 70% số người trả lời đang sử dụng nền tảng này. Dù khảo sát không phản ánh toàn diện tình hình của toàn bộ cộng đồng khoa học, kết quả vẫn cho thấy rõ sự chuyển dịch đáng kể từ X sang Bluesky, đặc biệt kể từ sau cuộc bầu cử Mỹ.
Kết quả khảo sát cho thấy trong số khoảng 5.300 người trả lời câu hỏi về X, thì 53% cho biết họ từng sử dụng X nhưng hiện đã chuyển sang nền tảng này. Nhiều người nhấn mạnh rằng họ cảm thấy Bluesky ít cạnh tranh, ít độc hại và ít thông tin sai lệch hơn. Một người tham gia khảo sát nhận xét rằng nguồn cấp dữ liệu trên Bluesky tập trung chủ yếu vào các nhà khoa học và cung cấp các thông tin cập nhật liên quan đến nghiên cứu khoa học một cách kịp thời. Trong số những người trả lời câu hỏi về mục đích sử dụng Bluesky thì 55% cho biết họ dùng nền tảng này để kết nối với các nhà khoa học khác, cập nhật thông tin về nghiên cứu hoặc công bố các công trình khoa học của mình.
Bluesky hiện đã thu hút hơn 27 triệu người dùng, với nhiều điểm tương đồng về giao diện và chức năng so với X. Tuy nhiên, kể từ khi nền tảng này bắt đầu phổ biến vào giữa năm 2024, nhiều nhà khoa học đã coi đây là một lựa chọn thay thế phù hợp hơn cho các cuộc thảo luận chuyên môn. Đặc biệt, môi trường của Bluesky được nhận xét là lịch sự và ít căng thẳng hơn, giúp các nhà nghiên cứu cảm thấy thoải mái khi giới thiệu nền tảng này cho sinh viên và đồng nghiệp. Một số người dùng nhận định rằng Bluesky là không gian học thuật an toàn hơn, phù hợp để giảng dạy và trao đổi ý kiến.
Ông Ignacio Castro - nhà nghiên cứu mạng xã hội tại Đại học Queen Mary, London - cho biết sự thành công của Bluesky phần lớn nhờ vào các tính năng như "gói khởi đầu", giúp người dùng mới nhanh chóng tìm thấy cộng đồng và nội dung phù hợp. Nghiên cứu của ông chỉ ra rằng khoảng 6% các gói khởi đầu trên nền tảng này liên quan đến học thuật và nghiên cứu, tạo điều kiện thuận lợi cho việc kết nối trong cộng đồng khoa học.
Tuy nhiên, không phải tất cả người dùng đều đồng tình với sự chuyển dịch này. Một số ý kiến cho rằng Bluesky vẫn chưa thể thay thế hoàn toàn X và có thể trở nên nhàm chán do quy mô nhỏ hơn. Những người khác lo ngại rằng khi nền tảng này mở rộng, nó có thể phải đối mặt với những vấn đề tương tự như X, như tranh cãi, bình luận trái chiều hay các nội dung độc hại. Dẫu vậy, các công cụ tùy chỉnh nội dung trên Bluesky được kỳ vọng sẽ giúp giảm thiểu những thách thức này, cho phép người dùng tránh xa những cuộc tranh luận không cần thiết.
Bluesky được đánh giá cao không chỉ vì môi trường hỗ trợ, ít gây tranh cãi mà còn vì nền tảng này không thuộc quyền sở hữu của tỷ phú Elon Musk và không hiển thị quảng cáo. Điều này đã khiến nhiều nhà khoa học cảm thấy thoải mái hơn khi sử dụng. Tuy nhiên, một số ý kiến chỉ trích cho rằng Bluesky thiên lệch về một phía và không phải là không gian phù hợp cho tất cả người dùng.
Bluesky vẫn đang trong giai đoạn phát triển nhanh chóng, thu hút ngày càng nhiều người dùng và mở rộng cộng đồng khoa học. Mặc dù còn nhiều ý kiến trái chiều nhưng nền tảng này đang mở ra một hướng đi mới, giúp các nhà nghiên cứu kết nối và trao đổi thông tin trong bối cảnh nhu cầu thay thế X ngày càng gia tăng.