BLA - nhóm đứng sau vụ cướp tàu hỏa táo tợn ở Pakistan là ai?

Theo giới chức trách, toàn bộ 33 tay súng BLA tham gia vụ tấn công đã bị tiêu diệt, 346 hành khách được giải cứu thành công. Vụ việc khiến ít nhất 27 thường dân thiệt mạng, bao gồm tài xế tàu và một binh sĩ thuộc lực lượng bán quân sự.

Trong những năm gần đây, BLA đã mở rộng đáng kể quy mô và mức độ tinh vi của các hoạt động, thực hiện hơn 150 vụ tấn công chỉ riêng trong năm ngoái, mà đỉnh điểm là vụ cướp tàu hỏa gần đây.

Nhưng BLA là nhóm nào, được thành lập khi nào, những người lãnh đạo là ai, nhóm có những yêu cầu gì và làm thế nào để nhóm có thể đấu tranh với nhà nước trong nhiều năm?

Các tay súng phiến quân Quân đội Giải phóng Baloch (BLA). Ảnh: X

BLA là nhóm nào và hoạt động ra sao?

BLA là một tổ chức vũ trang ly khai hoạt động chủ yếu tại Balochistan, tỉnh có nguồn tài nguyên phong phú nhưng được cho là bị chính quyền Pakistan bỏ bê và khai thác mà không mang lại lợi ích cho người dân địa phương.

Nhóm này thường xuyên thực hiện các vụ tấn công vào lực lượng chính quyền và các lợi ích nước ngoài, đặc biệt là các dự án do Trung Quốc đầu tư. Chỉ riêng trong năm 2024, BLA đã thực hiện hơn 150 vụ tấn công, bao gồm đánh bom, phục kích và tấn công cảm tử.

Tỉnh Balochistan đã chứng kiến ít nhất 5 cuộc nổi dậy ly khai kể từ khi Pakistan thành lập vào năm 1947. Với sự phẫn nộ ngày càng tăng đối với chính quyền, BLA nổi lên vào cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000.

BLA ban đầu được lãnh đạo bởi Balach Marri, con trai của nhà lãnh đạo dân tộc chủ nghĩa Baloch Nawab Khair Bakhsh Marri. Sau khi Balach Marri bị giết vào năm 2007, Chính phủ Pakistan đã cấm BLA. Nhưng nhóm này không những không suy yếu mà còn mở rộng hoạt động, chuyển sang chiến thuật tấn công tinh vi hơn và mở rộng mạng lưới chiến binh.

Những lãnh đạo nổi bật của BLA

Hiện nay, Bashir Zaib Baloch được cho là lãnh đạo cao nhất của tổ chức này. Dưới quyền ông ta, BLA đã đẩy mạnh hoạt động, đặc biệt là các cuộc tấn công nhắm vào quân đội Pakistan và các dự án thuộc Hành lang Kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC).

Ngoài ra, Hammal Rehan là nhân vật quan trọng, giám sát Lữ đoàn Majeed - đơn vị đặc biệt chuyên thực hiện các vụ đánh bom liều chết. Một điểm đáng chú ý là BLA ngày càng thu hút những chiến binh trẻ có học thức cao, kể cả phụ nữ.

Năm 2022, một phụ nữ tên Shari Baloch đã tiến hành vụ đánh bom tự sát nhằm vào một xe chở giáo viên người Trung Quốc tại Karachi, gây chấn động dư luận.

Nguồn tài trợ và nguy cơ trong tương lai

Các chuyên gia an ninh cho rằng BLA có tài chính từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm buôn lậu, buôn bán ma túy và tống tiền các doanh nghiệp hoạt động trong khu vực. Bên cạnh đó, cộng đồng người Baloch di cư tại nước ngoài cũng được cho là đóng góp tài chính cho phong trào này.

Bất chấp các chiến dịch truy quét của chính quyền Pakistan, BLA vẫn tiếp tục mở rộng quy mô và phạm vi hoạt động. Giới phân tích nhận định rằng việc nhóm này ngày càng nhận được sự ủng hộ từ giới trẻ Baloch cho thấy phong trào ly khai vẫn có sức sống mạnh mẽ.

Nếu Chính phủ Pakistan không có biện pháp giải quyết những bất bình của người dân Balochistan về quyền lợi kinh tế và chính trị, các cuộc tấn công của BLA sẽ còn tiếp tục leo thang, kéo theo nguy cơ mất ổn định lâu dài trong khu vực.

Ngọc Ánh (theo AJ, Reuters, DW)