Bitcoin đứng trước câu hỏi lịch sử: Chu kỳ 4 hay 5 năm?
Diễn biến giảm sâu của Bitcoin trong tuần qua khiến cộng đồng đầu tư phải đặt lại câu hỏi quen thuộc: Chu kỳ 4 năm của Bitcoin liệu có kết thúc?
Đây là mô hình mà nhiều nhà đầu tư đã xem như “kim chỉ nam” suốt hơn một thập kỷ, gắn liền với sự kiện Bitcoin halving - khi phần thưởng khối giảm một nửa mỗi bốn năm. Tuy nhiên, một số chuyên gia hàng đầu cho rằng mô hình này có thể đã “hết thời”.
Bitcoin halving là sự kiện được lập trình sẵn trong mã nguồn Bitcoin, xảy ra khoảng bốn năm một lần, làm giảm một nửa phần thưởng mà các thợ đào nhận được khi xác nhận một khối giao dịch mới. Sự kiện này làm chậm tốc độ tạo ra Bitcoin mới, kiểm soát nguồn cung, tăng tính khan hiếm và hạn chế lạm phát.
Cứ sau mỗi 210.000 khối được khai thác (khoảng 4 năm), phần thưởng khối sẽ bị giảm một nửa. Ví dụ, nếu thợ đào nhận được 6,25 BTC cho mỗi khối trước halving, thì sau halving, phần thưởng sẽ giảm xuống còn 3,125 BTC.
Tỷ giá BTC/USD theo thời gian thực - Ảnh: CMC
Bitcoin (BTC)
92.861,92 USD (1,10%)
RANK
1
MARKET CAP
$1,85 T USD
VOLUME
$102,01 B USD
Powered by CoinMarketCap
Quan điểm trái chiều
Cory Klippsten, CEO Swan Bitcoin (nền tảng tài chính chuyên tập trung vào Bitcoin), cho biết có khả năng rất lớn chu kỳ 4 năm đã không còn đúng. Ông nhận định sự xuất hiện của các tổ chức tài chính lớn thông qua ETF Bitcoin giao ngay đã thay đổi hoàn toàn cán cân cung - cầu trên thị trường. “Những chu kỳ quen thuộc có thể đã bị xóa bỏ bởi dòng tiền tổ chức”, Klippsten đánh giá.
Ngược lại, một bộ phận chuyên gia cho rằng biến động hiện tại vẫn nằm trong quỹ đạo lịch sử. Theo họ, Bitcoin đã luôn trải qua các giai đoạn hưng phấn - điều chỉnh - tích lũy, và mô hình này khó có thể biến mất trong thời gian ngắn.

Hình ảnh mô tả chu kỳ 4 năm của Bitcoin, một hiện tượng giá được cho là bị ảnh hưởng bởi các sự kiện "halving" (giảm một nửa phần thưởng khối) diễn ra khoảng 4 năm một lần - Ảnh: Wist
Giữa tháng 11, Bitcoin giảm xuống còn khoảng 92.000 USD, thấp hơn gần 13% trong một tuần và đánh dấu mức suy yếu hiếm thấy trong giai đoạn vốn thường mạnh mẽ nhất của năm. Trước đó, Bitcoin đã lập đỉnh lịch sử hơn 126.000 USD vào tháng 10. Con số này trùng khớp với thời điểm 18 tháng sau halving - đúng với mô hình chu kỳ truyền thống.
Theo lý thuyết chu kỳ 4 năm, đỉnh của Bitcoin thường hình thành trong thời gian này, tiếp theo là giai đoạn điều chỉnh mạnh kéo dài đến halving kế tiếp. Dù vậy, Klippsten cho rằng nếu Bitcoin tạo đỉnh mới vào năm 2026 hoặc không rơi sâu quá 70%, đây sẽ là dấu hiệu cho thấy chu kỳ cũ đã kết thúc.
Yếu tố đảo chiều hành vi thị trường
Michael van de Poppe, nhà sáng lập MN Trading Capital, đồng tình rằng ETF Bitcoin giao ngay đã thay đổi đáng kể cấu trúc cung - cầu. Theo ông, khoảng 60.000 BTC đã được các quỹ ETF mua vào trong 18 tháng qua, tạo ra lực cầu ổn định từ các tổ chức tài chính.
Dù thừa nhận chu kỳ hiện tại “đang vận động khác biệt”, van de Poppe cho rằng vẫn quá sớm để kết luận chu kỳ 4 năm đã chấm dứt. Ông đánh giá Bitcoin đang bước vào giai đoạn trưởng thành, kéo theo những thay đổi tự nhiên của thị trường.

Bitcoin đã giảm 14% trong 30 ngày qua - Ảnh: CMC
Trong khi đó, Matt Hougan, giám đốc đầu tư của Bitwise, cho rằng đợt điều chỉnh hiện tại củng cố thêm quan điểm rằng Bitcoin không còn đi theo chu kỳ trước đây. Theo ông, nếu Bitcoin tăng tốc cuối năm 2025 rồi bước vào một cú giảm mạnh, đó mới là mô hình cũ. Nhưng vì điều này khó xảy ra, thị trường có thể đã chuyển sang một cấu trúc khác.
Arthur Hayes, đồng sáng lập sàn giao dịch tiền mã hóa BitMEX, cũng bác bỏ chu kỳ 4 năm. Ông cho rằng Bitcoin chỉ lập đỉnh mới khi thị trường tài chính toàn cầu rung lắc đủ mạnh buộc các ngân hàng trung ương phải quay lại chính sách nới lỏng.
Pav Hundal, chuyên gia của sàn giao dịch Swyftx cũng lưu ý rằng thị trường vẫn đang chịu ảnh hưởng lớn từ lãi suất và kinh tế Mỹ. Hiện xác suất Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất trong tháng 12 đã giảm xuống chỉ còn khoảng 40%, khiến dòng tiền rủi ro co hẹp. Theo Hundal, thị trường đang “tìm đường trong bóng tối” trước khi có thêm dữ liệu kinh tế rõ ràng. Việc Fed giữ lãi suất cao gây áp lực không chỉ lên Bitcoin mà lên toàn bộ thị trường tài sản rủi ro.
Chu kỳ 5 năm - hay chưa từng tồn tại chu kỳ nào?
Một số chuyên gia lại cho rằng chu kỳ 4 năm vốn không phải mô hình chính xác. “The Bitcoin Therapist” và chuyên gia vĩ mô Raoul Pal tin rằng Bitcoin phản ánh chu kỳ kinh tế toàn cầu, vốn vận động theo khung 5 năm. Theo họ, đỉnh tiếp theo của Bitcoin có thể rơi vào năm 2026.
Jesse Eckel, một nhà đầu tư nổi tiếng, cũng cho rằng sau này khi nhìn lại, “sẽ thấy rõ rằng 2026 mới là thời điểm thị trường bước vào chu kỳ tăng mới”.
Bên cạnh đó, nhiều nhà phân tích tiếp tục bảo vệ mô hình 4 năm. Rekt Capital, một trong những chuyên gia được theo dõi nhiều nhất trên mạng xã hội, cho rằng chu kỳ hiện tại chỉ còn “rất ít thời gian” trước khi xác nhận vùng đỉnh. Tuy nhiên, ông thừa nhận cần thêm dữ liệu để xác định liệu chu kỳ đang kéo dài hay thay đổi.

Việc Bitcoin giảm sâu làm dấy lên tranh luận về việc chu kỳ 4 năm có kết thúc hay thị trường chuyển sang mô hình vận động mới - Ảnh: Reuters
Chuyên gia Saad Ahmed của sàn Gemini nhận định thị trường crypto vẫn vận động theo tâm lý đám đông: giá tăng khiến hưng phấn, giá giảm khiến điều chỉnh. Điều này khiến các dạng “chu kỳ” rất khó biến mất. Ngay cả Glassnode - nền tảng phân tích blockchain hàng đầu, cũng cho biết hành vi giá của Bitcoin trong năm nay vẫn phản ánh rõ ràng mô hình sau halving.
Nhà phân tích Colin Talks Crypto cảnh báo rằng nếu Bitcoin không phục hồi trong vài ngày tới, thị trường có thể bước vào giai đoạn điều chỉnh sâu hơn - đúng theo chu kỳ 4 năm truyền thống.
Dù còn nhiều tranh luận, diễn biến hiện tại cho thấy Bitcoin đang đứng tại điểm chuyển đổi quan trọng của thị trường tiền mã hóa. Việc duy trì chu kỳ cũ hay hình thành mô hình mới sẽ phụ thuộc vào dữ liệu kinh tế, dòng vốn tổ chức và phản ứng của nhà đầu tư trong thời gian tới.


































