Bình Thuận 'siết' công tác bảo vệ bảo vật quốc gia tượng Avalokitesvara Bắc Bình

UBND tỉnh Bình Thuận vừa ban hành kế hoạch quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị bảo vật quốc gia tượng Avalokitesvara Bắc Bình đang trưng bày tại Bảo tàng tỉnh Bình Thuận.

Theo đó, UBND tỉnh Bình Thuận yêu cầu lập phương án bảo vệ, đảm bảo an ninh, an toàn cho bảo vật quốc gia tượng Avalokitesvara Bắc Bình; thường xuyên thực hiện công tác bảo quản theo quy định và kịp thời báo cáo Bộ VHTT&DL về các vấn đề ảnh hưởng, tác động xấu đến bảo vật quốc gia.

Tượng Avalokitesvara Bắc Bình được trưng bày tại Bảo tàng tỉnh Bình Thuận. Ảnh: binhthuan.gov.vn

Đồng thời xây dựng phương án bảo vệ, giám sát, đảm bảo an toàn các hiện vật, bảo vật quốc gia được lưu giữ, trưng bày tại Bảo tàng tỉnh; trang bị hệ thống báo động chống trộm và hệ thống camera an ninh, hệ thống phòng chống cháy, nổ nhằm đảm bảo an toàn hiện vật trong nhà trưng bày và kho bảo quản...

UBND tỉnh Bình Thuận giao Sở VHTT&DL hướng dẫn về chuyên môn nghiệp vụ trong công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị bảo vật quốc gia của tỉnh; tổ chức lễ công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận bảo vật quốc gia (đợt 13), gắn với Lễ hội Katê năm 2025 diễn ra tại di tích tháp Pô Sah Inư…

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ có quyết định công nhận 33 bảo vật quốc gia (Đợt 13) năm 2024. Trong đó, có tượng Avalokitesvara Bắc Bình niên đại thế kỷ VIII - IX.

Theo hồ sơ di sản, tượng Avalokitesvara Bắc Bình là hiện vật văn hóa Chăm, được chế tác từ đá sa thạch hạt mịn (đá granite hạt nhỏ) màu xám đen, chiều cao 61cm, trọng lượng 13kg.

Tượng được người dân tình cờ phát hiện trong quá trình làm nương rẫy tại khu vực thôn Thanh Kiết, xã Phan Thanh, huyện Bắc Bình, từ trước năm 1945. Năm 1996, tượng Avalokitesvara được người dân đem chôn giấu trong vườn nhà. Đến năm 2001, một người dân ở thôn Hồng Chính, xã Hòa Thắng, huyện Bắc Bình, trong quá trình đào móng xây trụ cổng đã phát hiện pho tượng này và bàn giao lại cho Bảo tàng tỉnh Bình Thuận.

Tượng Avalokitesvara Bắc Bình là một tiêu biểu cho nghệ thuật điêu khắc, kiến trúc tôn giáo của phần đất phía Nam (miền Kauthara) trong không gian văn hóa Champa.

Bảo vật quốc gia Tượng Avalokitesvara Bắc Bình. Ảnh: binhthuan.gov.vn

Đây là sản phẩm của quá trình hội tụ các thành tố ngoại sinh và nội sinh, từ kỹ thuật chế tác đá, nghệ thuật tạo hình cho đến triết lý tôn giáo, tạo nên một sản phẩm vừa đáp ứng nhu cầu thờ cúng, vừa đem lại giá trị mỹ thuật rất cao trên hiện vật, sự trang nghiêm trong một tổng thể bố cục cân đối mà không làm mất đi đường nét mềm mại và sống động, vốn là một trong những đặc trưng nổi bật của nền nghệ thuật tạo hình Champa.

Tượng Avalokitesvara Bắc Bình cũng mang đầy đủ các đặc trưng của nghệ thuật điêu khắc Champa và có những ảnh hưởng rõ nét từ nghệ thuật điêu khắc đá của miền hạ lưu châu thổ sông Mekong, cụ thể là phần vòm cung đỡ phía sau hình chữ U. Đây là một trong những đại diện tiêu biểu cho quá trình giao lưu, tiếp biến mạnh mẽ của của yếu tố văn hóa Ấn Độ ảnh hưởng đến văn hóa Champa.

T.Toàn