Bình Phước: Tái diễn tình trạng khai thác vàng trái phép

Nhận được phản ánh về tình trạng khai thác vàng trái phép tái diễn ra trở lại ở xã Phú Trung, huyện Phú Riềng, tỉnh Bình Phước, phóng viên đã có mặt tại xã này vào thời điểm đầu tháng 11/2024. Tại đây, không mấy khó khăn để tìm thấy khu vực khai thác vàng trái phép trong vườn điều của người dân tên Lập (ngụ ở xã Bù Nho, huyện Phú Riềng). "Bãi" khai thác vàng khá lớn, chỉ cách đường bê-tông khoảng vài chục mét. Tại khu vực khai thác, tiếng xẻng xúc đất, tiếng máy nổ hoạt động liên tục, có một chòi bạt khá lớn được dựng lên. Cùng với đó là một nhóm người đang đào đất, khai thác. Có một đường hầm khá lớn, rộng hơn 2m, cao khoảng 2m được đào khoét thành mương lớn, sau đó được các thợ đào đào sâu vào phía trong.

Bằng mắt thường chỉ thấy đường hầm sâu hun hút cùng với một vài thanh gỗ được gia cố chống đỡ phía trong. Thi thoảng, một nhóm thợ đẩy những chiếc xe rùa chứa đầy đất từ trong hầm ra ngoài, một nhóm khác chờ sẵn xúc đất lên một "máng" gỗ lớn được thiết kế ở phía trên. Đất đào từ trong hầm ra sẽ được xúc lên máng gỗ, sau đó nhóm thợ sử dụng các phương tiện, máy móc để sàng lọc... Toàn bộ những công đoạn trên được cho là sàng lọc, đãi đất để lấy quặng vàng.

Một đường hầm đào sâu vào lòng đất

Số quặng vàng này sau đó được đóng vào các bao tải, chất lên các phương tiện cơ giới, đưa đến điểm tập kết cuối cùng để đãi ra thành phẩm. Cách khu vực đang khai thác khoảng vài chục mét cũng có một vài hầm, hố với những vết nứt cũ và mới. Trong đó có một hầm có vết đào khá mới, trong hầm có một chiếc thang đã bị đất sạt lở vùi lấp chỉ còn lại phần chân. Người dân địa phương phản ánh, hoạt động khai thác vàng trái phép diễn ra từ đầu năm 2024 đến nay. Hoạt động khai thác diễn ra từ 6 - 12 giờ, từ 23 giờ ngày hôm trước đến 6 giờ sáng hôm sau.

"Địa phương đã chỉ đạo các lực lượng liên quan vào hiện trường khu rẫy điều của ông Lập để kiểm tra thực tế. Thời điểm kiểm tra, lực lượng phát hiện có 5 người, không phải người địa phương có mặt tại hiện trường và đang đào bới đất, nên đã mời về xã làm việc. Khu vực hiện trường chỉ phát hiện có các vật dụng như cuốc, xẻng, máy thổi hơi, ống nước...", ông Hà cho hay. Cũng theo ông Hà, công an đã xử phạt hành chính 5 người tại hiện trường với hành vi không đăng ký lưu trú (mức phạt 750.000 đồng/người), những người này đã rời khỏi địa phương.

"Chính quyền xã nhiều lần liên hệ với ông Vũ Văn Lập mời lên làm việc, nhưng ông này vẫn chưa đến với lý do chăm sóc người nhà bị bệnh. Nếu ông này tiếp tục không lên làm việc, UBND xã sẽ chuyển qua cơ quan công an đề nghị xử lý theo quy định. Hiện tại, UBND xã chỉ đạo lực lượng công an, ban chỉ huy quân sự xã, địa chính thường xuyên theo dõi, kiểm tra khu vực này, không để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép", ông Hà cho biết thêm.

Hiện trường khu vực khai thác khoáng sản trái phép

Chiều cùng ngày, ông Nguyễn Quý Hà, Phó Chủ tịch phụ trách UBND xã Phú Trung, cho biết khi nắm thông tin, chính quyền địa phương đã chỉ đạo các lực lượng đến hiện trường, nhưng do bị động nên các đối tượng đã rút hết máy móc, không thu hồi được, chỉ có các bao tải đỏ, hố đào với các hố bạt đựng nước và một số cuốc xẻng, xe rùa... Thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện có 5 người không phải người địa phương tại hiện trường, nên đã mời về xã lập biên bản kiểm tra hành chính. Theo ông Hà, do không có thiết bị chuyên dụng nên đoàn kiểm tra chỉ khảo sát xung quanh khu vực cửa hầm khoảng 5 - 7m.

Lãnh đạo xã Phú Trung cho biết khu vực đất đào hầm khai thác là của ông Vũ Văn Lập (ngụ xã Bù Nho, huyện Phú Riềng). Chính quyền địa phương đã nhiều lần liên hệ nhưng ông Lập nêu lý do đưa con đi bệnh viện nên chưa làm việc trực tiếp để giải quyết vi phạm hành chính đối với thửa đất trên.

Cũng theo Phó Chủ tịch xã Phú Trung, xã chỉ lập biên bản xử lý việc thay đổi hiện trạng đất; việc khẳng định có vàng hay không thì chính quyền xã không đủ chức năng. "Mấy hầm cũ, xã đã cho đánh sập, lấp mấy năm trước. Mới đầu năm nay lại phát hiện ra hầm khác," ông Hà thông tin thêm. Trước đó, vào năm 2015, báo chí đã có nhiều phản ánh về việc khai thác vàng trái phép cũng chính ở khu vực trên. Tuy nhiên, gần đây, hoạt động này lại tiếp tục tiếp diễn ra trong thời gian khá dài nhưng chưa được xử lý triệt để.

MINH VƯƠNG