Bỉ gia hạn hoạt động 2 lò phản ứng hạt nhân chiến lược

Toàn cảnh nhà máy điện hạt nhân Tihange, do Electrabel - chi nhánh Bỉ của tập đoàn năng lượng Pháp Engie - vận hành, tại Tihange (Bỉ). Ảnh: Reuters.

Vào ngày 14/3, chính phủ Bỉ và tập đoàn năng lượng Pháp Engie đã chính thức ký kết thỏa thuận gia hạn hoạt động thêm 10 năm cho 2 lò phản ứng hạt nhân Doel 4 và Tihange 3, theo thông tin tập đoàn này phát ra.

Hai lò phản ứng này bắt đầu hoạt động từ năm 1985, hiện chiếm tới 35% tổng công suất điện hạt nhân của Bỉ.

Quyết định đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong chính sách năng lượng của Bỉ, nhằm đảm bảo nguồn cung điện ổn định, giảm phụ thuộc năng lượng từ nước ngoài và hướng tới sản xuất điện carbon thấp, giá rẻ ngay trong nước, đặc biệt trong bối cảnh biến động địa chính trị và các thách thức về an ninh năng lượng toàn cầu.

Thỏa thuận này được hoàn tất sau khi Ủy ban Châu Âu phê duyệt vào ngày 21/2, đánh dấu bước cuối cùng trong quá trình đàm phán kéo dài giữa hai bên.

Theo đó, Engie đã chuyển giao toàn bộ trách nhiệm xử lý chất thải hạt nhân cho chính phủ Bỉ, đồng thời nhận khoản thanh toán đầu tiên liên quan đến việc quản lý chất thải và nhiên liệu đã qua sử dụng. Khoản thứ hai sẽ được chi trả khi 2 lò phản ứng chính thức khởi động lại vào tháng 11 năm nay.

Theo thỏa thuận, Tihange 3 (công suất 1.038 MW, nằm ở miền đông Bỉ) và Doel 4 (1.039 MW, gần thành phố cảng Antwerp) sẽ được quản lý bởi một liên doanh mới do Nhà nước Bỉ và Engie sở hữu ngang nhau, với cơ chế hợp đồng chênh lệch cho phép phân chia rủi ro một cách công bằng giữa hai bên.

Đồng thời, một cơ quan công độc lập mang tên Hedera cũng được thiết lập để quản lý các vấn đề tài chính của ngành công nghiệp hạt nhân.

Về phía Engie, công ty cho biết việc chuyển giao trách nhiệm xử lý chất thải hạt nhân cho chính phủ Bỉ giúp tập đoàn này không còn phải chịu áp lực từ các chi phí xử lý chất thải trong tương lai.

Tổng chi phí quản lý chất thải hạt nhân được ấn định ở mức 15 tỷ euro (khoảng 16 tỷ USD), 8 tỷ euro phục vụ công tác tháo dỡ các nhà máy điện sau khi ngừng hoạt động, nâng tổng nghĩa vụ hạt nhân của Engie với Bỉ lên ít nhất 23 tỷ euro, theo Reuters.

Trước đây, quốc gia này từng lên kế hoạch đóng cửa toàn bộ nhà máy điện hạt nhân vào năm 2025 để chuyển sang các nguồn năng lượng khác. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu và nhu cầu cấp thiết về nguồn điện ổn định, ít carbon đã khiến chính phủ nước này phải điều chỉnh chiến lược.

Phương Linh