Bền bỉ mục tiêu phổ cập giáo dục tiểu học và THCS

Ảnh minh họa INT.

Đến tháng 6, 100% tỉnh, thành phố duy trì và đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học, THCS. Trong đó, 64% tỉnh, thành được công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3 (tăng 6% so với cùng thời điểm năm trước); 27% tỉnh, thành đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS mức độ 2 (tăng 4%); 19% tỉnh, thành đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS mức độ 3 (tăng 6% so với cùng thời điểm năm trước).

Công tác xóa mù chữ cũng tiếp tục được quan tâm triển khai. Trong năm học 2024 - 2025, cả nước huy động được 91.548 học viên tham gia các lớp xóa mù chữ, trong đó người dân tộc thiểu số chiếm 84%. Tỷ lệ trong độ tuổi 15 - 60 biết chữ mức độ 1 là 99,10%; mức độ 2 là và 97,72% (tăng lần lượt 0,32% và 0,35% so với năm học trước). Số người chưa biết chữ chủ yếu trong độ tuổi từ 36 đến 60 tuổi.

Cả nước đã có 100% đơn vị cấp xã đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 1; 96,84% đơn vị cấp xã, 96,45% đơn vị cấp huyện và 87,3% đơn vị cấp tỉnh đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2. Một số địa phương đã chủ động mở lại các lớp xóa mù chữ sau nhiều năm gián đoạn…

Bên cạnh kết quả đạt được, một số địa phương chưa nhận thức đầy đủ vai trò của công tác phổ cập giáo dục, xóa mù chữ; việc duy trì và nâng cao chất lượng phổ cập còn nhiều khó khăn.

Cùng với đó, chênh lệch điều kiện học tập giữa các nhóm đối tượng và các vùng miền còn lớn. Trẻ em dân tộc thiểu số, học sinh khuyết tật, người học ở vùng sâu, xa gặp nhiều rào cản trong tiếp cận giáo dục do hạn chế về ngôn ngữ, cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên và điều kiện học tập...

Ngoài ra, một số khó khăn cũng phát sinh trong thời gian đầu triển khai chính quyền địa phương hai cấp. Nhân lực quản lý Nhà nước về giáo dục được giao cho Phòng Văn hóa - Xã hội tại UBND cấp xã còn hạn chế.

Số lượng khá lớn đơn vị hành chính cấp xã không có lãnh đạo, cán bộ từng công tác trong ngành Giáo dục để theo dõi, quản lý Nhà nước trong lĩnh vực giáo dục. Những tồn tại về nhân lực chuyên trách tại cấp xã ảnh hưởng không nhỏ đến công tác phổ cập giáo dục, xóa mù chữ.

Thêm nữa, sau sáp nhập, nhiều xã không còn cán bộ chuyên trách làm công tác này, phần lớn giao cho cán bộ kiêm nhiệm, thiếu chuyên môn, khó đảm bảo yêu cầu nhiệm vụ, đặc biệt là công tác cập nhật hồ sơ, điều tra phổ cập, tổ chức lớp học xóa mù chữ và lập báo cáo theo đúng quy định.

Việc thay đổi địa giới hành chính cũng làm xáo trộn hệ thống dữ liệu dân cư, độ tuổi, trình độ học vấn; gây khó khăn trong công tác xác định đối tượng, cập nhật phần mềm phổ cập giáo dục, xóa mù chữ.

Năm học 2025 - 2026, ngành Giáo dục đặt ra nhiệm vụ đẩy mạnh triển khai chương trình xóa mù chữ; củng cố, duy trì vững chắc kết quả phổ cập giáo dục, từng bước phấn đấu đạt chuẩn mức độ cao hơn để nâng cao chất lượng giáo dục và hoàn thành giáo dục bắt buộc.

Để thực hiện chắc chắn cần đồng bộ nhiều giải pháp. Trong đó, nâng cao vai trò chủ đạo, trách nhiệm quản lý Nhà nước, tăng cường nguồn lực, bảo đảm ngân sách để hoàn thành các mục tiêu về phổ cập giáo dục, giáo dục bắt buộc, xóa mù chữ.

Thường xuyên củng cố, kiện toàn và nâng cao chất lượng hoạt động của Ban Chỉ đạo phổ cập giáo dục, xóa mù chữ xã. Ứng dụng công nghệ; thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát để bảo đảm nâng cao chất lượng giáo dục, xóa mù chữ…

Thảo Đan