Bé gái phổi đông đặc do mắc cúm A và sởi: vì sao bệnh sởi ở trẻ có diễn biến nhanh và nặng?

Bé gái phổi đông đặc vì mắc cúm A và sởi

Theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP. HCM, từ cuối năm 2024 đến nay trung bình mỗi tuần TP. HCM ghi nhận hơn 400 ca sốt xuất huyết, khoảng 200 - 300 ca sởi. Mới đây nhất Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP Hồ Chí Minh) vừa tiếp nhận một trường hợp bệnh nhi bị phổi đông đặc vì mắc cúm A và sởi.

Bệnh nhi nữ 5 tuổi, tiền sử khỏe mạnh, nhập viện với bệnh cảnh sốt cao kéo dài, ho có đờm, mắc sởi còn ban cũ rải rác toàn thân 3 tuần trước. Bệnh nhi sốt cao liên tục, suy hô hấp tiến triển nặng trong vòng 3 ngày sau nhập viện, được đặt nội khí quản và chuyển sang Khoa Hồi sức nhiễm.

Tình trạng tại khoa ghi nhận bệnh nhi nhiễm trùng nặng với chỉ số CRP 57 mg/L, Procalcitonin 93 ng/mL, X-quang phổi có hình ảnh viêm phổi lan tỏa hai bên, tổn thương phổi tiến triển nhanh. Siêu âm phổi thấy đông đặc gần toàn bộ phổi hai bên kèm tràn dịch màng phổi lượng ít, xét nghiệm IgM sởi dương tính khẳng định chẩn đoán sởi ở tuyến trước.

Ngoài ra, các xét nghiệm tìm tác nhân khác như cấy máu, cấy đờm nhiều lần đều âm tính. Tiên lượng đây là một trường hợp viêm phổi nặng biến chứng suy hô hấp cấp tính, có nguy cơ tiến triển nhanh và nặng, do đó các bác sĩ đã thực hiện xét nghiệm PCR đa tác nhân trong máu và đờm.

Kết quả PCR đờm dương tính với virus cúm A (Influenzavirus type A) với tải lượng cao. Bệnh nhi nhanh chóng được điều trị với Oseltamivir (Tamiflu), kết hợp thở máy xâm lấn, kháng sinh phổ rộng, kiểm soát dịch và dinh dưỡng tối ưu.

Sau 4 ngày điều trị, bệnh nhi hết sốt, lâm sàng và X-quang phổi cải thiện rõ rệt. 7 ngày sau bệnh nhi cai được máy thở. Hiện tại tình trạng bệnh nhi đã ổn định và không cần hỗ trợ hô hấp.

Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm gây dịch lây truyền theo đường hô hấp.

Vì sao bệnh sởi ở trẻ có diễn biến nhanh và nặng?

Bệnh sởi lây truyền rất nhanh qua đường hô hấp, thông qua dịch tiết mũi họng của người nhiễm bệnh theo không khí thoát ra khi người bệnh ho hoặc hắt hơi, nói chuyện… Biểu hiện đặc trưng của bệnh sởi là sốt, viêm long và phát ban. Bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng như viêm giác mạc, viêm phổi, tiêu chảy, viêm não… dễ dẫn đến tử vong, đặc biệt là ở trẻ em dưới 2 tuổi có hệ miễn dịch yếu.

Trẻ bị lây nhiễm virus sởi nếu có tiếp xúc trực tiếp với dịch từ mũi hoặc họng của người mang bệnh. Trẻ còn có thể bị lây nhiễm virus gây bệnh thông qua tiếp xúc với giọt bắn khi người bệnh hắt hơi hoặc ho. Sau khi xâm nhập vào cơ thể, loại virus này sinh sống trong dịch nhầy ở mũi và họng khiến trẻ bị phát ban đỏ lấm tấm.

Trẻ em là đối tượng có sức đề kháng và hệ miễn dịch kém nên khi bị lây nhiễm virus sởi thì khả năng đáp ứng miễn dịch của trẻ sụt giảm nhanh chóng, khiến bệnh diễn biến nhanh và ngày càng tồi tệ hơn.

Bên cạnh đó, khi gặp điều kiện khí hậu thuận lợi, virus sinh sôi và phát triển nhanh chóng cũng là nguyên nhân khiến bệnh dễ lây lan, nguy cơ bùng phát thành dịch bệnh. Đặc biệt là ở những khu vực đông đúc như nhà trẻ, trường học… nơi tập trung nhiều trẻ chưa được tiêm vaccine phòng bệnh và chưa có cách phòng ngừa bệnh hiệu quả.

Khi nào nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế?

Bệnh sởi ở trẻ em có thể chuyển biến nhanh chóng và ngày càng nghiêm trọng hơn nếu không được điều trị đúng cách. Do đó, khi chăm sóc cho trẻ bị sởi, bố mẹ cần chú ý đến các biểu hiện của trẻ và đưa trẻ đến các cơ sở y tế uy tín ngay khi trẻ xuất hiện các dấu hiệu sau:

Trẻ sốt cao liên tục, từ 39 độ C trở lên.
Có biểu hiện khó thở, thở nhanh, thở gấp.
Mệt mỏi, lừ đừ, chán ăn, mất tập trung, không muốn chơi.
Phát ban toàn thân nhưng vẫn chưa có dấu hiệu hạ sốt.

BS. Nguyễn Văn Dũng