Bây giờ đang thắm mùa hoa

Gió đông rơm rớm dội vào núi đồi. Bây giờ đang thắm mùa hoa. Và tôi muốn dừng lại thật lâu trước không gian ngờm ngợp sắc hoa ấy.

Tôi đã từng có khoảng thời gian rất dài sống nương vào những ngọn núi này. Dãy Chư Nâm và Chư Đang Ya như những sóng núi lớp lớp gối lên nhau, quần tụ nhau, neo lại trong khoảng ký ức những xanh tươi và rực rỡ theo mùa. Những ngọn núi không quá cao, chỉ vừa đủ để gợi ra một hình dung về đời sống miền sơn cước bình lặng, phảng phất chút trầm buồn.

Ngày ấy, gia đình tôi chung sống nhiều thế hệ, nguồn sống chủ yếu dựa vào nông nghiệp. Công việc hàng ngày gắn với mảnh rẫy khá lớn nằm ở lưng chừng núi. Ngoài cà phê, nhiều loại hoa màu khác được xen canh như khoai lang, bí đỏ, dong riềng…

Việc nhà nông chẳng lúc nào ngơi tay. Đất bazan màu mỡ, cây cối xanh tốt nhưng cỏ cũng mọc rất nhanh, thành ra loay hoay dọn đầu này thì cỏ mọc đầu kia. Hồi ấy, ngoài giờ đi học, chúng tôi còn tham gia cùng người lớn làm việc rẫy nương.

Ảnh: Phạm Quý

Cha tôi dựng tạm căn nhà ghép bằng ván gỗ và tre nứa, mái lợp cỏ tranh để ở lại trông rẫy. Từ lưng chừng núi nhìn ra bốn bề ngút ngàn cây lá. Không gian rộng đến nỗi, hiếm hoi lắm mới nhìn thấy sự xuất hiện của con người. Với tôi, núi đồi mùa nào cũng đẹp.

Những ngày mưa, ngồi từ trong nhà nhìn ra, cảm tưởng như núi đồi chìm khuất trong vẻ mịt mùng. Sau những đợt mưa kéo dài, mây chảy thành dòng đổ xuống các thung lũng như những lòng chảo khổng lồ. Nhưng tôi thích nhất là thời điểm cuối mùa mưa đầu mùa khô. Tiết trời dịu mát, không gian thoáng đãng, vòm trời biếc trong như tơ. Cây cỏ vẫn căng mình nuột nà xanh, nhưng hoa lại đua nhau bung nở. Cái thời khắc ấy, tất cả các loài cỏ cây trên triền núi đều nở hoa, như thể tận hiến nốt vẻ đẹp cuối cùng trước khi tàn lụi.

Từ triền núi, tôi say sưa ngắm sắc hoa dong riềng đỏ như cánh chuồn ớt đậu hững hờ trên ngọn lá khẽ chao mình trước gió. Chúng tôi từng có những ngày bứt lấy bông hoa đỏ ấy đưa vào miệng hút giọt mật ngọt lịm nơi đầu cuống mà vui say niềm hạnh phúc bé thơ. Chờ hoa tàn, cây cũng khô dần là đến ngày thu hoạch lấy củ. Củ dong riềng xay rồi lọc lấy bột làm miến. Bã củ dong sau khi đã vắt lấy bột thì dùng ủ nấm rơm. Thân cây khô đốt lấy tro rải ra đất. Đời cây vòng vòng tạo ra bao nhiêu là giá trị.

Cây dong chỉ trồng kiểu xen kẽ vào những dải đất không mấy vuông vắn và tốn ít công chăm sóc. Gần như từ khi thả củ giống xuống đất, chỉ làm cỏ bón phân vài lần là chờ thu hoạch.

Quanh đó là những vạt khoai lang thân tím sẫm. Nắng lên, gió hanh hao, đám khoai lang cũng đồng loạt nở những đóa hoa màu tím nhạt, rồi tàn dần, chắt chiu mật làm ngọt cho củ. Những ruộng bắp bắt đầu khô cờ để dồn chất cho những hạt tròn căng mẩy. Đám cỏ ven bờ cũng đồng loạt đơm hoa. Xuyến chi, ngũ sắc, cỏ đuôi chồn, dã quỳ… loài nào cũng phô ra vẻ đẹp tận cùng của đời thảo mộc.

Nhìn về phía thung sâu, những thửa ruộng cũng bắt đầu ngả vàng. Chờ ngớt mưa hẳn là vào mùa thu hoạch. Khi ấy, triền núi như chuyển sang một đời sống khác, náo nhiệt, hân hoan. Đất thảo thơm và rộng lòng, chỉ cần chăm chỉ là sẽ thu về trái ngọt.

Khi những cơn gió se se nơi lòng phố, mưa thưa thớt dần rồi vắng hẳn, bông dã quỳ đầu tiên bên bờ giậu vườn nhà hé nở, kiểu gì tôi cũng lang thang về phía núi vào một chiều xế nắng.

Tôi thích khoảng thời gian ấy, bởi sẽ gặp những chiếc xe chất đầy nông sản từ núi đi ra. Quanh những lối mòn, vài người gùi khoai lang, mì, bắp từ trên rẫy xuống. Từ nơi giọt nước đầu làng, các cô gái vừa tắm gội, vừa chuẩn bị thức ăn cho bữa tối. Tôi luôn muốn nhìn ngắm vẻ bận bịu, tấp nập khi mùa về. Nó đem đến cảm giác an lành và no ấm.

Chuyến về núi hôm ấy, chúng tôi đi giữa bạt ngàn hoa. Những đóa dã quỳ rực lên như gom hết nắng chiều, rồi nối nhau lên đến tận đỉnh non cao. Chúng tôi ngước mãi tầm mắt cùng sắc vàng cuộn lên theo sóng núi. Tôi nói với người bạn đi cùng, rằng tôi trở lại nơi này, không chỉ trong tâm thế của một người đi thưởng hoa khi mùa đang rực rỡ. Những đóa hoa vẫn nở như rất nhiều năm trước, khi tôi một mình ngồi trên triền núi, giữa thinh không lặng lẽ nhìn ngắm chúng. Chỉ có điều, giờ đây, người ta đã đánh thức chúng trong sự náo nức mong chờ.

Ở giữa mùa hoa đang thắm sắc. Lòng người chợt vu vơ một nỗi luyến tiếc, như sợ mùa trôi đi nhanh quá. Bởi mỗi năm, những đóa hoa chỉ nở một lần.

ĐÀO AN DUYÊN