Bầu cử Mỹ và những ảnh hưởng tiềm ẩn với xuất khẩu dầu sang châu Á

Ông Donald Trump chiến thắng gây tác động đáng kể lên mối quan hệ năng lượng giữa Trung Quốc và Mỹ. Ảnh AP

Khi cuộc bầu cử Mỹ diễn ra, quan hệ thương mại giữa Mỹ và châu Á trong lĩnh vực dầu mỏ phải đối diện với một thách thức lớn. Các chuyên gia cho rằng, dù dòng chảy dầu vào các nước châu Á hiện đang ổn định nhưng chính quyền tiếp theo tại Nhà Trắng có thể thay đổi động lực của việc xuất khẩu này tùy thuộc vào chính sách của họ. Theo các nhà phân tích của S&P Global Commodity Insights, dự kiến dòng chảy dầu sang châu Á chỉ có thể bị thay đổi đáng kể nếu có sự điều chỉnh về mặt chính sách.

Một trong những câu hỏi trọng tâm nằm ở vị trí của Mỹ đối với các quốc gia như Trung Quốc, Iran, Nga và Venezuela. Ông Benjamin Tang, người đứng đầu bộ phận hàng hóa lỏng của S&P Global Commodities at Sea, cho biết sản lượng dầu Mỹ gia tăng và xuất khẩu hiện tại kết hợp với các chiến lược cạnh tranh của OPEC cho phép Mỹ duy trì sự hiện diện mạnh mẽ ở châu Á, bất chấp sự sụt giảm trong xuất khẩu sang Trung Quốc.

Sự sụt giảm nhập khẩu của Trung Quốc và sự đa dạng hóa ở châu Á

Năm 2024, xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc đã giảm 155.000 thùng/ngày so với 305.000 thùng/ngày của năm trước. Nguyên nhân giảm là do Trung Quốc cắt giảm nhập khẩu dầu thô và tăng cường sản xuất trong nước. Ngược lại, các quốc gia châu Á khác như Hàn Quốc đã tăng cường mua dầu của Mỹ. Thực tế, Hàn Quốc đã ghi nhận mức tăng trung bình 62.000 thùng/ngày, đạt 474.000 b/ngày trong mười tháng đầu năm, khẳng định chính sách đa dạng hóa nguồn cung dầu thô.

Tác động của chiến thắng của ông Donald Trump lên ngành thương mại năng lượng

Ông Donald Trump chiến thắng cũng gây tác động đáng kể lên mối quan hệ năng lượng giữa Trung Quốc và Mỹ. Trong trường hợp xảy ra căng thẳng thương mại mới, các quốc gia châu Á như Hàn Quốc hoặc Nhật Bản có thể hưởng lợi thông qua việc tận dụng thuế nhập khẩu giảm để tăng mua dầu thô của Mỹ. Việc tăng thuế nhập khẩu dầu có thể chuyển hướng dòng chảy dầu mỏ sang các thị trường khác, tùy thuộc vào tính cạnh tranh về giá cả.

Hàn Quốc hiện là nước nhập khẩu dầu từ Mỹ lớn nhất châu Á, có thể tiếp tục tăng cường phụ thuộc vào Mỹ nhờ vào thỏa thuận thương mại tự do có lợi. Trong khi đó, Nhật Bản cũng có thể tăng nhập khẩu nhằm giảm sự phụ thuộc vào Trung Đông.

Các chuyên gia dự đoán có thể có khả năng khởi động lại đàm phán về hạt nhân với Iran, điều này có thể dẫn đến việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt và tái nhập khẩu dầu Iran vào châu Á. Các nhà máy lọc dầu Hàn Quốc như Hanwha TotalEnergies hy vọng có thể nối lại việc mua khí ngưng tụ siêu nhẹ từ Iran, một nguyên liệu thô quan trọng cho các cơ sở của họ trước khi các lệnh trừng phạt được áp đặt.

Các nhà sản xuất Mỹ có thể gặp khó khăn nếu thị trường chuyển hướng sang dầu của Iran hoặc Venezuela với chi phí thấp hơn. Tuy nhiên, các lệnh trừng phạt hiện tại do Washington áp đặt với các nước này vẫn hạn chế xuất khẩu dầu thô của họ, tạo ra lợi thế cạnh tranh cho các nhà sản xuất Mỹ.

Hướng tới điều chỉnh địa chính trị dòng chảy năng lượng của châu Á

Dòng chảy năng lượng ở châu Á có thể bị ảnh hưởng từ các chính sách khác của Mỹ, bao gồm cả mối quan hệ với Nga, quốc gia gần đây đã gia tăng sự hiện diện ở thị trường Trung Quốc và Ấn Độ. Mỹ có thể hạn chế việc tiếp cận dầu từ Nga, buộc một số nước châu Á phải tìm kiếm giải pháp thay thế cho hàng nhập khẩu của họ.

Theo các chuyên gia, sự ổn định trong xuất khẩu của Mỹ cũng có thể bị đe dọa nếu chính quyền mới áp đặt thêm thuế nhập khẩu lên các sản phẩm năng lượng, một kịch bản khiến các nhà tinh chế và thương mại châu Á lo lắng. Thêm vào đó, sự hạn chế của các thị trường thay thế cho khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Mỹ có thể làm trầm trọng thêm căng thẳng.

Tóm lại, mặc dù xuất khẩu của Mỹ sang châu Á có vẻ ổn định nhưng các quyết định chính sách trong tương lai của Mỹ, đặc biệt là về các lệnh trừng phạt và thuế nhập khẩu, có thể định hình lại bối cảnh năng lượng của châu Á.

H.Phan

AFP