Bầu cử Mỹ 2024: Cuộc đối đầu Trump-Harris có giúp xoay chuyển tình thế, lợi thế cho nhà kinh doanh lão luyện hay khơi dậy một 'làn sóng' tươi trẻ?
Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris và cựu Tổng thống Donald Trump sắp có 90 phút trực tiếp mặt đối mặt trên sân khấu tranh luận, đúng 8 tuần trước cuộc đối đầu chính thức của họ trên lá phiếu. Giới bình luận nhận định, đây là 'những khoảnh khắc quan trọng có thể xoay chuyển cuộc đua năm 2024 đang vô cùng sít sao'.
Cuộc tranh luận Trump-Harris được tổ chức tại Philadelphia vào 21h ngày 10/9 (8h ngày 11/9 giờ Hà Nội) là lần đầu tiên Phó tổng thống đương nhiệm và cựu Tổng thống trực tiếp gặp nhau.
Một cuộc thăm dò mới công bố của Times/Siena cho thấy, ông Donald Trump chỉ còn có lợi thế một điểm so với bà Kamala Harris trong số những cử tri tiềm năng. Nhà dự báo bầu cử Nate Silver cho rằng, ông Trump là ứng cử viên được yêu thích hơn một chút để giành chiến thắng tại Đại cử tri đoàn, do đó ông gần với chiến thắng hơn.
Trong khi cuộc thăm dò mới nhất do PBS News/NPR/Marist vừa công bố cho thấy, bà Harris hơn ông Trump một điểm trên toàn quốc trong số những cử tri đã đăng ký. Cuộc thăm dò này nêu rõ rằng, trong số những cử tri độc lập, ông Trump nhận được 49% trong khi bà Harris nhận được 46% và cựu Tổng thống hiện đang dẫn trước trong số những cử tri gốc Latinh được khảo sát với 51%.
Một phần ba số cử tri đã đăng ký cho biết, cuộc tranh luận Trump-Harris sẽ giúp họ "rất nhiều" trong việc đưa ra lựa chọn của mình.
Dư luận cho rằng, cuộc tranh luận này có thể tác động đến tương quan lực lượng của hai ứng cử viên tổng thống: hoặc cựu Tổng thống Trump xóa bỏ được dư âm tích cực từ giai đoạn “trăng mật” của phe Harris - Walz, thậm chí vô hiệu hóa chiến dịch của bà Harris; hoặc bà Harris sẽ khơi dậy một “làn sóng” tươi mới trong nội bộ phe Dân chủ và thuận đà giành thắng lợi áp đảo trong cuộc bầu cử tháng 11 tới.
Tờ Business Insider bình luận, đây là một cuộc đối đầu có rủi ro cao đối với cựu Tổng thống Trump, vì sự xuất hiện của bà Harris có vẻ như đã biến những gì từng giống như là chiến thắng chắc chắn của ông Trump về cơ bản trở lại một cuộc chiến ngang tài ngang sức.
Trong khi, việc tham gia cuộc tranh luận có vẻ sẽ tạo đà cho bà Harris khi ông Trump đã phải rất nỗ lực để đưa ra một cuộc tấn công rõ ràng, khi ông đã bị mất đi vị thế kể từ khi đương kim Tổng thống Biden rời khỏi cuộc đua và tuyên bố ủng hộ “cánh tay phải” của mình.
Vậy, kế hoạch của các ứng cử viên là gì? Các cuộc thăm dò mới đây liên tục cho thấy, cử tri Mỹ hiện coi “sức khỏe” nền kinh tế là vấn đề lớn nhất trong cuộc bầu cử.
Tất nhiên, đối với cựu Tổng thống Trump, trọng tâm ghi điểm chỉ có thể là nền kinh tế, vì đây được nhận định là ưu tiên hàng đầu của cử tri, điểm mạnh của ông và cũng là điểm yếu của bà Harris.
Cuộc thăm dò mới nhất của Times cho thấy, ông Trump (55%) có lợi thế lớn so với bà Harris (42%) về việc ai sẽ có đủ khả năng xử lý, lèo lái tốt hơn những vấn đề trong nền kinh tế Mỹ. Điều này đồng nghĩa chênh lệch lên đến 13% giữa hai ứng viên.
Trong khi cuộc thăm dò của Tạp chí Phố Wall vào cuối tháng 8 cũng cho thấy, ông Trump có lợi thế khoảng 8%, khi cử tri được hỏi ai sẽ xử lý tốt nhất nền kinh tế. Ông cũng dẫn trước 5 điểm về khả năng xử lý lạm phát tốt hơn.
Tuy nhiên, dù biên độ chênh lệch của cựu Thống Trump có vẻ khá tốt, nhưng chúng còn lâu mới đạt được lợi thế 20 điểm mà ông từng dẫn trước Tổng thống Joe Biden về cả hai vấn đề trên vào cuối năm ngoái.
Bất chấp những kết quả khả quan của nền kinh tế trong vài tháng qua, người dân Mỹ nhìn chung vẫn không mấy mặn mà với cách vận hành của chính quyền Tổng thống Biden mà bà Harris đang giữ vai trò cấp phó. Phần lớn cử tri Mỹ cho rằng, bà Harris phải chịu một phần trách nhiệm cho việc giá cả tăng, các vấn đề phát sinh khi quân đội Mỹ rút khỏi Afghanistan và cả những vấn đề tại biên giới Tây Nam nước Mỹ.
Trước cuộc tranh luận, giới truyền thống Mỹ bình luận, theo phong cách điển hình của cựu Tổng thống Trump, hãy “chuẩn bị tinh thần” cho một số lời chỉ trích đối với đối phương. Ông Trump có thể sẽ nhắm vào những “điểm yếu” lớn nhất của bà Harris - nhấn mạnh vào những quan điểm thay đổi gần đây của bà Phó tổng thống là những lời nói không đáng tin cậy, không chân thành.
Trong khi đó, bà Harris sẽ tìm cách thiết lập và nhấn mạnh một số kế hoạch kinh tế của riêng mình. Gần đây, bà Phó tổng thống Mỹ đã thêm một loạt quan điểm chính sách vào trang web chiến dịch tranh cử, trong đó, thể hiện sự sẵn sàng thoát khỏi cách giải quyết của chính quyền đương nhiệm trong một số vấn đề lớn.
Chẳng hạn, bà Harris đã đề xuất tặng tới 25.000 USD cho những người mua nhà lần đầu, hay khoản tín dụng thuế tiềm năng 50.000 USD cho các chủ doanh nghiệp nhỏ và thậm chí còn bất đồng quan điểm với Tổng thống Biden khi đề xuất mức thuế thu nhập đối với người có thu nhập ít nhất 1 triệu USD chỉ là 28% - thấp hơn mức 39,6% do Nhà Trắng đề xuất.
Tuy nhiên, theo giới truyền thông, đối với một số người Mỹ, đặc biệt là nhóm người ở Phố Wall “cuộc chiến” liên miên giữa hai đảng Cộng hòa và Dân chủ đã trở thành “cơn đau đầu” hơn bất cứ điều gì khác.
Trong ngành tài chính Mỹ có rất nhiều người đã lên tiếng ủng hộ — và cả cam kết quyên góp — đối với cả hai bên. Nhưng với một số nhà đầu tư vốn tư nhân và các nhà quản lý quỹ đầu cơ khác thì việc tham gia vào “cuộc đấu khẩu” này chỉ có nghĩa là họ sẽ dành ít thời gian hơn để quản lý tiền của mình.
Hay như quan điểm của một số người ở Thung lũng Silicon, việc tranh luận liên tục về cuộc bầu cử Mỹ khiến một số người cảm thấy thất vọng, đặc biệt là vào thời điểm mà rất nhiều doanh nghiệp và công ty khởi nghiệp đang gặp khó khăn.
Tất nhiên, ủng hộ bên nào hay chọn cách "không quan tâm" là đặc quyền của cử tri Mỹ, nhưng không có nghĩa là mọi người trong ngành công nghệ và tài chính đều thờ ơ với cuộc bầu cử có tầm ảnh hưởng rất lớn tới không chỉ nền kinh tế Mỹ, người Mỹ mà là cả thế giới.
Trước tình hình trên, cả hai ứng viên Tổng thống Mỹ đều muốn tạo sự khác biệt tại cuộc tranh luận này. Tờ Politico nhận xét, sau "tuần trăng mật" chính trị ngọt ngào, đà tăng tiến của bà Harris đã chậm lại nhưng chưa ngừng hẳn. Còn đối với ông Trump, dù trải qua một tháng rưỡi bị đánh giá là bết bát song cựu Tổng thống Mỹ vẫn cho thấy sự bền bỉ đáng gờm.