Bầu cử Đức: sự trỗi dậy của phe đối lập

Liên minh đảng cầm quyền gặp khó

Liên minh cầm quyền do Thủ tướng Olaf Scholz lãnh đạo đang phải đối mặt với thách thức lớn khi tỷ lệ ủng hộ dành cho cả ba đảng SPD, Xanh và FDP đều giảm sút. SPD, đảng chính trị lâu đời nhất của Đức, từng giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2021 nhờ sự hồi phục mạnh mẽ, hiện đang tụt hậu so với CDU/CSU và AfD trong các cuộc thăm dò. Ngay cả khi ông Olaf Scholz được đề cử tiếp tục làm ứng cử viên thủ tướng, đảng SPD vẫn đứng sau các đối thủ về mức độ tín nhiệm.

Phó Thủ tướng Robert Habeck, đại diện đảng Xanh, cũng tham gia cuộc đua thủ tướng nhưng chưa tạo được đột phá, khi tỷ lệ ủng hộ đảng này chỉ khoảng 10%. Trong khi đó, FDP đang đối mặt với nguy cơ không đạt ngưỡng 5% để vào Bundestag, làm gia tăng khả năng liên minh cầm quyền sẽ không thể tiếp tục duy trì sau cuộc bầu cử tới.

Liên minh cầm quyền của Thủ tướng Olaf Scholz đang gặp khó. Ảnh: Federal Government

CDU/CSU dẫn đầu, AfD tăng sức ảnh hưởng

Khi liên minh cầm quyền suy yếu, CDU/CSU trung hữu, dưới sự lãnh đạo của ông Friedrich Merz, vẫn giữ vị trí dẫn đầu trong các cuộc thăm dò. Friedrich Merz, từng bị bà Angela Merkel loại khỏi chính trường, nay trở lại với mục tiêu tái thiết CDU/CSU thành một lực lượng mạnh mẽ hơn. Nhờ sự ủng hộ ngày càng gia tăng, CDU/CSU đang có cơ hội lớn để thành lập một liên minh đa số sau bầu cử.

AfD – đảng cực hữu với lập trường chống nhập cư và phản đối hội nhập châu Âu - hiện đạt tỷ lệ ủng hộ khoảng 18-19%, trở thành đảng lớn thứ hai. Lần đầu tiên, AfD đề cử Alice Weidel làm ứng cử viên thủ tướng, nhưng đảng này vẫn bị cô lập về mặt chính trị khi các đảng truyền thống từ chối hợp tác.

Ở phía cánh tả, đảng BSW do Sahra Wagenknecht thành lập vào năm 2024 đã gây được sự chú ý lớn. Với sự kết hợp giữa chính sách kinh tế cánh tả, quan điểm bảo thủ về nhập cư và lập trường thân Nga, BSW mang đến một lựa chọn chính trị mới mẻ, đa dạng cho cử tri Đức. Đảng này nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ tại miền Đông Đức, tạo thêm thách thức cho các đảng truyền thống trong chính trường.

Bầu cử phân mảnh và đàm phán liên minh phức tạp

Các cuộc thăm dò hiện tại cho thấy một bối cảnh phân mảnh, trong đó không đảng nào đạt được đa số tuyệt đối. Điều này đồng nghĩa với việc Đức sẽ phải trải qua nhiều tuần đàm phán để thành lập một liên minh khả thi. CDU/CSU có cơ hội lớn nhất để lãnh đạo chính phủ mới, nhưng sẽ cần sự hỗ trợ từ đảng Xanh hoặc SPD để đạt đa số.

FDP không đạt ngưỡng 5% sẽ làm giảm khả năng tái lập liên minh cầm quyền, đẩy SPD và Thủ tướng Olaf Scholz vào thế bất lợi trong việc duy trì quyền lực.

Trước thềm bầu cử, tình hình chính trị Đức đang trở nên khó lường hơn bao giờ hết. Các vấn đề như biến đổi khí hậu, nhập cư và sự cạnh tranh chiến lược trong Liên minh châu Âu vẫn là những thách thức lớn đòi hỏi các đảng phải tìm ra giải pháp phù hợp. Trong bối cảnh phân mảnh này, khả năng đạt được một chính phủ ổn định sẽ phụ thuộc vào các cuộc đàm phán liên minh và khả năng hợp tác giữa các đảng phái chính trị, bất chấp những khác biệt sâu sắc về quan điểm.

Tùng Lâm