Bắt đầu cuộc đua của các công cụ AI giá rẻ

Thay đổi cách làm, cách nhìn về AI

Dù vướng nhiều tranh luận, nhưng sự xuất hiện của DeepSeek đã làm thay đổi cách làm, đầu tư, phát triển AI của thế giới. 2 năm trước, ChatGPT của Công ty OpenAI (Mỹ) trở thành một hiện tượng toàn cầu, khiến công chúng khắp thế giới say mê; có thể nói AI lần đầu bước ra khỏi phòng thí nghiệm, trở thành một ứng dụng tiện ích. Tuy nhiên, ChatGPT không ở thế độc tôn. Chỉ vài ngày trước Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, tức tròn 2 năm sau khi ChatGPT ra đời, các tập đoàn viễn thông Trung Quốc cho ra mắt DeepSeek làm chấn động toàn cầu, thách thức vị thế độc tôn về AI của Mỹ.

Các ứng dụng AI đang cạnh tranh quyết liệt sau khi DeepSeek xuất hiện. Ảnh do AI vẽ

“Chỉ trong vài ngày, họ đe dọa các mô hình kinh doanh AI dựa trên chi phí đầu tư đắt đỏ của phương Tây, cho thế giới nhận ra rằng AI không thực sự khó tiếp cận, khó có thể nắm bắt như các tập đoàn phương Tây đang thể hiện. Hay nói đơn giản, DeepSeek AI đã thay đổi luật của cuộc chơi AI, rào cản chi phí đầu tư vốn là thứ khiến các doanh nghiệp nhỏ, các quốc gia nhỏ không thể tham gia cuộc chơi AI, nay với sự trợ giúp của DeepSeek, ai cũng có thể tham gia”, ông Nguyễn Hồng Phúc, Giám đốc khoa học Công ty Conductify AI, chia sẻ.

Theo ông Hồ Minh Đức, Giám đốc điều hành Công ty AI Vbee, sự ra đời của DeepSeek đã tác động đến nhiều quốc gia, làm tăng tính cạnh tranh trong lĩnh vực AI, bùng nổ cuộc đua làm chủ công nghệ, chiếm vị trí số 1 thế giới. DeepSeek làm thay đổi cách kiểm soát dữ liệu và thu hút người dùng do cung cấp dữ liệu miễn phí và mã nguồn mở. Điều này không những liên quan tới an ninh quốc gia, mà cả dữ liệu mật của người dùng cuối cũng dễ bị thâu tóm và khai thác.

“Mặt khác, DeepSeek cũng cho thấy cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp nội địa, các quốc gia đang phát triển có niềm tin vào sự phát triển công nghệ để tạo ra cỗ máy AI nội địa cạnh tranh với các ông lớn, như cách mà DeepSeek cạnh tranh với ChatGPT. Sự phát triển của DeepSeek cho thấy cuộc cạnh tranh và cơ hội về AI đang chia đều cho tất cả quốc gia, nhất là các quốc gia tốp đầu”, ông Hồ Minh Đức nói thêm.

Việt Nam đón nhận như thế nào?

Với các sản phẩm công nghệ thông tin như ChatGPT, Gemini, DeepSeek... người dùng cần đánh giá trước khi sử dụng, bởi nó liên quan đến tính minh bạch, chính xác của thông tin và rủi ro mất dữ liệu cá nhân. DeepSeek giá rẻ, miễn phí, mã nguồn mở… là những yếu tố hàng đầu để doanh nghiệp Việt có thể khai thác cho việc giới thiệu, quảng bá sản phẩm, dịch vụ cung cấp. Tuy nhiên, khi sử dụng DeepSeek, doanh nghiệp tại Việt Nam cần cẩn trọng với việc bảo mật dữ liệu, khả năng kiểm soát thông tin và cả tính xác thực của thông tin.

“Do vậy, việc DeepSeek có phải là lựa chọn tốt cho người dùng hay không còn tùy ở người trải nghiệm, trong khi việc đánh giá sản phẩm nào tốt nhất hiện nay chưa có. Không phủ nhận DeepSeek đang “làm mưa làm gió” về tốc độ phát triển nhưng theo tôi, ChatGPT vẫn đang là “kẻ dẫn đầu” thị trường hiện nay”, ông Hồ Minh Đức nhận định.

Các chuyên gia AI cho rằng, thực tế hiện nay, cuộc đua huấn luyện các mô hình AI nền tảng (foundation model) đã đến giai đoạn tối ưu và chi phí rẻ, do đó, cuộc đua tiếp theo của AI sẽ là ứng dụng AI, nơi con người chuyển đổi các mô hình AI nền tảng đầy kiến thức và năng lực thành ứng dụng AI có ích, không chỉ là ChatGPT hay Chatbot mà là AI agent (nhân viên ảo AI) có các kỹ năng như con người, giúp gia tăng năng suất lao động nhiều lần. Đây là lĩnh vực mà Việt Nam có thể phát huy thế mạnh của mình.

“Với Việt Nam, chúng ta hoàn toàn có thể tham gia vào cuộc cách mạng AI của nhân loại, thay vì đứng ngoài lề vận hội trăm năm có một này. Việt Nam cũng có nền tảng giáo dục toán học tốt như Trung Quốc, có lực lượng kỹ sư, nhà khoa học trẻ đông đảo. Điều thuận lợi là Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia được Bộ Chính trị ban hành mới đây được đánh giá như “Khoán 10” trong nông nghiệp trước đây, qua đó đã định hướng các nguồn lực của quốc gia tập trung vào đột phá khoa học công nghệ thành mũi nhọn phát triển đất nước”, ông Nguyễn Hồng Phúc nhận định.

BÁ TÂN