Bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền và bảo đảm sự ổn định của hệ thống tín dụng

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh điều hành phiên họp. Ảnh: Quang Khánh

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước sẽ quyết định phí BHTG đồng hạng hoặc phân biệt mức phí

Trình bày tóm tắt Tờ trình dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi), Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, dự án Luật được xây dựng nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng để tổ chức bảo hiểm tiền gửi (BHTG) bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền, bảo đảm duy trì sự ổn định của hệ thống tổ chức tín dụng, an ninh, an toàn xã hội.

Việc xây dựng Luật BHTG (sửa đổi) bám sát, thể chế hóa đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng; chính sách của Nhà nước; 5 chính sách đã được Chính phủ thông qua; kế thừa quy định còn phù hợp thực tiễn và khắc phục những bất cập, hạn chế qua quá trình thực thi Luật BHTG năm 2012. Việc xây dựng Luật BHTG (sửa đổi) đảm bảo đồng bộ với các quy định pháp luật khác; tham khảo kinh nghiệm các nước trên cơ sở phù hợp với thực tiễn tại Việt Nam.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng trình bày tóm tắt Tờ trình dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi). Ảnh: Phạm Thắng

Nêu các điểm mới của dự thảo Luật, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số quy định nhằm đơn giản hóa thủ tục và tăng hiệu quả hoạt động của tổ chức Bảo hiểm tiền gửi, như sửa đổi, bổ sung quy định về cấp và thu hồi Chứng nhận tham gia BHTG theo hướng tổ chức BHTG tự động cấp, thu hồi Chứng nhận ngay sau khi Ngân hàng Nhà nước hoặc cơ quan có thẩm quyền cấp, thu hồi Giấy phép hoạt động của tổ chức tham gia BHTG.

Và, để có cơ sở áp dụng cơ chế phí linh hoạt và bảo đảm nguồn thu phí BHTG ổn định, dự thảo Luật giao Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quy định mức phí BHTG, việc áp dụng phí BHTG đồng hạng hoặc phân biệt phí phù hợp với đặc thù hệ thống tổ chức tín dụng Việt Nam trong từng thời kỳ.

Các đại biểu Quốc hội tham dự phiên họp. Ảnh: Quang Khánh

Đối với các tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt, dự thảo Luật bổ sung quy định về tạm hoãn nộp tiền nợ phí BHTG phát sinh trước thời điểm đặt vào kiểm soát đặc biệt. tổ chức tín dụng có trách nhiệm xây dựng kế hoạch hoàn trả khoản tiền được tạm hoãn nộp trong phương án cơ cấu lại.

Dự thảo Luật cũng quy định thời điểm phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm kể từ một trong các thời điểm sau: Phương án phá sản tổ chức tín dụng được phê duyệt hoặc Ngân hàng Nhà nước có văn bản xác nhận chi nhánh ngân hàng nước ngoài mất khả năng chi trả tiền gửi cho người gửi tiền; Ngân hàng Nhà nước có văn bản đình chỉ hoạt động nhận tiền gửi của tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt khi tổ chức tín dụng có lỗ lũy kế lớn hơn 100% giá trị của vốn điều lệ và các quỹ dự trữ theo báo cáo tài chính đã được kiểm toán gần nhất.

Các đại biểu Quốc hội tham dự phiên họp. Ảnh: Quang Khánh

Ngoài ra, thời điểm phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm cũng từ trường hợp chi trả để bảo đảm an toàn hệ thống, trật tự an toàn xã hội. “Việc bổ sung thời điểm chi trả BHTG nhằm để xử lý khó khăn, vướng mắc trong việc sử dụng Quỹ dự phòng nghiệp vụ của tổ chức BHTG”, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh.

Về hoạt động đầu tư của tổ chức BHTG, dự thảo Luật kế thừa và bổ sung các hình thức đầu tư an toàn, gồm mua bán trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi hoặc gửi tiền tại các ngân hàng thương mại có vốn nhà nước hoặc có vốn doanh nghiệp nhà nước trên 50%.

Đánh giá đầy đủ những rủi ro có liên quan khi mở rộng hoạt động đầu tư

Trình bày tóm tắt Báo cáo thẩm tra dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, Ủy ban tán thành sự cần thiết xây dựng Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi). Hồ sơ dự án Luật cơ bản đáp ứng yêu cầu của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, tuy nhiên, thời gian gửi hồ sơ còn chậm. Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát, hoàn thiện dự thảo Luật, bảo đảm phù hợp với các chủ trương, quan điểm của Đảng, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất với hệ thống pháp luật; đồng thời, cần đánh giá kỹ lưỡng hơn về các nguồn lực, điều kiện bảo đảm cho việc thi hành Luật.

Về phí BHTG (Điều 19), Ủy ban Kinh tế và Tài chính cơ bản tán thành quy định của dự thảo Luật, đồng thời, đề nghị việc quy định mức phí BHTG phải được nghiên cứu kỹ lưỡng, vừa bảo đảm ổn định nguồn thu cho tổ chức BHTG để thực hiện hiệu quả chính sách này, vừa phù hợp với năng lực tài chính của tổ chức tham gia BHTG.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày tóm tắt Báo cáo thẩm tra dự án Luật. Ảnh: Hồ Long

Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính nêu rõ, cần thường xuyên rà soát, có lộ trình tính phí BHTG phân biệt dựa trên việc đánh giá và phân loại tổ chức tham gia BHTG, cụ thể hóa tiêu chí đánh giá, phân loại tổ chức tín dụng, cách thức đo lường rủi ro, phương pháp tính phí BHTG dựa trên mức độ rủi ro; cần quy định, làm rõ việc thu phí để bù đắp thâm hụt Quỹ dự phòng nghiệp vụ chỉ được thực hiện trong các trường hợp đặc biệt, có ảnh hưởng đến hệ thống, hạn chế trường hợp tổ chức BHTG phải vay đặc biệt từ Ngân hàng Nhà nước. Và, cần quy định rõ giới hạn mức tăng phí, thời hạn tăng phí phù hợp với kế hoạch bù đắp khoản vay đặc biệt từ Ngân hàng Nhà nước và quay trở lại mức phí thông thường ngay sau đó.

Về hoạt động đầu tư (Điều 29), Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị nhận diện và đánh giá đầy đủ những rủi ro có liên quan khi mở rộng hoạt động đầu tư, xây dựng phương án phòng ngừa, kiểm soát và quản lý rủi ro, phân tích và đánh giá hiệu quả sử dụng vốn khi mở rộng hoạt động đầu tư, hình thành các cơ chế bảo toàn vốn, bảo đảm thanh khoản và an toàn cho hoạt động đầu tư.

Thanh Hải