Bảo tồn, phát huy giá trị quần thể di tích đình, chùa, từ chỉ Thổ Hà gắn với phát triển du lịch

Đồng chí Mai Sơn phát biểu tại buổi tọa đàm.

Tới dự có đồng chí Mai Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh. Cùng dự có các nhà khoa học, nhà nghiên cứu ở Trung ương và địa phương. Các Phó Chủ tịch Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia: Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Kim; Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đặng Văn Bài và các đồng chí: Nguyễn Sĩ Cầm, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Nguyễn Đại Lượng, Chủ tịch UBND thị xã Việt Yên đồng chủ trì buổi tọa đàm.

Quần thể di tích đình, chùa, từ chỉ Thổ Hà tọa lạc tại trung tâm làng Thổ Hà - ngôi làng cổ đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc Bộ. Căn cứ tư liệu Hán Nôm, đặc biệt là 30 bia đá cổ có niên đại từ thế kỷ XVII đến XIX cho thấy các di tích hình thành từ rất sớm, được trùng tu, tôn tạo vào các giai đoạn sau này. Các công trình thuộc quần thể di tích hiện vẫn lưu giữ được những nét kiến trúc nghệ thuật truyền thống độc đáo cùng các tài liệu, hiện vật quý giá.

Tại đây lưu giữ gần 100 pho tượng Phật cổ, hệ thống ngai thờ, kiệu thờ, bảo vật quốc gia cửa võng đình Thổ Hà, hệ thống bia đá, hoành phi, câu đối cùng các bát hương, lư hương bằng gốm - sản phẩm đặc sắc của làng gốm Thổ Hà. Lễ hội truyền thống Thổ Hà diễn ra vào các ngày 20, 21, 22 tháng Giêng hằng năm tái hiện và phát huy các giá trị văn hóa dân gian tiêu biểu, góp phần gắn kết cộng đồng, bảo lưu truyền thống và tạo điểm nhấn cho phát triển du lịch văn hóa địa phương.

Với những giá trị nổi bật, quần thể di tích đình, chùa, từ chỉ Thổ Hà đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia; lễ hội Thổ Hà được ghi danh vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; cửa võng đình Thổ Hà được công nhận là bảo vật quốc gia.

Tại buổi tọa đàm, các nhà quản lý, nhà khoa học, nhà nghiên cứu đã đóng góp nhiều ý kiến khẳng định giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, kiến trúc, nghệ thuật độc đáo của quần thể di tích; cung cấp thêm tư liệu và góp ý để hoàn thiện nội dung hồ sơ khoa học.

Trong đó đề nghị làm rõ và chính xác hơn về niên đại các công trình, hiện vật còn lưu giữ tại đây để đánh giá, phân tích sâu giá trị kiến trúc nghệ thuật của quần thể di tích. Việc phân tích, đánh giá cần xâu chuỗi các di tích với sự gắn kết về vị trí địa lý, không gian cảnh quan, lịch sử văn hóa, nghệ thuật kiến trúc, lễ hội, nhất là nhấn mạnh sự liên hệ mật thiết của di tích với đời sống kinh tế, văn hóa của người dân địa phương bên dòng sông Nguyệt Đức (sông Cầu)…

Ghi nhận ý kiến đóng góp, các đại biểu chủ trì tọa đàm khẳng định đây là cơ sở để Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và UBND thị xã Việt Yên tiếp thu, chỉnh sửa, hoàn thiện hồ sơ khoa học để đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định xếp hạng quần thể di tích đình, chùa, từ chỉ Thổ Hà là di tích quốc gia đặc biệt. Đồng thời tiếp tục quan tâm thực hiện các giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị di tích góp phần phát triển du lịch.

Quang cảnh buổi tọa đàm. Ảnh TTXVN

Phát biểu tại đây, đồng chí Mai Sơn chỉ đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND thị xã Việt Yên tiếp thu các ý kiến đóng góp để tiếp tục củng cố hồ sơ khoa học, làm sâu sắc hơn giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc nghệ thuật độc đáo của quần thể di tích đình, chùa, từ chỉ Thổ Hà. Tiếp tục tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về bảo vệ và phát huy giá trị di tích tới đông đảo Nhân dân; phát huy vai trò của cộng đồng trong công tác này.

Lập quy hoạch chi tiết để bảo vệ, tu bổ, phát huy giá trị quần thể di tích gắn với điểm du lịch làng nghề Thổ Hà. Từng bước tôn tạo cảnh quan thiên nhiên, bảo vệ môi trường di tích; nâng cấp đường giao thông, kết nối hiệu quả với các điểm di tích khác trong và ngoài tỉnh. Bảo tồn nét đặc sắc, yếu tố gốc của di tích và lễ hội; khôi phục các nghi lễ, hoạt động văn hóa, thể thao truyền thống, trò chơi dân gian trong lễ hội, tạo sự hấp dẫn thu hút người dân, du khách tham gia.

Lệ Thanh