Bạo lực nhằm vào lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc ở Lebanon: Hành vi nguy hiểm cần chấm dứt

Các binh lính UNIFIL giám sát biên giới Lebanon - Israel trên một tháp canh ở thị trấn Marwahin (Lebanon) ngày 12-10 (giờ địa phương). Ảnh: Reuters

Lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc tại Lebanon, hay còn gọi là Lực lượng lâm thời Liên hợp quốc tại Lebanon (UNIFIL) được thành lập vào năm 1978. Sau cuộc chiến kéo dài một tháng năm 2006 giữa Israel và Hezbollah, lực lượng này được triển khai dọc theo biên giới Israel để giám sát việc chấm dứt chiến sự giữa hai bên và tuần tra một vùng đệm được thiết lập dọc theo biên giới hai nước, nhằm giám sát và báo cáo các vi phạm Nghị quyết 1701 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, đồng thời cung cấp một số hỗ trợ cho các cộng đồng địa phương. Đến năm 2024, UNIFIL có khoảng 10.400 binh sĩ gìn giữ hòa bình đến từ khoảng 50 quốc gia.

Khi Israel leo thang chiến dịch chống lại Hezbollah ở miền Nam Lebanon, UNIFIL bất ngờ “lọt vào tầm ngắm”. Tình hình nóng lên khi ngày 11-10, binh sĩ Israel nổ súng vào một đài quan sát tại đại bản doanh của UNIFIL ở khu vực Naqoura, khiến hai binh sĩ của UNIFIL bị thương. Đây là lần thứ hai liên tiếp trong 24 giờ, Israel tấn công vào căn cứ chính của UNIFIL ở phía Nam Lebanon. Trước đó, hai nhân viên của UNIFIL đã bị thương khi một xe tăng Israel bắn và đâm vào một tháp canh trong đại bản doanh của lực lượng này.

Bạo lực nhằm vào lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc ngay lập tức làm dấy lên sự phẫn nộ và làn sóng phản đối trên khắp thế giới. Các quan điểm cho rằng, việc một quốc gia thành viên Liên hợp quốc tấn công lực lượng gìn giữ hòa bình của tổ chức này là "chưa từng có" và không thể chấp nhận được.

Các nước đóng góp lực lượng cho UNIFIL đã ra tuyên bố chung lên án các cuộc tấn công của Israel. "Chúng tôi lên án mạnh mẽ các cuộc tấn công gần đây. Những hành động như vậy phải dừng lại ngay lập tức và cần được điều tra đầy đủ", tuyên bố nêu rõ.

Chính phủ Lebanon cũng lên án mạnh mẽ vụ tấn công và chỉ trích Israel vì hành vi vi phạm chủ quyền của nước này, đồng thời yêu cầu cộng đồng quốc tế can thiệp để ngăn chặn tình trạng leo thang bạo lực. Iran cho rằng vụ tấn công là một hành động khiêu khích nguy hiểm, cáo buộc Israel sử dụng bạo lực không chỉ chống lại Lebanon mà còn chống lại các nỗ lực của cộng đồng quốc tế trong việc duy trì hòa bình tại khu vực. Về phần mình, các quốc gia châu Âu yêu cầu Israel chịu trách nhiệm nếu cáo buộc tấn công được xác nhận, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tôn trọng luật pháp quốc tế.

Mỹ, Nga và Trung Quốc, các thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, cũng đã bày tỏ quan ngại về diễn biến mới này, trong đó kêu gọi các bên liên quan giữ bình tĩnh và không để tình hình thêm phức tạp. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng đề nghị Israel hợp tác với Liên hợp quốc để tiến hành điều tra toàn diện nhằm xác định chính xác nguyên nhân của sự việc và cảnh báo về nguy cơ xung đột mất kiểm soát nếu không có các biện pháp ngăn chặn kịp thời...

Giới quan sát còn đặc biệt lo ngại khi các cuộc tấn công mới nhất diễn ra trong bối cảnh mối quan hệ giữa Israel và Liên hợp quốc ngày càng xấu đi. Trong một động thái chưa từng có, Israel hồi đầu tháng này nói rằng người đứng đầu Liên hợp quốc là nhân vật không được hoan nghênh ở Israel, cho thấy quan hệ đã “chạm đáy”.

Tựu trung, bất kỳ cuộc tấn công có chủ ý nào nhằm vào lực lượng gìn giữ hòa bình đều vi phạm nghiêm trọng luật nhân đạo quốc tế và các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, do vậy phải chấm dứt. Mặt khác, hành động bạo lực của Israel nhằm vào UNIFIL còn có nguy cơ tạo ra những tiền lệ nguy hiểm về lâu dài và những mối đe dọa với hoạt động của các lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc ở nhiều nơi trên thế giới.

Hoàng Linh