Bảo hiểm xã hội tỉnh Long An: 30 mùa xuân 'dệt lưới' an sinh xã hội
Xuân Ất Tỵ năm 2025 mang theo hơi thở mùa xuân ấm áp và những kỳ vọng tươi đẹp. Trong khoảnh khắc giao mùa đầy cảm hứng, Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Long An hân hoan chào đón cột mốc kỷ niệm 30 năm thành lập Ngành BHXH Việt Nam (16/2/1995 – 16/2/2025) và BHXH tỉnh Long An (15/6/1995 – 15/6/2025).
Trên hành trình ba thập kỷ, BHXH tỉnh đã không ngừng nỗ lực, đổi mới, vượt qua thách thức để khẳng định vai trò trụ cột trong thực hiện chính sách an sinh xã hội, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống người dân và thúc đẩy sự phát triển bền vững của địa phương.
Những ngày đầu gian khó
Được thành lập ngày 15/6/1995, BHXH tỉnh Long An bắt đầu với 81 biên chế, 5 phòng nghiệp vụ và 13 BHXH huyện, thị xã. Đó là thời kỳ thiếu thốn cả về nguồn lực và cơ sở vật chất. Tuy nhiên, với tinh thần tiên phong và trách nhiệm, các cán bộ đầu tiên đã đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển của Ngành, khẳng định vai trò quan trọng trong thực hiện chính sách BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT).
Đặc biệt, sự kiện sáp nhập hệ thống BHYT vào BHXH năm 2003 và sự ra đời của chính sách bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) năm 2009 đã mở ra một chương mới, giao thêm trọng trách lớn lao là chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân và việc làm cho người lao động. Thách thức ngày càng lớn, nhưng với tinh thần đoàn kết và quyết tâm, BHXH tỉnh Long An đã biến khó khăn thành động lực để vươn lên.
Những con số ấn tượng
Với sự quyết tâm và nỗ lực không ngừng của những người làm công tác BHXH; số người tham gia BHXH trên địa bàn tỉnh đã không ngừng gia tăng. Năm 1995, toàn tỉnh chỉ có 26.726 người tham gia BHXH bắt buộc, phần lớn là lao động làm việc trong các cơ quan hành chính sự nghiệp và doanh nghiệp Nhà nước. Đến năm 2024 đã có 383.146 lao động tham gia BHXH bắt buộc, tăng 356.420 lao động, gấp 14,34 lần so với năm 1995.
Đáng lưu ý nhất là số người tham gia BHXH tự nguyện. Nếu như năm 2008, số người tham gia BHXH tự nguyện chỉ có 54 người, thì đến năm 2024, số người tham gia BHXH tự nguyện là 21.370 người, tăng 21.316 người, gấp 395 lần so với năm 2008.
Về BHYT, từ 124.660 người tham gia BHYT năm 1995, đến năm 2024 số người tham gia BHYT đã tăng lên 1.584.525 người (gấp 12,7 lần so với năm 1995); tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 94,27% dân số toàn tỉnh.
Triển khai từ năm 2009 với 102.548 người tham gia BH thất nghiệp, đến năm 2024 đã tăng lên 368.850 người, gấp 3,6 lần số người so với năm 2009.
Tổng số thu BHXH, BHYT, BHTN năm sau luôn cao hơn năm trước, hàng năm đều đạt và vượt kế hoạch BHXH Việt Nam giao. Nếu như năm 1995 chỉ với số thu trên 7 tỷ đồng, thì tổng số thu năm 2024 là 10.613 tỷ đồng, tăng 1.516 lần so với năm 1995.
Bên cạnh đó, BHXH tỉnh Long An luôn đảm bảo việc giải quyết và chi trả các chế độ BHXH, BHTN đầy đủ, kịp thời, đồng thời không ngừng hiện đại hóa quản lý. Số lượt thụ hưởng chính sách tăng đáng kể qua các năm, từ 13.889 lượt người hưởng BHXH năm 1995 lên 303.099 lượt người (giải quyết mới) năm 2024; số người nhận bảo hiểm thất nghiệp cũng tăng từ 10.155 lượt năm 2010 lên 28.049 lượt năm 2024. Hiện mỗi tháng, BHXH tỉnh quản lý và chi trả chính xác, an toàn cho hơn 21 nghìn người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH. Đơn vị cũng phối hợp với ngành y tế đảm bảo quyền lợi khám chữa bệnh (KCB) BHYT cho người tham gia, từ hơn 1,2 triệu lượt năm 2005 lên 2,56 triệu lượt người năm 2024. 100% cơ sở y tế đã kết nối liên thông với Hệ thống giám định BHYT, giúp minh bạch chi phí, phát hiện kịp thời các khoản chi không đúng quy định, đồng thời tháo gỡ khó khăn về thuốc và vật tư y tế, đảm bảo quyền lợi tối đa cho người bệnh.
Đẩy mạnh chuyển đổi số và cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ
Với mục tiêu nâng cao chất lượng dịch vụ và tạo thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp, BHXH tỉnh Long An đã đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính (TTHC), giảm từ 263 TTHC vào năm 2009 xuống còn 25 TTHC hiện nay. Đặc biệt, 100% thủ tục đã được cung cấp trực tuyến ở mức độ 4, cho phép thực hiện giao dịch điện tử với các tổ chức và cá nhân trên mọi lĩnh vực nghiệp vụ. Nhờ đó, hầu hết các hoạt động của Ngành cũng như giao dịch giữa người tham gia, đơn vị sử dụng lao động và cơ quan BHXH đều được thực hiện trên nền tảng số, mang đến sự tiện lợi khi người dân và doanh nghiệp có thể kết nối với cơ quan BHXH bất cứ lúc nào, ở bất kỳ đâu.
Bên cạnh đó, BHXH tỉnh Long An không ngừng chú trọng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức, viên chức và người lao động, nâng cao cả năng lực chuyên môn lẫn tinh thần phục vụ. Những nỗ lực này đã góp phần đưa BHXH tỉnh Long An trở thành một trong những đơn vị tiên phong trong chuyển đổi số và xây dựng nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp, hướng tới sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp.
Thực hiện đẩy mạnh chuyển đổi số theo Đề án 06 của Chính phủ, đến nay, BHXH tỉnh đã xác thực thông tin với cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia về dân cư cho 1.519.220 người tham gia BHXH, BHYT vào CSDL ngành BHXH đang quản lý, chiếm 99,29% tổng số người tham gia; 100% cơ sở khám chữa bệnh (KCB) BHYT đã triển khai KCB bằng CCCD gắn chíp, đáp ứng yêu cầu tra cứu thông tin thẻ BHYT bằng số định danh cá nhân/CCCD, giúp đơn giản hóa thủ tục và tiết kiệm thời gian cho cả người bệnh lẫn cơ sở y tế.
Công tác chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH qua phương thức thanh toán không dùng tiền mặt được đẩy mạnh. Hiện có 78,43% người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng khu vực đô thị nhận chế độ qua tài khoản cá nhân. Tỷ lệ này đối với các chế độ BHXH một lần đạt 98,11% và bảo hiểm thất nghiệp đạt 99,72%.
Toàn tỉnh có 741.687 người đã cài đặt, sử dụng ứng dụng VssID- BHXH số, giúp cho việc tự tra cứu, kiểm soát quá trình tham gia, thụ hưởng chính sách; thay thế thẻ BHYT giấy trong thực hiện thủ tục KCB BHYT; thực hiện các dịch vụ công về BHXH, BHYT, BHTN của người tham gia được thực hiện một cách dễ dàng…
Đổi mới, nâng cao chất lượng công tác truyền thông
BHXH tỉnh luôn xác định công tác truyền thông là yếu tố then chốt góp phần làm chuyển biến nhận thức của người dân về các chính sách BHXH, BHYT, BHTN của Đảng và Nhà nước. Theo đó, BHXH tỉnh đã chủ động, phối hợp với các sở, ban, ngành và chính quyền địa phương, thực hiện tuyên truyền vận động bằng nhiều hình thức như: Tổ chức lễ ra quân tuyên truyền trực quan kết hợp vận động theo nhóm nhỏ; các “Hội thi tuyên truyền viên BHXH, BHYT”, “Hội thi trực tuyến tìm hiểu chính sách BHXH, BHYT qua ứng dụng Long An số”. Hàng trăm tiểu phẩm “câu chuyện xóm làng”, phóng sự, tọa đàm được phát sóng trên Đài PTTH Long An; hàng nghìn tin, bài, hỏi đáp được đăng trên chuyên trang của Báo Long An, Trang Thông tin điện tử BHXH tỉnh và các trang mạng xã hội do BHXH tỉnh, huyện quản lý.
Bên cạnh đó, BHXH tỉnh phối hợp Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy phổ biến các chế độ, chính sách BHXH, BHYT đến báo cáo viên hệ thống tuyên giáo; đối thoại trực tiếp với đơn vị sử dụng lao động và người lao động; tổ chức hàng nghìn hội nghị truyền thông, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình. Hàng triệu ấn phẩm tuyên truyền như tờ gấp, pano, băng rôn cũng được phát hành trong các chiến dịch truyền thông cao điểm. Tất cả các hoạt động đều được thực hiện với phương châm “mỗi cán bộ ngành là một tuyên truyền viên,” góp phần đưa chính sách an sinh đến gần hơn với người dân.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra (TTKT): chìa khóa bảo vệ quyền lợi người lao động
Công tác TTKT thường xuyên được đổi mới từ phương pháp, cách thức thực hiện đến ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin. Những đổi mới này không chỉ nâng cao hiệu quả, chất lượng mà còn giảm đáng kể thời gian thực hiện TTKT, góp phần phát triển người tham gia, tăng thu và giảm số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN. Quan trọng hơn, công tác TTKT đã trở thành công cụ mạnh mẽ để nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN của các đơn vị, doanh nghiệp; đồng thời răn đe và phòng ngừa hành vi vi phạm, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động.
Điển hình như giai đoạn 2018-2023, BHXH tỉnh Long An đã thực hiện TTKT tại 820 đơn vị, phát hiện 2.427 lao động chưa được đóng hoặc đóng thiếu thời gian và 17.899 lao động đóng thiếu mức đóng theo quy định. Tổng số tiền kiến nghị truy đóng hơn 31 tỷ đồng. Bên cạnh đó, BHXH tỉnh đã kiến nghị thu hồi về quỹ BHXH số tiền hơn 900 triệu đồng đối với 1.677 lượt trường hợp do đơn vị sử dụng lao động đề nghị hưởng các chế độ BHXH sai quy định; xử phạt 58 đơn vị vi phạm với tổng số tiền trên 5,2 tỷ đồng; tham mưu UBND tỉnh Long An ban hành 04 Quyết định cưỡng chế bằng hình thức khấu trừ tiền từ tài khoản đơn vị do không tự nguyện chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính; chuyển 13 hồ sơ đến Công an tỉnh để điều tra, khởi tố theo Điều 216 Bộ luật Hình sự do vi phạm về đóng BHXH, BHTN, BHYT.
Những con số này góp phần minh chứng cho nỗ lực bền bỉ của BHXH tỉnh Long An trong công tác TTKT, khẳng định vai trò tiên phong trong việc bảo vệ quyền lợi người lao động và thúc đẩy sự minh bạch, tuân thủ pháp luật trong cộng đồng doanh nghiệp.
30 năm là một hành trình đầy ý nghĩa với nhiều nỗ lực rất đáng tự hào. BHXH tỉnh Long An sẽ tiếp tục “dệt lưới an sinh”, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà, cùng chung tay xây dựng hệ thống an sinh xã hội bao phủ tới từng người dân, xứng đáng với niềm tin và kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân, không để ai bị bỏ lại phía sau./.