Bão Helene biến chuyển quá nhanh

Jamir Lewis lội qua dòng nước lũ cùng hai cô con gái Nylah và Aria hôm 27/9 tại Crystal River, Florida. Ảnh: Luis Santana/Tampa Bay Times/ZUMA Press Wire/REX/Shutterstock.

Bão Helene đã cướp đi sinh mạng ít nhất 10 người và gây ra hơn 4 triệu vụ mất điện trên khắp miền Đông Nam nước Mỹ sau khi đổ bộ vào bờ biển phía tây bắc Florida vào cuối ngày 26/9 với cường độ mạnh cấp 4, theo Guardian.

Cơn bão - ghi nhận sức gió mạnh nhất liên tục lên tới 225 km/h - đã suy yếu thành bão nhiệt đới tại Georgia vào sáng sớm 27/9.

Trong số những nạn nhân thiệt mạng có một người ở Florida do bị biển báo rơi trúng ôtô.

Chỉ riêng ở Georgia, ít nhất 6 người thiệt mạng, bao gồm hai người ở phía nam của tiểu bang trong một cơn lốc xoáy được cho là do bão Helene gây ra. Bốn người còn lại tử vong trong các trường hợp liên quan đến cây đổ, theo tờ Atlanta Journal-Constitution.

Một người khác tử vong tại Charlotte, Bắc Carolina, sau khi ngôi nhà bị cây đổ trúng trong lúc cơn bão dữ dội quét qua khu vực.

Cũng tại Claremont, Bắc Carolina, vào đầu ngày 26/9, một bé gái bốn tuổi đã tử vong khi hai chiếc ôtô đâm nhau trong giữa mưa lớn trước khi bão Helene đổ bộ. Trong khi đó, tính đến sáng 27/9, khoảng 1,1 triệu hộ gia đình và doanh nghiệp ở Florida không có điện.

Theo poweroutage.us, Nam Carolina ghi nhận 1,4 triệu vụ mất điện, Georgia hơn 1 triệu vụ và Bắc Carolina khoảng 704.000 vụ. Nhiều vùng rộng lớn của Tennessee, Kentucky và Virginia cũng mất điện.

Bão Helene đổ bộ vào khoảng 23h10 tối 26/9 tại khu vực Big Bend vốn có cư dân thưa thớt của Florida, nơi có các làng chài và cơ sở nghỉ dưỡng, nơi giao nhau giữa Panhandle và bán đảo của tiểu bang.

Người dùng mạng xã hội đã bị sốc khi xem video cho thấy những trận mưa như trút nước đổ xuống Perry, Florida, gần nơi bão Helene đổ bộ.

Gió giật tung lớp ván che của các tòa nhà gần như hoàn toàn chìm trong bóng tối. Một đài tin tức địa phương đã ghi lại cảnh một ngôi nhà bị lật.

Các nhà dự báo đã yêu cầu người dân chuẩn bị cho cái tình huống "ác mộng" được gọi là nước biển dâng cao 6 m, về cơ bản là một bức tường nước rộng lớn bị đẩy vào đất liền khi cơn bão tới. Video từ máy bay không người lái của Aaron Rigsby cho thấy những ngôi nhà sụp đổ và hư hại trong cơn bão tại các cộng đồng Steinhatchee của Florida.

Các khu vực bị ngập lụt nghiêm trọng do bão bao gồm Vịnh Tampa của Florida.

Thống đốc Florida Ron DeSantis đã kêu gọi người dân chuẩn bị tinh thần cho khả năng số người chết do bão Helene sẽ tăng lên khi các cộng đồng hoàn tất đánh giá thiệt hại sau cơn bão. Nhưng ông cũng cho biết các đội cứu hộ của tiểu bang cuối cùng đã giữ con số đó ở mức thấp nhất có thể bằng cách thực hiện "hàng nghìn nhiệm vụ" trong đêm.

"Những nhiệm vụ đó đã cứu được rất nhiều sinh mạng", ông DeSantis nói.

Tại một khách sạn ở Valdosta (bang Georgia) - một thành phố có 55.000 dân giáp ranh với Florida, anh Fermin Herrera, 20 tuổi, đã tìm chỗ trú ẩn cùng vợ và cô con gái hai tháng tuổi vì lo sợ một cái cây có thể đổ vào nhà. Anh kể với hãng tin Associated Press về những cảnh tượng và âm thanh đã khiến gia đình anh rời khỏi nhà để đến một công trình mà anh cho là chắc chắn hơn.

"Chúng tôi nghe thấy tiếng ầm ầm", Herrera nói, vừa bế đứa bé đang ngủ trong hành lang tầng dưới. "Lúc đầu, chúng tôi không thấy gì cả. Một lúc sau, tiếng động mạnh hơn. Trông giống như một máng xối đập vào cửa sổ nhà. Vì vậy, chúng tôi quyết định rời đi". Gần đó, hàng chục người chen chúc trong sảnh tối sau nửa đêm 27/9 khi những cơn gió rít mạnh bên ngoài.

Không có điện, đèn khẩn cấp chiếu sáng hành lang, cùng với đèn pin và điện thoại di động. Đồ đạc chiếu sáng nước nhỏ giọt trong khu vực ăn uống ở sảnh, và mặt đất bên ngoài phủ đầy mảnh vỡ từ mái nhà.

Ngoài Florida và Georgia, lượng mưa lên tới hơn 250 mm ở vùng núi Bắc Carolina. Các nhà dự báo thời tiết dự đoán sẽ có thêm 355 mm mưa nữa trước khi trận lụt thế kỷ kết thúc.

Các khu vực cách ranh giới Florida-Georgia 160 km về phía bắc dự kiến cũng hứng bão.

Georgia đã mở cửa các công viên cho những người sơ tán và vật nuôi nọ, bao gồm cả ngựa. Các quan chức đã áp đặt lệnh giới nghiêm qua đêm tại nhiều thành phố và quận ở phía nam Georgia.

Atlanta đang trong tình trạng cảnh báo lũ quét khẩn cấp hiếm thấy. Một quận ở Georgia, Thomas, đã gia hạn lệnh giới nghiêm cho đến trưa 27/9, một tín hiệu cho thấy tình hình "vẫn rất nguy hiểm ở đó", văn phòng cảnh sát trưởng địa phương cho biết trong một bài đăng trên mạng xã hội.

Một văn phòng cảnh sát trưởng khác, ở quận Taylor của Florida, đã yêu cầu cư dân chọn không sơ tán trước bão Helene viết tên, ngày sinh và các thông tin nhận dạng khác lên tay chân của mình bằng bút dạ vĩnh viễn. "Để bạn có thể được nhận dạng và gia đình được thông báo", cơ quan này viết trong khuyến cáo trước khi cơn bão ập đến.

"Tôi sẽ ở lại ngôi nhà này", người điều hành phà của tiểu bang Ken Wood, 58 tuổi, nói với Reuters từ bờ biển Dunedin ở Florida, nơi ông dự định ở lại với con mèo Andy 16 tuổi của mình cùng vượt qua cơn bão.

Các trường học trên khắp khu vực bị ảnh hưởng đã đóng cửa lớp học. Các sân bay ở Tampa, Tallahassee và Clearwater cũng đóng cửa hôm 26/9.

Bão Helene đã tràn vào một số khu vực của bán đảo Yucatan của Mexico hôm 25/9. Đây là cơn bão lớn thứ 9 - cấp 3 trở lên - đổ bộ dọc theo bờ biển Vịnh của Mỹ kể từ năm 2017.

Các chuyên gia cho rằng tỷ lệ bão mạnh và có sức tàn phá cao như vậy là do cuộc khủng hoảng khí hậu, một phần do hoạt động đốt nhiên liệu hóa thạch.

Hạnh Lam